Güneşin göz kırpan tavırları, Mart’ın kapıdan baktıran halleri, pembeye dönen tomurcuklar, hareketlenen doğa, yükselen kedi sesleri ve daha nicesi, o heyecanla beklediğimiz baharın habercisi. Ama en çok da düşen cemreler ve içimizi kıpır kıpır eden bahar ekinoksu. Adeta usul usul gelen o bahar enerjisini bize müjdeliyor… Peki, nedir bu bahar ekinoksu ve cemreler düştü mü işte cevaplar…
Cemre düşmesi ne demek?
Her yıl duyuyoruz; ilk cemre düştü, üç cemre de düştü gibi söylemleri… Ne demek cemre düşmesi ve cemreler nereye düşüyor?
Cemre düşmesi, Türk kültüründe baharın müjdecisi olarak kabul edilen aslen Orta Asya’ya kadar uzanan bir geleneksel inanış. Üç hafta boyunca, her hafta bir cemre düşer ve bu düşüşler baharın yaklaştığının bir işareti olarak yorumlanır. Cemre düşmesi, genellikle 19-21 Şubat, 26-28 Şubat ve 5-7 Mart tarihleri arasında gerçekleşir. İlk cemre havaya düşer, ikincisi suya, üçüncüsü ise toprağa…
Cemre, Türkçe’de “ateş parçası, kor” anlamına gelir ve cemre düşmesi, havanın, suyun ve toprağın yenilenmesi, canlanması ve yeniden doğuşu olarak yorumlanır. Cemre düşmesi, kültürümüzde baharın başlangıcını kutlamak için önemli bir gelenek haline gelmiştir. Çeşitli, şölenler, kutlamalar bu güzel zamanın şanındandır. Ayrıca, özellikle tarım ve hayvancılık uğraşan insanlar için de cemrelerin düşmesi büyük bir öneme sahiptir. Çünkü, cemrelerin düşmesi, toprağın ısınması ve bitkilerin büyümesi için uygun koşulların da sağlandığı anlamına gelir. Bu nedenle, hem insanlar hem de doğa için yenilenme, canlanma ve bereketin habercisidir.
Cemreler düşer; hava, su ve toprak hareketlenir, önce çevremiz, sonra içimiz ısınmaya başlar ve Mart ayı usul usul ilerlerken, kedilerin sesleri iyice yükselmeye başlamışken, ekinoks zamanı gelir. Bahar ekinoksu ile birlikte artık hasretle beklediğimiz o an beliriverir; ilkbaharın başlangıcı…
Bahar ekinoksu ne zaman?
21 Mart ile birlikte baharın gelişi resmilik kazanmış olur. Bahar ekinoksu olarak bildiğimiz bu tarih, her yıl aynı zamanda gerçekleşen astronomik bir olaydır. Bu tarih tam olarak güneşin ekvator çizgisini geçtiği anı ifade eder ve gece-gündüz eşitlenir. Latincede ekinoks eşit ve gece anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşur. Dünya’nın ekseninin eğikliği nedeniyle, bu tarihlerde Güneş ışınları Dünya’nın kuzey ve güney yarımküreleri arasında eşit olarak dağılır. Bu da gün ve gecenin eşit uzunlukta olduğu bir zamandır.
Bahar ekinoksu, kuzey yarımkürede ilkbaharın başlangıcını işaret ederken, güney yarımkürede sonbaharın başlangıcını gösterir. Kuzey yarımkürede yer alan ülkemizde 21 Mart’ta eşitlenen gece ve gündüzden sonra bir diğer ekinoks tarihi olan 21 Eylül’e kadar gündüzler, gecelerden daha uzun sürer, güney yarımkürede ise durum tam tersidir.
Doğanın uyanışıyla birlikte filizlenen tohumlar ve umutlar, yeniliklerin, güzelliklerin habercisidir. Günler uzamaya başlar, toprak canlanır, kuşların sesleri yükselir, bahçeler renklenir ve adeta yüklerimizden kurtulup hafifleme zamanımız gelir; önce evlerimizden sonra ise zihinlerimizden…
Farklı kültürlerde de önemli bir tarih olan 21 Mart yani bahar ekinoksunu İranlılar yeni yılın başlangıcı kabul eder ve bugünü büyük bir coşkuyla kutlar. Diğer yandan, Hristiyanlıktaki Paskalya Bayramı da bahar ekinoksundan sonraki ilk dolunayda kutlanır. Başka bir deyişle bahar ekinoksu dünya genelinde farklı kültürlerde farklı şekillerde kutlansa da önemi bakidir. Bizim kültürümüzde ve alışkanlıklarımızda ise bahar demek, akıllara ilk olarak ‘temizliği’ getirir. Bahar temizliği, evlerimizi hem fazlalıklardan hem de negatif enerjiden arındırdığımız bir tür bahar ritüelidir ve muhtemelen ekinoksun en yaygın pratiklerinden biridir. Peki ya başka? İşte bahar ekinoksunun ruhuna yakışır ritüeller:
Bahar ekinoksu ritüelleri
Temizlik, elbette ki en önemli bahar hazırlıklarından biri ama evimize gösterdiğimiz özeni kendimize de göstermeli; beslenmemize, egzersizlerimize, öz bakımımıza ekstra dikkat etmeli ve mevsime uygun değişiklikler yapmalıyız. İşte bahar ekinoksunun enerjisinden faydalanmak için yapabilecekleriniz:
1. Temizleyin, eleyin, düzenleyin, değiştirin
Şöyle halıların çırpıldığı, camların efil efil açılıp silindiği, çarşafların değiştirildiği, yorganların yerini daha ince battaniyelerin aldığı büyük bir bahar temizliği şart! Değişimi, dönüşümü evinizden başlatmak için bahar temizliği için kolları sıvayabilirsiniz. Giymediklerinizi eleyin, kullanmadığınız eşyaları elden çıkarın, dekorasyonunuza baharın renklerini, enerjisini ekleyin. Işığın girmesine izin vermek için büyük mobilyalarınızın yerini değiştirin, saksılarınıza yeni bitkiler, renkli çiçekler ekin. Daha fazla ipucu için İlkbahar dekorasyonu: Evinize bahar havası getirecek, ilham verici dekorasyon önerileri yazımıza göz atın. Ayrıca evlerde enerji temizliği yapmayı da unutmayın!
2. Temiz hava alın, doğanın gücünden faydalanın
Açık havada egzersiz gibisi var mı! Kışın soğuğunu, eve kapanmışlık hissini bir kenara bırakıp kendimizi doğaya atmalı… Kuşların cıvıltısı, pembe tomurcukların kokusu ve doğanın neşesi ile bütünleşmek için egzersizlerinizi açık havaya taşının. 21 Mart’ı milat kabul edin ve açık havada spor yapmak için bugünden itibaren fırsat bulduğunuz ve mümkün olan her günde kendinizi tertemiz havaya bırakın. Ama doğayla bir olmak için illaki dışarıya çıkmayı beklemeyin. Şehir yaşamında doğayla yeniden karşılıklı bağ kurabilmenin yolları yazımızdan ilham doğayla olan bağınızı evinizde de güçlendirmenin yollarını bulun.
3. Mevsimsel beslenin, ilkbahar meyve-sebzelerini yiyin
Gecelerin kısalmaya, gündüzlerinse uzamaya başladığı; havaların giderek daha da ısındığı, kışın durağanlığının ve yavaşlığının yerini harekete ve canlılığa bıraktığı bu dönemde doğadaki değişime ayak uydurabilmek ve baharın enerjisiyle uyumlanarak günlük rutinimizden maksimum fayda sağlayabilmek, değişimin yarattığı bahar yorgunluğu hissiyle baş etmek için oldukça önemli. Beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve ilkbahar mevsimine uygun besinlerle beslenmek, hem ihtiyaç duyduğumuz besin öğelerini olabilecek en kaliteli ve zengin şekilde almanın hem de bu yolla bedensel olarak mevsim değişimine uyum sağlamanın en önemli adımlarından biri. İlkbahar meyve-sebzelerini keşfetmek ve doğru beslenmek için: İlkbahar meyve ve sebzeleri & mevsimsel beslenme: İlkbaharda ne yiyelim?bahar yorgunluğu hissiyle baş etmek için oldukça önemli. Beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve ilkbahar mevsimine uygun besinlerle beslenmek, hem ihtiyaç duyduğumuz besin öğelerini olabilecek en kaliteli ve zengin şekilde almanın hem de bu yolla bedensel olarak mevsim değişimine uyum sağlamanın en önemli adımlarından biri. İlkbahar meyve-sebzelerini keşfetmek ve doğru beslenmek için: İlkbahar meyve ve sebzeleri &
4. Öz bakımınıza özen gösterin
Bedenimizi hem içten hem de dıştan temizlemek için harika bir zaman! En son ne zaman şöyle tüm günü bakım günü ilan ettiniz ya da evde SPA keyfi yaptınız? Ev yapımı maskeler ile, aromaterapi tarifleriEv yapımı maskeler ile, aromaterapi ile baharın enerjisini yakalayabilirsiniz. Kokusunu sevdiğiniz mumları yakın, tütsülerinizi hazırlayın, cildinize iyi gelen kremleri sürün, arka fonda da sevdiğiniz şarkılardan bir playlist açın. İşte bahar, işte huzur…
5. Ruhunuzu arındırın
Kışın, yağmurun, karın, koşturmanın, telaşların etkilerini gelin silelim… Baharı nasıl ki tertemiz evlerle karşılıyorsak ruhumuzu da arındırarak taptaze bir başlangıç yapmakta fayda var. Meditasyon, kristaller, esansiyel yağlar ve çok daha fazlası gibi spiritüel yanımızı besleyecek araçlarla ruhumuzu temizleyebilirsiniz. Ruhsal arınma konusunda ilham almak için Ruhsal arınma nedir? Negatif enerjiyi temizlemenin 12 kolay yolu yazımıza göz atmayı unutmayın.
Tüm bu pratiklerin yanı sıra kendinizi iyi hissettirecek size özel bahar ritüellerini de bulabilirsiniz. Dışarı çıkın, güneşi hissedin, çiçekleri koklayın, evinize değişim gözüyle bakın, mutfakta taptaze tarifler deneyin, yeni bir şeyler okuyun, dinleyin, izleyin, baharın gelişini gönlünüzce yaşayın!
İlginizi çekebilir: Kitap önerileri: İlkbahar ruhunu yansıtan kitaplar