Kalbiniz daha hızlı atmaya başlıyor, vücut sıcaklığınız artıyor, elleriniz titriyor, karnınıza ağrılar giriyor, düşünceleriniz en kötü şeylere odaklanıyor ve birden kendinizi yapayalnız, savunmasız hissediyorsunuz… Bu ve benzeri hisler size de bir yerlerden tanıdık geldi mi? Zaman zaman hepimiz yaşamdaki zorlayıcı durumlar karşısında sakinliğimizi korumakta zorlanabiliyor, tepkilerimizi yönetmekte güçlük çekebiliyor ve kendimizi çaresiz, tükenmiş, yorgun hissedebiliyoruz. Anksiyete ve endişe kontrolü ele geçirdiği zaman, yani kaygılı ve gergin hissettiğinizde ilkel beyniniz ve bedeniniz, etrafta gerçek bir tehlike varmışçasına harekete geçerek savunma yanıtları üretmeye ve kendinizi daha da sıkışmış hissetmenize neden olabiliyor.
Anksiyetenin hem fiziksel hem zihinsel semptomları olmasına rağmen, aslında onu alt etmek, kendimizi sakinleştirmek için yapabileceğimiz birçok şey var. Bunlardan en önemlisi ise gerçek gücümüzü ve yaşamdaki nihai amacımızı tekrar hatırlayıp geçmiş ve gelecekle ilgili gerginliğe neden olan düşüncelerden mümkün olabildiğince uzaklaşmak. İşte kendinizi kaygılı ve gergin hissettiğinizde hatırlamanız gereken 10 düşünce:
1. ‘Her durum geçicidir, akışına bırak.’
Anksiyete ve kaygı, kıyıya vurup geri çekilen dalgalar gibidir. Tıpkı dalgadan kaçabilmenizin mümkün olmadığı gibi, kaygı ve gerginlikle de savaşmak ya da ondan kaçmaya çalışmak bazen ne kadar çabalarsanız çabalayın mümkün olmayabilir. Dolayısıyla kaygı dalgasının huzurlu kıyılarınıza çarpacağınızı hissettiğiniz anlarda karşı koymaya çalışmak yerine yapabileceğiniz en doğru şey, bu dalganın size çarpmasına ve dalgayla birlikte bir süre ilerlemeye izin vermek olacaktır. Dalgalarla savaşmaya çalışmak bazen, işleri sadece daha zora sokar ve dalganın bir girdaba dönüşmesine neden olabilir. Bu nedenle zorlu zamanların geçici olduğunu hatırlamak ve kendinizi korkmadan akışa bırakmak çoğu zaman işinize yarayabilecek bir başa çıkma stratejisi olacaktır.
İlginizi çekebilir: Stresle başa çıkmayın, düşüncelerinizi akışına bırakın
2. ‘Geçmişte pek çok kez yaptığım gibi, bunun da üstesinden gelebilirim.’
Hayatınızda başınıza gelen neredeyse her şeyle baş etmeyi bildiniz, bununla da baş edebilirsiniz. İşler yolunda gitmiyorsa, bazen işlerin yolunda gitmeyebileceğini kabul edin. Bunun üstesinden gelebilirsiniz ve bittiğinde kendinizi daha güçlü hissedebilirsiniz.
3. ‘Yaşananlar geride kaldı, şu an güvendeyim.’
Nefes alın ve kendinize şunu söyleyin: “Güvendeyim, iyi durumdayım, kendi kendime bakabilirim, güçlüyüm.” Sadece bu sözcükleri tekrarlamak bile şimdiki ana odaklanmanızı kolaylaştıracak ve kaygınızın önemli ölçüde hafiflemesine olanak sağlayacaktır. Bunun bir ölüm-kalım meselesi olmadığını, yarın olduğunda bugün yaşananların sonuçlarını göreceğinizi unutmayın.
4. ‘Bedenim sadece beni korumaya çalışıyor.’
Stres, bedeninizin savaş ya da kaç mekanizmasının doğal bir parçası, son derece hayati ve varlığınızı sürdürebilmeniz için olmazsa olmaz bir fizyolojik tepki. Anksiyete veya gerginlik hisleri de aslında bedeninizin kendini korumak için binlerce yıllık evrim sürecinde geliştirilmiş duygusal ve fiziksel bir dizi tepkinin sonucunda oluşuyor. Ancak yaşamlarımıza olan olumsuz etkisi ve bu tepkileri çok sık deneyimlememiz, sağlığımıza verdiği zarar nedeniyle bizde olumsuz çağrışımlarlara neden olabiliyor. Kaygı, gerginlik ve stresle olan ilişkinizi gözden geçirip bu duygularla ilgili olumsuz çağrışımları bir kenara bıraktığınızda, bedeninizin varlığını devam ettirebilmek için bu tepkilere ihtiyacının olduğunu bildiğinizde ve farkındalık kazandığınızda bu duyguları çok daha az deneyimlediğinizi fark edeceksiniz.
5. ‘Geçmiş veya gelecek, içinde bulunduğum ana zarar veremez.’
Anksiyeteye neyin sebep olduğunu düşündüğünüzde, genellikle arkasından geçmişe veya geleceğe dair düşünceler çıkar. Yetiştiremeyeceğim, niye böyle yaptım, başarılı olamayacağım, doğru karar almadım… Oysa kendinize şu an her şeyin yolunda olduğunu ve aslında tek sahip olduğunuz şeyin şimdiki zaman olduğunu hatırlatmanız, kaygı ve gerginliğinizin de önemli ölçüde azalmasına yardımcı olacaktır.
6. ‘Düşüncelerim, ancak ben onlara güç verdiğim sürece beni yaralayabilir.’
Düşünce denilen şey, aslında teknik olarak var olmayan, elle tutulamayan, gözle görülemeyen ve zihnin ürettiği soyut bir kavram. Düşüncelerin anlam kazanmasının ve önemli hale gelmesinin tek yoluysa sizin onlara anlam yüklemeniz ve odağınızı onlara çevirmeniz. Anksiyeteye dair düşüncelerinizi engellemeyin, oluşmalarına ve zihninizde gezinmelerine izin verin. Ancak onlara güç vermeyin, anlam yüklemeyin, odaklanmayın. Tıpkı gökyüzünde süzülen bulutlar gibi gelip gitmelerine izin verin ama güçlendirmeyin. Böylelikle size zarar vermelerini de önemli ölçüde engellemiş olacaksınız.
7. ‘Gereğinden fazla endişelenmem hiçbir şeyi değiştirmeyecek.’
Kendinizi gergin hissettiğiniz anlarda, endişelenmenin aslında sonucu değiştirmeyeceğini, geçmişte pek çok kez endişelerinizin yersiz olduğunu fark ettiğiniz anları hatırlayın. Endişelere odaklanmak yerine şükretmeniz gereken, hayatınızda güzel olan şeyleri düşünmek için kendinize izin verin.
İlginizi çekebilir: Overthinking nedir: Aşırı düşünme sorunu, nedenleri ve baş etme yöntemleri
8. ‘İhtiyacım olan pek çok şeye sahibim.’
Çoğu zaman elimizde olanı fark etmeyerek eksik olana odaklanmamız, gün içinde gerginlik ve kaygı yaşamamızın en önemli sebepleri arasında. Ancak şu an işinize odaklanmış şekilde çalışabiliyor, ailenizle özgürce iletişim kurabiliyor, hatta kendinize vakit ayırabiliyorsanız bile aslında pek çok şeye sahipsiniz: Hava, su, yemek, barınma, arkadaşlar ya da aile… Sahip olamadıklarınız için şikayet etmektense sahip olduklarınız için şükretmeye başladığınızda, yaşamda ilerlemenizin çok daha kolay hale geldiğini, endişe verici düşüncelerin sizi geri çekmesine izin vermediğinizi daha iyi göreceksiniz.
9. ‘Düşündüğümden daha güçlüyüm.’
Bugüne kadar nelerin üstesinden geldiğinizi sık sık hatırlamak, düşündüğünüzde gerginliğe neden olan ufak tefek düşüncelerin gözünüzde büyümesine ve size daha da gergin hissettirmesine engel olur. Büyük bir çoğunluğumuz yaşadığımız olaylar karşısında çaresiz olduğumuzu, kontrolün bizim elimizde olmadığını hissedebiliyoruz ancak kaygı ve gerginliğin sebebi büyük ölçüde düşüncelerimiz olduğu için ve düşüncelerimizi yönetebilmemiz sadece kendi elimizde olduğu için aslında sandığımızdan daha güçlü ve becerikliyiz. İhtiyacımız olan şeyse bu gerçeği sık sık hatırlamak ve gerektiğinde ilk adımı atmaktan korkmamak.
10. ‘Hayatımda yolunda giden pek çok başka şey de var.’
Hayatınızda pozitif olan ve yolunda giden şeylere odaklanmayı deneyin. Güvendesiniz, iyi bir işiniz var, sizi seven bir aileniz var, sevdikleriniz güvende ve sağlıklı… Hayatınızda yolunda giden ne kadar çok şey olduğunu düşündüğünüzde, gerginliğinizin de hızlı bir şekilde azaldığını hissedeceksiniz.
Günlük hayatın koşuşturmacası içinde gerginlik ve stres kaçınılmaz. Ancak bu duyguları dengelemeyi ve kontrol etmeyi öğrendiğinizde, düşünme şeklinizi biraz değiştirdiğinizde kaygınızı yönetebilmenin ne kadar kolay hale geldiğini gözlerinizle göreceksiniz.
İlginizi çekebilir: Kaygı ve endişe ile başınız dertte mi: 6 strateji ve meditasyon ile rahatlayın
Kaynaklar: Tinybuddha, Bustle