X

Travma ve sonrası: Travmatik olaylar yaşamımızı nasıl etkiler?

Normal insan yaşantısının dışında olan ve herkeste fark edilir düzeyde stres yaratan olaylar travmatik olaylardır. Travmatik yaşam olayı, bireyin baş edebilme yeteneğini aşan, yaşamını tehdit eden olaydır. Bu olaylar bireyin yaşamına, vücut bütünlüğüne, en sevdikleri ya da yakınlarına yönelik ya da inanılan değerlere yönelik de olabilmektedir. Travmatik olaylar önceden tahmin edilemezler ve kişiler olacaklara hazır değildir. Olaylar üzerinde kontrol gücü ya yok ya da çok azdır ve artık bireyler her an her şeyin olabileceğini düşünürler. Yaşama dair beklentiler sarsılabilir, umutsuzluk olabilir. “Bana bir şey olmaz” söylemlerinin de bir hükmü kalmaz.

Travmatik yaşam olayı ile birlikte bireylerde aşağıda görüleceği üzere hayal kırıklığının da eşlik ettiği durumlar yaşanmaktadır:

  • Terk edilmişlik, yalnız bırakılmışlık ve kırgınlık duyguları
  • Alınabilecek desteğin sınırlılığı ve kayıpların tüm gerçekliğiyle fark edilmesi
  • Tükenmişlik halinin giderek artması, sağlık sorunlarının ortaya çıkması
  • Toplumun diğer kesimlerine karşı yabancılaşma
  • Motivasyon kaybı
  • Maddi sıkıntılar ve beraberinde çatışmalar, belki gruplaşmalar
  • Toplumsal dayanışma ve desteğin azımsanması

Bununla birlikte koruyucu olduğu düşünülen kaynaklar vardır. Bunlar ise;

  • Psikolojik sağlamlık
  • Kişisel geçmiş
  • Kişilik
  • Önceki travmatik deneyimler
  • Destek mekanizmaları/kaynakları olarak belirlenmiştir.

Travmatik yaşantısı olan her bireyde psikopataloji gelişmesi beklenmemektedir. Bunu biraz da bireyin psikolojik sağlamlığı belirlemektedir. İlaveten, bireyler stresli olaylarla karşılaştıklarında kendilerince ürettikleri bazı bilişsel ve davranışsal çabalar olabilmektedir. Bu durum onların stresle başa çıkabilme biçimlerini ortaya koymaktadır.

Bu biçimler, stres kaynaklarını değiştirme, esnek olabilme ya da kaçınma gibi kendini göstermektedir. Birey kendini iyi hissettiren uygun davranış biçimleri geliştirir, kötü hissettiren olayları ise engelleyen tepkiler verir. Stresle başa çıkma biçimlerini birey iki şekilde uygulayabilmektedir. Bunlardan birisi problem odaklı, diğeri ise duygu odaklıdır.

  • Problem odaklı başa çıkma; anlaşmazlıkları çözümleme, destek alma, amaç oluşturma ve zamanı programlama ve uygun kullanma ve karar verme gibi aşamaları içermektedir.
  • Duygu odaklı stresle başa çıkma ise olumsuz duyguları ortadan kaldırmayı hedefleyen ve durumdan uzaklaşmak gibi eğilimleri olan bir stresle başa çıkma yöntemidir. 

Stresle başa çıkma biçimleri bireysel farklılıklar, sosyal beceri ve ilişkinin varlığı gibi kaynaklardan etkilenmektedir. Stresle başa çıkma mekanizmalarının etkin kullanılması bireylerde travma sonrası yaşanabilecek olası psikolojik rahatsızlıkları önleyici olabilmektedir.

İlginizi çekebilir: Yaşamımızı belirleyen temalar: Yaşam gücünüz hangi temanın etkisi altında?

İdil Arasan Doğan: İstanbul doğumlu olan Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Yüksek Lisans programı ile başladığı akademik yaşamını Psikoloji Doktora Programı ile sürdürmektedir. Yüksek Lisans Bitirme Tezini, Prof. Dr. A. Oğuz Tanrıdağ danışmanlığında "Alzheimer Hastaları Bakım Veren İyi Oluş Psikoeğitim Programının Bakım Verenlerin Tükenmişlik Sendromu Üzerine Etkisi" konusunda vermiştir. Üsküdar Üniversitesi Anne & Bebek Ruh Sağlığı Merkezi ve Türkiye Alzheimer Derneği’nde yönetim kurulu üyeliği bulunmaktadır. Akademik çalışmalarına; geriatri, anne & bebek ruh sağlığı, kişilerarası ilişkiler, pozitif psikoloji bağlamında devam etmekle birlikte özellikle yaşlanma, demans; Alzheimer, kişilerarası ilişkiler alanlarında yoğunlaşmıştır. Yapılandırmış olduğu "Hasta Yakınları İyi Oluş Programı"nı Kadıköy Alzheimer Merkezi’nde 3 yıl boyunca uygulamıştır ve halen aynı merkezde ayda 1 kez olmak üzere "Hasta Yakını Destek Programı"nı yürütmektedir.

Yeni yıl hediyelerinin vazgeçilmezi Sosyopix ile anılarınızı ölümsüzleştirin

Sevdikleriniz için hediye seçmek bazen uzun uzun düşünmeyi gerektirir. Çünkü aslında aradığımız şey, sadece bir eşya değildir; bir duyguyu, bir anıyı, bir hatırlamayı karşı tarafa hissettirmektir. Tam da bu yüzden fotoğrafla kişiselleştirilmiş hediyeler, her zaman daha çok dokunur. Tek bir kare, bir gülüşün ardındaki hikayeyi yeniden canlandırır; yıllar önce çekilmiş bir fotoğraf bile açıldığında ilk günkü kadar sıcak hisseder. Sosyopix işte tam da bu noktada, o paha biçilmez anılarınızı estetik ve yaratıcı dokunuşlarla unutulmaz kılıyor.



Kişiselleştirilmiş takvimlerle zamanı anlamlandırmak

Yeni yıl, hayatımızda yeni sayfalar açmak demektir. Bu nedenle kişiselleştirilmiş takvimler, sadece günleri takip ettiğiniz bir araç olmaktan öteye geçer; umut ve güzellikle dolu bir yılın sembolü haline gelir. En güzel fotoğraflarınızla hazırlanan masa veya duvar takvimleri, sevdiklerinizin her gününe anlam katar. Her sayfa, sadece bir tarih değil, hatırlanan ve paylaşılan özel bir anı olarak kalır. Takvimi her çevirdiğinizde, geçmişin güzel anılarını hatırlamak ve geleceğe dair küçük bir mutluluk hissi yaşamak mümkündür. Bu küçük ama etkili detay, hediyenizi hem estetik hem de duygusal olarak unutulmaz kılar.



Anıların dokunulabilir hali: Fotoğraf baskıları



Bir zamanlar telefon ekranına sığdırdığınız, galeri arşivlerinizde kalan en mutlu kareleri bu yılbaşı yeniden keşfetmenin tam zamanı. Sosyopix fotoğraf baskıları, en özel anlarınızı sıcaklığını ve kalitesini koruyarak dilediğiniz formda hayat bulduruyor. İster yaz tatilinde o hiç bitmesin dediğiniz gün batımı karesini, ister kış tatilinde çekilmiş kar manzarasını seçin; retro tarzda ya da şık bir çerçeveyle hazırlatabilirsiniz.Çalışma masasında duran küçük bir fotoğraf, sizi kış tatilinin huzuruna veya yılın en güzel anılarına götürebilir. Bu yıl sevdiklerinize sadece bir hediye değil, birlikte paylaşılan özel anıları ve mutluluğu hediye edin.

Anıların estetik hali: Fotoğraf albümleri

Fotoğraf albümleri, her dönem popülerliğini koruyan ve hiçbir zaman değerini kaybetmeyen hediye seçeneklerinden biridir. Çünkü bir albüm, yalnızca fotoğrafları bir araya getirmez; aynı zamanda belirli bir dönemin, bir ilişkinin ya da bir yolculuğun hikayesini saklar. Sayfaları çevirdikçe hatırlanan detaylar, yeniden yaşanan duygular ve geçmişten gelen sıcaklık, bu hediyeyi zamansız bir klasik haline getirir.

Kişiye özel tasarlanan fotoğraf albümleri, hem estetik hem de duygusal yönüyle güçlü bir hediye seçeneği sunar. Kapak dokusundan sayfa düzenine, renk seçiminden yerleştirdiğiniz küçük notlara kadar tamamen size ait bir anlatım oluşturma fırsatı verir. Bu, sadece bir hediye değil; kendi elinizle hazırladığınız bir zaman kapsülüdür.



Anıları duvarlara taşıyan çerçeveler

Mutlu anıları saklamanın tek yolu albümlerde biriken fotoğraflar veya fotoğraf baskıları değildir; bazen evin en görünür köşesine yerleştirilen bir çerçeve de aynı etkiyi yaratır. Ölümsüzleştirilen anları çerçeveleyerek yaşam alanlarınıza sıcaklık ve derinlik katarken sevdiklerinizin her baktığında o ana yeniden dönmesini sağlar. Farklı boyut seçenekleri sayesinde ister küçük bir köşeyi canlandırabilir ister salonunuzun atmosferini değiştirebilirsiniz.  Duvarlara zarar vermeyen yapışkanlı çerçeveler ise kolay kullanımıyla, yalnızca bir dekor değil; her gün gülümseten bir anı sunar. 

Bi’kutu anı: Özel hediye kutularıyla yeni yıl coşkusu

Yeni yıl ruhunu tek bir kutuda toplamak istiyorsanız, özenle hazırlanmış hediye kutuları bunun için ideal bir çözüm sunar. İçerisinde not defterleri, yılbaşı ruhunu yansıtan kupalar, kokulu mumlar ve daha pek çok özel hediye, kutuyu açan kişinin yüzünde sıcak bir tebessüm bırakır. Böylece hediyeniz yalnızca bir kutu değil, birlikte paylaştığınız anıların sıcacık bir yansıması olur.

Siz de bu yıl, sıradanlığın dışına çıkarak sevdiklerinizin yüzünde unutulmaz bir gülümseme oluşturmak istiyorsanız, Sosyopix’in sunduğu bu kişiselleştirilmiş dünya tam size göre. Hatıralarınızı canlandırın ve onlara, her baktıklarında sizi hatırlatacak, zamana anlam katan dokunuşlar hediyeler sunmak isterseniz aradığınız her şey Sosyopix’te!





İlgili Makale