Pek çok kişi, topluluk karşısında konuşmanın kendisini endişelendirdiğini, yüz kızarması ve terleme gibi durumlar yaşadığını söyler. Bu, kolayca kabul edilen bir kaygı olsa da, birebir konuşmalardan çekindiğinden bahsetmez kimse. Oysa en az topluluk önünde konuşmak kadar zor olan bir şey varsa o da zorlu geçeceği önceden bilinen ikili konuşmalardır. Pazarlık, ikna, tartışma… Konu ne olursa olsun, ikili konuşmalar oldukça gergin bir ortam yaratabilir.
Uplifers olarak, bu gerginlikten sıyrılma ve ikili konuşmalardan önce kaygı içinde karın ağrısından kıvranmama yollarını araştırdık.
Hem kendimiz olmak, hem orta yolu bulmak mümkün
Bir konuşmanın kaderimizi belirleyeceğini düşündüğümüzde, kafamızın içindeki orkestra dramatik bir melodi çalmaya başlar adeta. Bu bir iş görüşmesi de olabilir, zam isteme toplantısı ya da zor bir ayrılık konuşması da… Liderlik konusunda da dersler veren ekonomi profesörü Fred Kofman, “Zor konuşmalar insanları korkutur, çünkü kaybedilecek şey çok, risk yüksektir. Bu durumda taraflar savunma pozisyonuna geçer.” diyor. Kofman, yine de hem kendimiz olabileceğimizi, yani inanmadığımız şeyleri söylemeyebileceğimizi, hem de karşımızdakine karşı açık ve dürüst olabileceğimizi belirtiyor.
Gergin bir ikili konuşmadan kaçmak sadece o gerginliği ötelemeye ve kaygıyı zamana yaymaya yarar. Bu arada kafamızda evirip çevirdiğimiz düşünceler asla kaybolmayacağı gibi, “acaba neyi nasıl söylemeliyim?”i daha uzun süre düşünüp dururuz. Bunun yerine, düşüncelerimizi derleyip toplamayı denemek ve hayatta başımıza gelecek en kötü şeyin yapacağımız konuşma olmayacağını düşünmek, sakinleşmemizi sağlayabilir.
Anahtar sözcükler: Merak ve saygı
Saygı her ilişkide bulunması gereken, sevgiden de önce gelen bir kavram. Zira pek hoşlanmadığımız birine dahi saygı göstermek insanlığın ve düzgün iletişimin gereği. Konuşmaya başlarken karşımızdakini ciddiye aldığımızı ve ona saygı duyduğumuzu sözler ve beden diliyle belli etmek, konuşmanın olumlu geçme olasılığını artırır. Karşımızdaki, onu gerçekten merakla dinleyip dinlemediğimizi bilinçaltı düzeyde de olsa hisseder, bu nedenle sanki karşımızdaki kişiye lütfediyor tavrıyla ya da bir hatasını yakalama niyetiyle konuşmamak önemlidir.
Sevimlilik ikinci planda
Elbette herkes sevilmek ve onaylanmak ister fakat ikili konuşmaların ana amacı ya da açıktısı bu değil. Bize saygı duyulduğu sürece, konuşma ortamından herkesin bağrına basacağı bir melek olarak ayrılmayı beklemek sadece endişe seviyemizi artırır. Bırakalım bizi sevmesinler, ama konuşma amacına ulaşsın.
Söylediğimizden çok duyduğumuza odaklanmak
Bir sözü söylemeden önce üç kez düşünüyor, ağzınızdan çıkar çıkmaz da “keşke şöyle ifade etseydim” diye kafanızda evirip çeviriyor musunuz? Bu hengamede karşınızdakini dinlemeye pek de zaman ayıramıyorsunuz o halde… Konuşmaya zihinsel olarak hazırlanırken sınırlarımızı çizmek, ne deyip demeyeceğimizi düşünmek faydalı olabilir, abartıp uykularımızı kaçırmadığımız sürece tabii. İkili konuşma anında ise en iyisi, karşımızdakine kulak vermek. Konuşmaktan çok dinlemek, düşünmek ve gözlemlemenin önemli olduğu bir an bu. Zira konuşma önceden planladığımızdan farklı bir doğrultuda gelişebilir ve tüm olasılıkları öngörmek söz konusu değil.
Evrene değilse de karşımızdakine pozitif bir mesaj
“Bu konuşma rezalet geçecek” hissiyle birinin karşısına çıktığımızda, tavrımız mutlaka düşüncemizi yansıtır. Evrene değilse de karşımızdaki kişiye olumlu şekilde yaklaşmak yerine “konuşma iyi geçecek” ya da “bundan sonra daha açık ve dürüst bir iletişimimiz olacak” diye kendi kendimize tekrar etmek, kendimiz kadar karşımızdakini de sakinleştirir. Unutmayalım ki pozisyonu ne olursa olsun, karşımızdaki kişi de konuşmanın gidişatını muhtemel bir endişeyle bekliyordur.
Lafı dolandırmamak
Kimileri lafı dolandırmanın daha politik olduğunu düşünse de, ikili konuşmalarda hem tarafların sıkıntıdan bayılmaması hem de herkesin konuşma sonunda aynı noktada olduğundan emin olmak için, direkt ve doğrudan konuşmak çok önemlidir. Hatta konuşmanın sonunda “bu konuşmadan şöyle şöyle çıktılarımız oldu” diye konuyu özetlemek ve karşımızdakine ayırdığı zaman için teşekkür edip ayrılmak, oldukça iyi bir konuşma bitirme şeklidir.
İlginizi çekebilir: Büyüleyici konuşabilmenin 5 altın kuralı
Kaynaklar:
Harvard Business Review
Lean In