Başta Z kuşağı ve Alfa jenerasyonu olmak üzere, yeni nesiller baby boomers, X kuşağı ve Y kuşağı gibi eski jenerasyonlara göre daha geç olgunlaşıyor. Bu durumun arkasında ise günümüzde yetişkinliğin çok zor olması bulunuyor. Bu yazımızda, yeni neslin eski kuşaklara göre daha geç olgunlaşmasını derinlemesine analiz ediyoruz.
Yeni neslin olgunlaşması üzerine kurulu çalışmalar/araştırmalar
Yeni nesilleri ve eski kuşakları birbirleriyle kıyaslayan birçok çalışma bulunuyor. Yazar Keith Hayward’ın geçen yıl piyasaya sürülen ‘’Infantilised: How Our Culture Killed Adulthood’’ isimli kitabındaki bir araştırma da bu çalışmalar arasında öne çıkıyor. Bu araştırmaya göre, ekonomik açıdan iyi bir seviyede yer alan ülkelerde 30 yaşına gelen kişiler yetişkinliğin geleneksel belirtilerine tam anlamıyla ulaşamıyor. Bu belirtiler arasında da aile evinden ayrılmak, maddi açıdan bağımsız hale gelmek, evlenmek ve çocuk sahibi olmak yer alıyor.
Hayward, öğretim görevlisi olduğu dönemlere ait bir anısına da bahsi geçen kitapta yer veriyor. Hayward, 20’li yaşlardaki bir öğrencisinin okula tulumla geldiğini gördükten sonra ona ‘’Böyle bir giysinin çocuksu çağrışımları konusunda endişe duymuyor musun?’’ sorusunu yönlendiriyor. Bahsi geçen öğrenci ise ‘’Hayır, zaten bir çocuk gibi muamele görmek istiyorum. Yetişkin olmak çok zor.’’ cevabını veriyor. Hayward’ın bu anısı, genç bireylerin yetişkinlik dönemindense çocukluk dönemini tercih ettiğini somutlaştırıyor.
Yeni neslin olgunlaşmasına odaklanan bir diğer araştırma ise Pew Research’e ait. 2021’de yürütülmüş olan bu araştırma, 18-34 yaşları arasında bulunan Türk bireylerin %56’sının ayrı bir eve çıkmak yerine aile evinde yaşamayı tercih ettiğini belirtiyor. Bu durumun temel sebebi olarak ise Türkiye’deki sosyoekonomik koşullar ön plana sürülüyor.
Birçok çalışma ve gözlem, genel olarak yeni nesil genç yetişkinlerin eski kuşaklara kıyasla aile evinden daha geç bir yaşta ayrıldığını ifade ediyor. Buna ek olarak, evlenme ve ilk çocuk sahibi olma yaşı da geçmişe göre belirgin bir şekilde yükselmiş durumda. Ayrıca, yeni neslin finansal olarak bağımsız hale gelmesi de daha uzun bir zaman alıyor. Son olarak, araba satın almak veya ev sahibi olmak gibi geleneksel yetişkinlik göstergelerinin de yeni nesil için daha geç gerçekleştiğini belirtmek istiyoruz.
Yeni neslin geç olgunlaşmasının nedenleri
Günümüz gençlerinin olgunlaşma süreci, çeşitli sebeplerden ötürü eski nesillerin olgunlaşmasına göre daha yavaş ilerliyor. Şimdi, dijital çağın getirdikleriyle ve sosyal etkileşimlerle şekillenen bu sebepleri açıklamak istiyoruz.
Aile yapısındaki ve ebeveynlik anlayışlarındaki değişim
Son dönemlerde boşanma oranlarında ve tek ebeveynli ailelerin sayısında artış yaşanıyor. Bunlarla birlikte, pek çok kişi ileri yaşta çocuk sahibi olarak daha bilinçli ve planlı bir ebeveynlik stili sergiliyor. Ayrıca, günümüzde yaygınlaşan çocuk merkezli aile yapısı ve ebeveynlik anlayışıyla çocukların ihtiyaçları ve istekleri fazlasıyla ön planda tutulurken ebeveynler çocuklarının hayatlarına daha fazla müdahale edebiliyor. Bu tarz değişimler, gençlerin sorumluluk alma, bağımsızlaşma ve yetişkin rollerine geçiş süreçlerini etkileyerek onların olgunlaşmalarını geciktirebiliyor.
Teknolojinin etkisi
Akıllı telefon ve sosyal medya gibi unsurları barındıran dijital dünya, gençlerin sosyalleşme, bilgilenme ve eğlenme yöntemlerini derinden etkiliyor. Bu durum sonucunda da gerçek dünya deneyimleri ve yetişkinlik dönemine ait alışılagelmiş sorumluluklar ertelenebiliyor.
Eğitim süresinin uzaması
Pek çok genç, günümüzde lisans eğitimiyle sınırlı kalmayarak yüksek lisans ve doktora gibi uzun süreli eğitim programlarına kayıt oluyor. Bu durum sonucunda eğitim süresi uzuyor ve iş hayatına atılma yaşı da gecikiyor. Ayrıca, profesyonel hayatın başlangıcının ertelenmesiyle de ekonomik bağımsızlık elde etme yaşı da yükseliyor. Bu durum da genç bireylerin geç olgunlaşmasına yol açıyor.
Ekonomik koşullar
Hem küresel hem de ulusal ekonomik krizler, işsizlik oranlarındaki dalgalanmalar ve artan yaşam maliyetleri, gençlerin finansal bağımsızlıklarını kazanmalarını zorlaştırıyor. Bu zorluk sonucunda da yeni nesil ekonomik açıdan ebeveynlerine bağlı kalmaya devam ediyor. Bu bağlılık sonucunda da yavaş olgunlaşma süreci açığa çıkıyor.
Sosyal normlardaki değişim
Evlilik ve çocuk sahibi olma durumu geçmiş dönemlerde kutsal bir konumda yer almış olsa da günümüzde bu tarz geleneksel yaşam hedeflerine yönelik toplumsal beklentiler değişmiş durumda. Gençlerin çoğu, bireysel kariyer hedeflerine ve kişisel gelişimlerine sıkı sıkı sarılarak bir aile kurma fikrinden uzaklaşıyor. Sosyal normların değişmesi sonucunda da yeni nesil eski jenerasyonlara göre daha geç olgunlaşıyor.
Her ne kadar bazı nedenler yüzünden yeni nesil önceki nesillere göre daha geç olgunlaşsa da yeni neslin bilişsel ve sosyal farkındalık açısından daha erken olgunlaştığını vurgulamak istiyoruz. Bu nedenle, yeni neslin geciken olgunlaşma sürecine negatif bir perspektifle yaklaşmamak gerekiyor. Kısacası, her bireyin farklı bir olgunlaşma sürecine sahip olduğunu kabullenmek büyük bir önem taşıyor.
İlginizi çekebilir: Yeni bir nesil doğuyor: Beta Kuşağı, gerçekten ‘beta’ mı?