X

Vegan dosyası 4: Yeni başlayanlar için vegan olma rehberi

Vegan olmak demek; mutluluğu ve acıyı hissedebilen hiçbir canlıya zarar vermeden, karbon ayak izi düşük ve çok da sağlıklı bir hayat yaşamak demektir –doğru uygulandığı zaman. Siz de gezegenimizin sağlığı, kendi sağlığınız ya da hayvanların refahı için (veya hepsi için) vegan olmak istiyor olabilirsiniz. Ancak doğru uygulanmadığında vegan beslenme çeşitli sorunlara da yol açabilir. Bu nedenle böylesine büyük bir değişiklik yapmadan önce doğru kaynaklardan doğru bilgilerle donanmak ve profesyonel yardım almak son derece önemlidir.

Eğer siz de vegan olmak istiyor ama nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız, bu yazı tam da sizin için!

Başlamadan önce

Araştırmanızı iyi yapın

Veganlık ile ilgili kitaplar okuyun, belgeseller izleyin. Bilimsel ve akademik araştırmalar yapın (internette büyük bir bilgi kirliliği var, bilimden şaşmayın yoksa çok kafanız karışır). Vegan olan insanlarla görüşün, onların tecrübelerinden faydalanın. İlk vegan olduklarında nasıl zorluklarla karşılaşmışlar? Bu sorunların üstesinden nasıl gelmişler? Çünkü muhtemelen sizin de başlangıçta benzer engelleri aşmanız gerekecek. Bilgi, güçtür. Tüketim alışkanlıklarınızı değiştirmeden önce en doğru ve güvenilir bilgilerle kendinizi donatın.

Başvurabileceğiniz eğitici kaynaklar

Belgeseller: Earthlings (Dünyalılar), Food Inc., The Game Changers, What The Health (Sağlık Komplosu), Cowspiracy: Sürdürülebilirliğin Sırrı, Forks Over Knives (Çatal Bıçaktan Üstündür).

Kitaplar: İnsan Neden Vegan Olur (Gary L. Francione, Anna Charlton), Vegan Bir Dünya (Tobias Leenaert), Vegan Olma Rehberi (Dr. Neal D. Barnard), Tabağındaki Yüz (Jeffrey Moussaieff Masson), Hayvan Yemek (Jonathan Safran Foer), Sevdiklerimiz Tiksindiklerimiz Yediklerimiz (Hal Herzog).

Akademik makaleler: 

Uzmanlara danışın

Hayvansal gıdaları diyetinizden çıkardığınızda, bedeninize ne olacak? Etin, sütün, yumurtanın yerine ne koyacaksınız? Proteini, kalsiyumu, demiri nereden alacaksınız? Sağlık durumunuz büyük bir beslenme değişikliğine uygun mu? Tüm bu soruların yanıtlarını almak ve sağlıklı bir vegan olmak için, uzmanların görüşlerini almak önemli. Vegan doktorlardan veya diyetisyenlerden yardım alarak süreci çok daha sağlıklı geçirebilirsiniz. Bu kişilerin danışmanlığını alma imkânınız yoksa vegan doktor ve diyetisyenlerin TED konferanslarını dinleyebilir, yazdıkları kitapları okuyabilirsiniz. 

1. Yöntem: Adım adım ilerlemek isteyenler için öneriler

Önce diyet dışı tüketime el atın

Hayvan kullanımı sadece tabaklarımıza koyduğumuz gıdalar ile sınırlı değil. Günümüzde hayvanlar eğlence, ulaşım, gıda dışı ürün üretimi ve denek olarak pek çok alanda kullanılıyor –hayır, sömürülüyor. Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmeden önce bu konuda değişiklikler yapmanız önemli, zira beslenmeye kıyasla değiştirilmesi daha kolay. Kişisel bakım ve temizlik malzemelerinde hayvanlar üzerinde deney yapılmayan (cruelty-free) ve hayvansal içerik kullanmayan (vegan) markaları ve ürünler seçmeye çalışın. At arabasına, deveye ya da olur da Hindistan’a giderseniz fillere binmeyin. Hayvanat bahçelerine, hayvanların gösteri yaptığı sirklere ve yunus parklarına gitmeyin. Deri, yün ve ipekten üretilmiş kıyafetler ya da başka eşyalar almayın. Takı olarak gerçek inci kullanmayın. Fildişi, köpekbalığı kemiği, balmumu mumlar, erkek geyiklerden veya misk kedilerinden elde edilmiş misk ve balinadan elde edilmiş amber içeren parfümler; hepsi ile görüşmemek üzere vedalaşın.

Yiyemeyeceklerinize değil, yiyebileceklerinize odaklanın

Elbette tüketmeyi bırakacağınız gıdalar var ancak sürekli bu gıdalara odaklanırsanız, vegan olmak size fazlasıyla kısıtlayıcı bir yaşam tarzıymış gibi gelebilir ve psikolojik olarak şevkinizi kırabilir. Hâlbuki hiç de öyle değildir. Sadece kas dokusu, iç organ, vücut sıvısı ve arı kusmuğundan vazgeçeceksiniz; gördüğünüz gibi yiyemeyeceğiniz şeylerin listesi epey kısa. Önünüzde ise yiyebileceğiniz yüzlerce farklı sebze, meyve, tahıl ve baklagil ve bunları kullanarak yapabileceğiniz binlerce farklı tarif var. Vegan olmak kısıtlayıcı değildir, hatta aksine sofranızdaki lezzet çeşitliliğini arttırır.

Kademeli olarak eti bırakın

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre işlenmiş et ürünleri (salam, sucuk, pastırma, vb.) birinci grup, kırmızı et ise ikinci grup kanserojen sınıfında yer alıyor. Kırmızı et inek, keçi, koyun gibi memeli canlılardan elde ediliyor, insan da taksonomide (canlıların sınıflandırılması) memeli hayvanlar sınıfına dâhil olduğu için, affınıza sığınarak söylüyorum, biraz yamyamlık gibi hissettiriyor. Kırmızı etin tavuk, balık gibi beyaz ete göre insan sağlığına daha fazla zarar veriyor olmasının altında da aynı memeli hayvanlar sınıfında bulunmamızı sağlayan fizyolojik benzerlikler var. Dolayısıyla da ilk önce tüketimini durdurmanız gereken hayvansal gıda ürünü, kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri.

Kırmızı eti bıraktıktan ve bu duruma adapte olduktan sonra sırasıyla tavuk, hindi, ördek, kaz ve bıldırcın gibi kanatlı kümes hayvanlarını diyetinizden çıkarın. Karada yaşayan hayvanları tabağınızdan eksilttiğinizde, son olarak balık, kalamar, midye, karides ve benzeri deniz canlılarını bırakın ve tamamen etten kurtulun.

“Etsiz Pazartesi”den “Etsiz Her Gün”e

Eti diyetinizden çıkarma aşamasında, yani hâlihazırda tavuk ve balık yemeye devam ediyorken, tüm dünyada yaygın olan Etsiz Pazartesi (Meatless Monday) hareketine katılabilirsiniz. Bu pazartesi olmak zorunda değil; etsiz pazartesideki amaç, haftanın en az bir günü hiçbir şekilde et tüketilmemesini sağlamak. Pazartesi günleri veya sizin yaşantınıza daha uygun olan haftanın başka bir günü et tüketmeyin. Bu günü yeni vegan veya vejetaryen tarifler deneyerek değerlendirebilirsiniz.

Etsiz Pazartesi’ye benzer şekilde, haftada bir gün yerine günde bir öğün etsiz ya da vegan beslenmeyi de seçebilirsiniz – ben böyle başladım. Günün bir öğününü (mesela kahvaltı) vegan geçirip diğer öğünleri es geçerek de başlayabilirsiniz. Bu, haftada 7 öğün demektir ki aslında bu yöntem ile haftada bir gün et tüketmemekten daha hızlı ilerlersiniz (1 gün = 3 ana öğün). 

Etsiz geçirdiğiniz günleri kendi adaptasyon hızınıza uygun hızda haftada ikiye, üçe, beşe çıkarın. Sonrasında eti haftada sadece bir gün tüketecek kadar tüketiminizi indirgeyin. İki haftada bir, ayda bir derken bir de bakmışsınız et hayatınızdan tamamen çıkmış, tam anlamıyla bir vejetaryen olmuşsunuz.

Süt, yumurta, bal; Sıra sizde!

Aynı eti hayatınızdan çıkarttığınız gibi süt ve süt ürünlerini, yumurtayı ve balı da kademeli şekilde bıraktığınızda, tam bir vegan olacaksınız. Benim önerim, en sevdiğiniz hayvansal gıdayı en sona bırakmak. Peynirsiz yapamayacağınızı mı düşünüyorsunuz? Dünya çapında çoğu insan sırf peynirden vazgeçmemek için vegan olmayı reddediyor. Sebebi de, peynir içindeki kazein proteininin vücutta kasomorfinlere (İngilizce: casomorphins) parçalanması ve kasomorfinlerin, tıpkı morfin gibi bağımlılık yaratması. Sizin de vazgeçmekte isteksiz olduğunuz böyle bir hayvansal ürün varsa, onu bırakma işini en sona bırakın.

2. Yöntem: Tek seferde tam değişiklik isteyenlere öneriler

Bir arkadaşınız ile birlikte başlayın

Pes etmeye yaklaştığınızda birbirinize güç verebileceğiniz, yeni keşfettiğiniz bir mekâna birlikte gidebileceğiniz, öğrendiklerinizi ve tecrübelerinizi paylaşabileceğiniz bir ortağınız olsa, güzel olmaz mıydı? Bu işte tek başınıza olmamak, hem sizin hem de arkadaşınızın istikrarını arttıracak ve süreci kolaylaştıracaktır.

Bildiğiniz tariflerden ilerleyin

Türk mutfağında kendiliğinden vegan olan pek çok tarif var; zeytinyağlı yaprak sarma, zeytinyağlı biber dolması, kabak tatlısı (kaymaksız), imambayıldı ve altın günlerinin baş tacı olan kısır bunlardan sadece ilk aklıma gelenler. Bunun dışında vegan olmayan ama bir-iki malzemeyi değiştirerek kolayca veganlaştırabileceğiniz tarifler de mevcut. Damak tadınızın sevdiği ve alışık olduğu tarifler ile sofranızı donatmak, yeni beslenme düzenine daha kolay alışmanızı sağlar. Bunun yanı sıra yeni tarifler deneyerek repertuarınızı genişletebilir ve veganlığın aslında ne kadar lezzetli ve eğlenceli olduğunu keşfedebilirsiniz.

İşlenmiş gıdaları abartmayın

İlk başta yolları ayırdığınız hayvansal gıdaların yerini vegan alternatifleri ile doldurmak isteyebilirsiniz. Vegan süt, vegan peynir, vegan kıyma, hatta inanır mısınız vegan sucuk bile var! Ancak işlenmiş gıdalar hem pahalı hem de taze gıdalara kıyasla daha sağlıksız. Bu nedenle işlenmiş gıda tüketiminizi olabildiğince sınırlamanızda fayda var.

Soya tüketiminizi minimumda tutun

Soya fasulyesi, protein bakımından zengin olduğu için veganlar arasında yaygın olarak tüketiliyor. Piyasada tofu, soya sütü, soya kıyması, tempeh, soya peyniri, soya sosu gibi çok sayıda soya ürünü var. Fakat soya proteince zengin olduğu kadar sodyum bakımından da zengindir ki fazla sodyum alımı kalp-damar hastalıklarına davetiye çıkarabilir. Bu nedenle soya ürünlerini kontrollü tüketmeye gayret edin.

Vücudunuzu dinleyin: Aç mı kalıyorsunuz, kilo mu alıyorsunuz?

Bitkisel gıdalar tipik olarak hayvansal gıdalardan daha az kalori içerirler. Dolayısıyla, eğer yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat etmezseniz kendinizi aç hissedebilir ve sağlıksız bir kilo kaybı yaşayabilirsiniz. Tam tersi de yaşanabilir; eğer alışma sürecinde vegan burger, vegan pizza, patates kızartması ve makarna gibi yüksek kalorili gıdalara yüklenirseniz sağlıksız bir biçimde kilo almanız da olası. Vücudunuz sizinle konuşur; onu dinleyin ve öğünlerinizdeki protein, yağ, karbohidrat ve lif dengesini iyi ayarlayın.

Besin takviyelerinizi aksatmayın

B12 vitamini, D vitamini ve omega-3 gibi yağ asitlerinde eksiklik herkeste görülebilir ama vegan beslenenler arasında daha yaygındır. Bu besinlerin eksikliği, eğer takviye edilmezse, ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Doktorunuza veya diyetisyeninize danışarak size uygun miktarda ve sıklıkta besin takviyelerinizi almayı sakın ihmal etmeyin.

Kendinize çok yüklenmeyin: Başlangıçta herkes hata yapar

Diyelim ki kahvaltı için kendinize bir kavanoz fıstık ezmesi aldınız ve içerik listesinde %1 süt tozu olduğunu kavanozun yarısını mideye indirdikten sonra fark ettiniz. Yeni bir vegan soslu makarna tarifi denediniz, çok lezzetliydi ama makarnanın içinde yumurta olduğu gözünüzden kaçmıştı. Vitrinde görüp bayıldığınız yumuşacık bir kazağı satın aldınız ama içeriğinde hayvan yünü kullanıldığını fark ettiğinizde iş işten geçmişti. Başlangıçta bu tarz küçük hatalar yapmak son derece doğaldır. Bunun için kendinize kızmanıza hiç gerek yok. Sadece bir sonraki alışverişte içerik listesini iyi okuduğunuzdan emin olun.

Kaynaklar

How To Go Vegan: 12 Beginner Tips To Get You Started https://stylecaster.com/beauty/how-to-go-vegan/#_a5y_p=1108515
The Pipe Line Blog By Piping Rock; Tips And Tricks: Becoming A Vegetarian

World Health Organization; Carcinogenicity of the consumption of red meat and processed meat https://www.who.int/news-room/q-a-detail/cancer-carcinogenicity-of-the-consumption-of-red-meat-and-processed-meat 
Evrim Ağacı; İnsanın Soy Ağacı: Homo sapiens Türüne Ait En Detaylı Taksonomik Sınıflandırma https://evrimagaci.org/insanin-soy-agaci-homo-sapiens-turune-ait-en-detayli-taksonomik-siniflandirma-875 
Forks Over Knives; Why It’s So Hard to Give Up Cheese https://www.forksoverknives.com/wellness/addictive-food-cheese-pizza/ 
Healthline; Is Cheese Addictive? https://www.healthline.com/nutrition/is-cheese-addictive 
Healthy Happy Smart; Why Go Vegan? 99 Tips: Epic Guide for Becoming Vegan https://healthyhappysmart.com/why-go-vegan/ 
Vegan With Curves; Vegan For Beginners: A “Down To Earth” Beginners Guide To Going Vegan https://veganwithcurves.com/vegan-for-beginners/ 
Vancouver With Love; How to Go Vegan in 2020 (10 Easy Steps) https://vancouverwithlove.com/the-basics/how-to-go-vegan-10-steps-to-make-it-stick/ 

İlginizi çekebilir: Bir ay boyunca vegan beslenen bir etoburun hikayesi

Çağla Lotinac Akman: Galatasaray ve UPS spor kulüplerinde 12 yılını verdiği voleybol kariyerine, bilim insanı olma isteğiyle son vermiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde Moleküler Biyoloji Genetik ve Biyoteknoloji alanında yüksek lisans yapmaktadır. Toplum Gönüllüleri Vakfı'nda aktif olarak gönüllü faaliyetlere katılmaktadır. 3 yıl önce İstanbul'dan koşar adım kaçan ailesi ile birlikte Muğla'nın bir köyünde yaşamaktadır. İstanbul'dan köye taşınması ile birlikte doğal yaşama adapte olduktan sonra üniversite için İstanbul'a geri gelmesiyle neye uğradığını şaşırmış, köydeki düzenini devam ettirmek istemiş ve Sıfır Atık hayat tarzıyla tanışmıştır. Yazılarında da Sıfır Atık ve Çevre Kirliliği konularına sıkça yer vererek bu konularda farkındalık yaratmayı hedeflemektedir.

Hayatın küçük tatlı sürprizlerini L’Occitane Almond Shower Oil ile yakalayın

Hayat, beklenmeyen güzelliklerle dolu bir dans gibi; eğer görmeyi, fark etmeyi bilirsek hayatın şaşırtıcı güzellikteki tatlı anlarını sık sık yakalayabiliriz. Bazen uzun zamandır görmediğimiz bir arkadaşımızla yolda karşılaştığımız, bazense tatlı bir yağmurun ardından çıkan gökkuşağını gördüğümüz o ‘an’da gizli olabilir mutluluk. Bu, beklenmedik ama her zaman iyi hissetmemizi sağlayan hoş sürprizler, hayatın şaşırtıcı güzellikteki anlarından yalnızca birkaçı olsa da tüm gün yüzümüzü güldürmeye yetebilir.



Yakalamak için istekli olursak hayatın monoton akışına biraz olsun ara vermemizi sağlayan ve yaşamın ne kadar büyüleyici olduğunu hatırlatan pek çok tatlı sürpriz bulabiliriz. Tıpkı L’Occitane Almond Shower Oil’in su ile buluştuğunda yağ kıvamından köpüğe dönüşen sürprizli formu gibi.

Sürprizlerle dolu keyif veren bir deneyim

Mutluluk veren, keyif dolu ve sürprizli anlar dediğimizde şüphesiz ki kendimize ayırdığımız zamanların önemi ve yeri çok büyük. Çünkü, günlük hayatın koşturması içerisinde kendimizi şımartabildiğimiz, bedenimizin ve zihnimizin ihtiyaçlarını karşılayabildiğimiz bu özel anlar, monotonluğun içinden bize göz kırpan küçük sürprizler gibi. Özellikle de kişisel bakım ritüellerini taçlandıran L’Occitane Almond Shower Oil ile sürprizlerin hiç sonu yok. Bu özel duş bakım yağı, suyla buluştuğu anda değişen formu ile bize sıradan görünen anları bile özel kılan küçük sürprizler sunuyor.

Almond Shower Oil’in içeriğindeki badem yağı, su ile birleştiğinde anında yoğun keyif verici bir köpüğe dönüşüyor, bize de tatlı küçük sürprizlerle dolu dokunuşların cildimizde bıraktığı o yumuşacık etkinin keyfini sürmek kalıyor. Tabii, o tatlı ve küçük sürprizler Badem Duş Yağı’nın yalnızca köpüren özel formülünde saklı değil, kokusu da bambaşka bir heyecan.

Kokuların duyuları harekete geçiren büyülü dünyası

Bazen sizin de bir kokunun esintisiyle geçmişe doğru kısa bir yolculuğa çıktığınızı hissettiğiniz oluyor mu? Kabul edelim, hayatın içindeki tatlı sürprizli anlarda kokuların da etkisi oldukça büyük. Belki çocukluğunuzdan keyifli bir anı hatırlatan nostaljik bir koku, belki gençliğinizde kullandığınız eski bir parfümün rüzgarla karışmış hali, belki de taze biçilmiş çimlerin havada dağılan dansı… Kokular da sürprizli anların başrol oyuncusu olabiliyor.



Tıpkı, Almond Shower Oil’in tatlı bademin mis kokusunu cildimizde bırakması gibi. Üstelik vegan içeriği ile tüm cilt tiplerine de uygun olan bu bakım yağı, duyuları harekete geçiren büyülü bir dünyanın da kapısını aralıyor. Hayatın bitmeyen telaş ve karmaşasında her şeyden biraz da olsa uzaklaşıp, o büyülü dünyaları keşfetmek hepimizin ihtiyacı değil mi? Daha fark edilmeyi bekleyen onca tatlı sürpriz varken…

Şaşırtıcı üçlü etki

Köpüren özel formül, büyülü dünyalara açılan mis badem kokusu, tabii bir de şaşırtıcı üçlü etki. L’Occitane Almond Shower Oil ile hayatın sürprizlerle dolu anlarını yakalamak çok kolay. Özel vegan formülü, cildi hem temizliyor hem nemlendiriyor hem de onarıyor. Bu üç etkiyi bir arada bulabilmek de en tatlı sürprizlerden biri.

Badem Duş Yağı, özel köpük yapısı ile cildi temizliyor, içeriğindeki omega 6 ve 9 bakımından zengin tatlı badem yağı ve üzüm çekirdeği yağı ile ilk kullanımda nemlendirme etkisi sağlıyor ve cildi besleyerek ışıl ışıl bir görünüme kavuşturuyor.

Elbette, hayatta daha yakalanmayı bekleyen pek çok şaşırtıcı tatlı an var. Bazıları, bir anda karşımıza çıksa da bazen de bu anları biz yaratabiliriz. Bakım rutinlerimize L’Occitane Almond Shower Oil’i eklemek, tanımadığımız birine iltifat etmek ya da sevdiğimiz birine uzun zamandır istediği bir şeyi satın almak, hayatımızda o tatlı sürprizleri artırmaya ve yaşamın keyfini doyasıya çıkarmaya yardımcı olabilir.

Hiç vakit kaybetmeden birinden başlamak istiyorsanız hemen tıklayıp sürprizlerle dolu L’Occitane Almond Shower Oil dünyasını keşfedebilirsiniz.

Sıra dışı bir gelecek: Otomobil dünyasında bizi neler bekliyor?

Teknolojinin, yapay zekanın ve çevre bilincinin hızla geliştiği günümüzde otomotiv dünyası da bu gelişmelerden geri kalmıyor ve inovasyonlarla ve merakla dolu bir sektöre dönüşüyor. Son yıllarda elektrikli araçlar, otonom sürüş özellikleri, akıllı yol çözümleri gibi konularla pek çok gelişime imza atan otomobil dünyasında gelecekte bizi daha nelerin beklediği büyük bir merak konusu. Hepsi çok heyecan verici olsa da en çok merak edilen sorulardan ve benim de heyecanla beklediğim gelişmelerden biri; uçan arabaların hayatımıza girip girmeyeceği 🙂 Uçan arabalar yakın zamanda hayatımıza dahil olur mu bunu bilmiyorum ama otomotiv endüstrisinin geleceği hakkında kendi perspektifimden ele alacağım pek çok konu var. Gelin, benim de bir parçası olduğum bu sıra dışı gelecekte bizi neler bekliyor olabilir birlikte bakalım.



Elektrikli otomobillerin hızlı yükselişi

Geçtiğimiz yıllarda pek çok otomobil markası, yakın gelecekte elektrikli araç üretimine ağırlık vereceğini açıklamıştı, hatta dünya çapında tamamen elektrikli araç üretimine geçmeyi planladığını belirten markalar da var. Elektrikli araçların hayatımıza dahil olması çok yeni bir gelişme olmasa da yaygınlaşması ve popülerliğinin artması son zamanlarda daha bir artış gösterdi. Gelecekte de elektrikli araçların üretiminin ve kullanıcısının artması sektörünün en beklenen gelişmeleri arasında.

Bildiğiniz gibi ben de elektrikli otomobil tutkunlarından biriyim ve sık sık sizlerle Instagram hesabımdan %100 Elektrikli Ford Mustang Mach-E ile olan maceralarımı paylaşıyorum 🙂 Konumuza dönecek olursak; fosil yakıt tüketimini azaltmak ve karbon emisyonlarını düşürmek için ülkelerin elektrikli araç kullanımına yönelik teşviklerini artırması da beklenenler arasında. Ayrıca, batarya teknolojisinde yeni ilerlemeler, elektrikli araçların menzillerinin artırılması, şarj altyapılarının geliştirilmesi de yine yakın gelecekte bizimle olacağa benziyor.

Sürdürülebilir ve çevre dostu çözümler

Elektrikli araçların yükselişi, otomobil dünyasının geleceğinde beklenen tek çevreci haber değil. Doğa dostu yaklaşımlar ve sürdürülebilir çözümlerle dolu yenilikler de ufukta. Pek çok sektörün son yıllarda önemli bir gündem maddesi haline gelmiş olan çevre bilinci, otomotiv dünyası için de önemli bir konu. Geri dönüştürülmüş malzemelerden üretilen iç dizayn ekipmanları, doğa dostu kumaşların kullanımı, üretim aşamasında yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, daha az karbon salımı yapan motor teknolojileri ve daha nice gelişme, otomotiv dünyasının beklenenleri arasında.

Sektörde yeşil devrim adını verebileceğimiz daha pek çok gelişmenin damga vurması da olası. Araçların iç tasarımdan üretim süreçlerine kadar geniş bir yelpazede sürdürülebilir çözümler, otomobillerin gelecekteki dünyasını ve tabii ki dünyamızı taçlandıracak gibi. Bir çevreci olarak hızla yaygınlaşmasını görmek istediğim gelişmelerden birisi kesinlikle sürdürülebilir çözümler.

Otonom sürüş özelliklerinde ilerlemeler

Ve tabii ki otonom sürüş özelliklerinden bahsetmemek olmaz. Beni belki de en çok heyecanlandıran konulardan bir diğeri. Hani şu sürücüsüz giden otomobiller var ya, işte tam da onlardan bahsediyorum. Yakın bir gelecekte belki de araçların şoför koltukları hep boş kalacak. Olamaz mı? Bu, çok gerçekçi bir senaryo olmasa da şu an için benzer senaryolarla sık sık karşılaşacağız gibi. Çünkü pek çok dünya devi otomobil ve teknoloji firması, otonom araçlar alanında büyük yatırımlar yapıyor. Ancak, tam otonomiye ulaşmak için biraz daha geleceği beklemek gerekecek. Çünkü birtakım zorlukları aşabilmek için yeni teknolojilerin geliştirilmesi bekleniyor.

Özellikle büyük şehirlerdeki yoğun ve karışık trafik senaryoları, yasal düzenlemeler, kişisel hakların korunması, uygun yol ve altyapı çalışmalarının tamamlanması gibi pek çok faktör var. Yine de bu konudaki çalışmaların hız kazanması ve otonom sürüşün farklı seviyelerinin piyasaya sürülmüş olması, otonom sürüş teknolojilerinin potansiyelini gösteriyor. Gelecekte tam otonom seviyeye de erişilmesi mümkün.



Otonom özelliklerin yanı sıra farklı sürüş modları da ufukta. Hatta, ben şimdiden %100 Elektrikli Ford Mustang Mach-E  ile bu modları deneme fırsatına sahibim 🙂 Mustang Mach-E, sürüş deneyimini kişisel isteklere göre uyarlıyor; Aktive, Whisper ve Untamed modları sayesinde motor seslerini, ortam aydınlatmasını ve hatta aracın tepki verme hızını kişiselleştirmek mümkün. 

Akıllı şehirlerin kurulması

Otonom sürüş özellikleri, farklı sürüş modları, otomobil ve yapay zeka teknolojisindeki gelişmeler, yalnızca bireysel kullanımla sınırlı kalmayacak muhtemelen. Ve önemli bir toplumsal gündem haline de gelecek. Bu da akıllı şehirler gibi bir konseptin hayatımıza girmesi anlamını taşıyabilir. Şehirlerin, otomobillerin geleceği ile ne ilgisi var ki diye düşünmeye başlamadan hemen araya gireyim. Eğer başta otonom sürüş özellikleri olmak üzere otomobiller kendi başlarına -bir sürücünün aracı sürmesine ihtiyaç kalmaksızın- yolda gidebilecekse, bu şehirlerin de birtakım düzenlemelerden geçmesi anlamını taşıyor. Yollardaki alt yapı çalışmalarının bu doğrultuda düzenlenmesi, akıllı şarj istasyonlarının kurulması ve otonom araçların kendi kendini şarja takabilmesi için uygun çevresel yapılanmaların tamamlanması gibi pek çok gelişmeyi de beraberinde getirebilir. Belki de gelecekte şehirlere akıllı taksi durakları kurulacak ve birtakım mobil uygulamalar üzerinden bağlantıya geçilebilecek.

Sosyal dünya ile bağlantı sağlayan araç özelliklerinin geliştirilmesi

Bir düşünelim; otomobiliniz size en yakın kafeyi önerse ya da zevkinize uygun bir restoranda sizin için rezervasyon yaptırsa, nasıl olur? Ya da arkadaşlarınızla buluşma ayarlasa, arabaya bindiğinizde en sevdiğiniz dizinin kaldığınız bölümünü başlatsa? Siz keyifle buluşmalarınıza hazırlanırken veya dizinizi izleyip, müziğinizi dinlerken sizi istediğiniz yere götürse? Yani adeta bir eğlence merkezine dönüşse? Tüm bunlar, yakın gelecekte hayallerimizi süslemenin ötesine geçebilir. Bağlantılı araçlar, yani kendi internet erişimi olan ve verileri başka cihazlarla da paylaşabilen araçlar, otomobil dünyasının belki de gelecekte en çok parlayan yıldızı olabilir. Yalnızca yolculuk vadetmenin ötesinde bağlantılı araçlar, adeta kişisel mobil cihazlarımıza dönüşebilir.

Çoğu macerama tanıklık ettiğiniz Ford Mustang Mach-E de adeta benim eğlence merkezim. Araç içi iletişim ve eğlence sistemi olan Ford SYNC 4A ile konuşma, ses tanıma, kablosuz akıllı telefon entegrasyonu, sezgisel 15,5″ dokunmatik ekran ve çok daha fazlasını deneyimleyebiliyorum. Halihazırda gelişmiş teknolojinin keyfini sürebiliyor olsam da gelecekte bağlantılı araçlar bizi daha pek çok özelliği ile şaşırtacak diyebilirim.

Kısacası, otomobil dünyasının sıra dışı geleceğinde bizi bekleyen yepyeni heyecanlar var. Uçan arabalar yalnızca filmlerin unutulmaz bir parçası olarak mı hafızalarımızda kalır yoksa gerçekten de hayatımıza dahil olur mu bilinmez ama kesin olan bir şey varsa o da otomobil dünyasının hiç olmadığı kadar yenilik dolu olduğu. Kim bilir belki bir gün gökyüzünde bulutların arasında sıkışıp kaldığım bir trafikteyken size yazarım 🙂 Daha fazlası için yazılarımı ve Instagram hesabımı takip etmeyi unutmayın.

İlginizi çekebilir: Virtual Influencer’lar: Kim bu sıra dışı influencer’lar? Takip etmeniz gerekenler?

Güne lezzetli bir başlangıç için kahvaltılık tarifler

Ne demiş şair; kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı. Sizce de öyle değil mi? Günün ilk öğününün, bize gün boyu yetecek kadar neşe ve enerji kaynağı olması gerekmiyor mu? İster sabahın çok erken saatlerinde ister öğlene yakın olsun, fark etmez; günün ilk öğünü her zaman çok önemli. Çünkü günün geri kalanını etkileyen, o günün ne kadar kaliteli bir gün olduğunu belirleyen en önemli faktörlerden biri; güne neler yiyerek başladığımız…



Ancak hepimiz biliyoruz ki, klasik kahvaltı tarifleri zamanla sıkıcı hale gelebiliyor. Yumurta, peynir, zeytin güzel bir başlangıç olsa da her gün aynı şeyleri yemek hayatlarımızda monotonluk yaratabiliyor. Dolayısıyla biraz daha yaratıcı alternatiflere ihtiyacımız var. Ama bir yandan da yoğun tempomuza ayak uydurabilmek için pratik ve besleyici olmalı. Tabii lezzetten de ödün vermek olmaz. İşte tam da bu noktada lezzeti ile, pratikliği ile, besleyiciliği ile kahvaltıların yıldızı müsli karşımıza çıkıyor. İşte müsli kullanarak hazırlayabileceğiniz lezzetli ve sağlıklı kahvaltılık tarifler:

Müslili Ekmek

Eğer kahvaltıda değişiklik yapmak ve lezzet ile besleyici değeri bir arada sunan bir alternatif arıyorsanız, müslili ekmek tam size göre. Klasik ekmek tariflerine göre çok daha zengin ve doyurucu bir seçenek sunan bu kahvaltılık tarifi, aynı zamanda çok daha lezzetli, çok daha eğlenceli. Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli’nin içeriğindeki kızılcık, kuru üzüm, elma ve marakuyalı özel karışım sayesinde enerjik bir sabaha doyurucu dilimlerle merhaba diyebilirsiniz.

Malzemeler:

Hamuru için:

  • 1 su bardağı Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli
  • 2-3 tatlı kaşığı Dr. Oetker Aktif Maya
  • 0,5 çay bardağı süt
  • 4-4,5 su bardağı un
  • 0,5 çay bardağı toz şeker
  • 1 su bardağı ılık süt
  • 1 yumurta
  • 100 gram yumuşak margarin

Üzeri için:

  • 2-3 yemek kaşığı Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli
  • 1 yemek kaşığı su

Hazırlanışı:

  • Mayayı bir kaseye alın ve üzerine yarım çay bardağı ılık sütü ilave edin. Kaşık ile birkaç kez karıştırıp 10-15 dakika bekletin.
  • Unu derin bir kaba eleyin ve üzerine beklettiğiniz mayayı ilave edin. Toz şeker, süt, yumurta ve margarini ilave edip iyice yoğurun. Üzerini kapatıp ılık ortamda 40-45 dakika bekletin.
  • Süre sonunda mayalanan hamura 1 su bardağı meyveli müsliyi ekleyin ve yoğurun. Hamuru yuvarlayıp pişirme kağıdı serilmiş fırın tepsisine alın. Üzerine su sürüp meyveli müsli serpin ve 20 dakika bekletin.
  • Fırını belirtilen dereceye ayarlayıp ısınması için önceden açın. (Alt-üst pişirme: 170 °C, Turbo pişirme: 160 °C)
  • Hamurun üzerini keskin bıçak ile 3-4 yerinden 1 cm derinliğinde kesin ve 25-30 dakika pişirin.
  • Fırından çıkarıp soğutun. Dilimleyerek servis yapın.

Çikolatalı Çıtır Smoothie Bowl

Kahvaltıda kendinizi şımartmak ve güne ‘bomba’ gibi başlamak istiyorsanız, tatlı bir kahvaltılık tarifi tam size göre olabilir. Çıtır tahıl ve çikolata parçacıkları içeren Dr. Oetker Vitalis Sütlü-Bitter Çikolatalı Çıtır Müsli ile çok pratik ve çok lezzetli bir kahvaltılık bowl hazırlayabilirsiniz.

Malzemeler:

  • 2 yemek kaşığı Dr. Oetker Vitalis Sütlü-Bitter Çikolatalı Çıtır Müsli
  • 1 adet olgun muz
  • ½ avokado
  • 1 yemek kaşığı kakao tozu
  • 1 su bardağı badem sütü

Hazırlanışı:

  • Olgun muzu, avokadoyu, kakao tozunu ve badem sütünü blender’a alın. Pürüzsüz bir kıvam alana kadar yüksek hızda karıştırın.
  • Elde ettiğiniz smoothie karışımını bir kaseye aktarın ve kahvaltılık bowl için tabanı hazırlayın.
  • Smoothie tabanın üzerine çıtır çıtır Dr. Oetker Vitalis Sütlü-Bitter Çikolatalı Çıtır Müsli’yi ekleyin. Ve harika kahvaltı kaseniz hazır.

Portakallı Muzlu Müslili İçecek

Kahvaltılarınızı bir sonraki seviyeye taşımaya hazırsanız, Dr. Oetker Vitalis Bal Bademli Çıtır Müsli ile tanışın. Bu benzersiz müsli, sadece lezzetiyle değil, aynı zamanda sağlık açısından sunduğu faydalarla da kahvaltılarınızın vazgeçilmezi olmaya aday. Hem lif hem de Vitamin B1, demir ve magnezyum gibi önemli besin öğeleri açısından zengin olan bu müsli ile harika bir kahvaltılık içecek hazırlayabilir, güne başlarken ihtiyacınız olan enerjiyi ve besinleri alabilirsiniz:



Malzemeler:

  • 50 g Dr. Oetker Vitalis Bal Bademli Çıtır Müsli
  • 1 poşet Dr. Oetker Şekerli Vanilin
  • 2 adet muz
  • 2-3 dilim ayıklanmış ve zarları çıkarılmış portakal dilimleri
  • 2 su bardağı buzdolabında soğutulmuş süt
  • 2 yemek kaşığı bal

Hazırlanışı:

  • Muzları soyup iri parçalara kesin ve mutfak robotuna alın.
  • Üzerine portakal dilimleri, süt, bal ve şekerli vanilini ilave edip meyveler ezilinceye kadar karıştırın.
  • Hazırladığınız içeceği bardaklara alın. Üzerlerine çıtır müsliyi ekleyip kaşık ile karıştırın.
  • Buzdolabında 30 dakika bekletip servis yapın.

Meyveli Mini Kahvaltılık Muffin

Güne başlarken modunuzu yükseltecek, enerjinizi yerine getirecek ve ihtiyacınız olan besin öğelerini almanızı sağlayacak ve tüm bunları yaparken de eğlenceli bir hale çevirecek muffinlere kim hayır diyebilir ki… Siz de demezseniz, Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli ile harika bir kahvaltılık hazırlayabilirsiniz.

Malzemeler:

  • ½ su bardağı Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli
  • 1 paket Dr. Oetker Hamur Kabartma Tozu
  • 1 su bardağı tam buğday unu
  • 2 yemek kaşığı bal
  • ½ su bardağı süt
  • 1 yemek kaşığı tereyağı
  • 1 adet yumurta
  • 1 adet mini muffin tepsisi

Hazırlanışı:

  • Fırını 180 derecede önceden ısıtın ve mini muffin tepsisini yağlayın.
  • Bir kasede tam buğday unu, Dr. Oetker Vitalis Multi Meyveli Çıtır Müsli ve kabartma tozunu karıştırın.
  • Başka bir kapta süt, eritilmiş tereyağı ve yumurtayı çırpın. Islak malzemeleri kuru malzemelerin üzerine dökün ve karıştırın.
  • Hazırladığınız kek harcını mini muffin kalıplarına eşit miktarda bölün. Her bir kalıbı üçte iki oranında doldurmanız yeterli olacaktır, böylece kabardığı zaman da yeteri kadar alan kalacaktır.
  • Yaklaşık 20 dakika kadar pişirdikten sonra fırından çıkarın, birkaç dakika beklettikten sonra servis edebilirsiniz.

Bonus: Çabasız ve lezzetli kahvaltılar

Eğer daha hızlı bir şekilde lezzetli, pratik ve doyurucu kahvaltılık tarifler hazırlamak istiyorsanız, fazla çaba harcamadan da eğlenceli kahvaltılar yapabilirsiniz. Müslinizi ister sütle ister yoğurtla karıştırın; üzerine meyve, bal, biraz da kuruyemiş ekleyin ve voila! Enfes kahvaltınız hazır… Ama bir dakika; zaten eklenmişi var 🙂 Dr. Oetker Vitalis’in lezzetli, doyurucu ve sağlıklı dünyası ile klasik kahvaltılar yerine daha enerjik tariflerle güne başlayabilirsiniz.

Sağlıklı ve dengeli beslenmeyi, ‘sıkıcı’ kalıplardan çıkarmak ve her güne büyük bir neşe ile başlamak istiyorsanız Dr. Oetker Vitalis, kahvaltılarınızın vazgeçilmezi olacak. Üstelik sadece kahvaltılarınızın da değil; ara öğünlerinizde de lezzetli atıştırmalıklar olarak tüketebilirsiniz. Bu çıtır lezzetler, gününüzün her saatine enerji ve neşe katacak!

Siz de Dr. Oetker Vitalis’Dr. Oetker Vitalis’Dr. Oetker Vitalis’in Multi Meyveli Çıtır Müsli, Bal Bademli Çıtır Müsli ve Sütlü-Bitter Çikolatalı Çıtır Müsli çeşitlerinden dilediğinizi seçebilir, güne en sevdiğiniz lezzetle harika bir başlangıç yapabilirsiniz.

*Bu yazı Dr. Oetker katkılarıyla hazırlanmıştır.

Sürdürülebilir çözümlerin izinde: VitrA’dan dünyanın ilk ve tek %100 geri dönüştürülmüş seramik lavabosu

‘Biricik’ dünyamız günden güne artan çevreler baskılar ve azalan doğal kaynak sorunları ile karşı karşıya. İklim krizi, küresel ısınma, atık sorunları, hava kirliliği ve daha nice çevresel sıkıntı, hem dünyamızın hem de insanlığın geleceğini tehdit ediyor. Bu nedenle, sürdürülebilir yaşam alışkanlıklarına sahip olmanın önemi her zamankinden kat ve kat daha fazla. Böylesi bir gerçekliğin farkında olan tüm endüstrilerde de yenilikçi ve çevre dostu ürünlerin geliştirilmesi oldukça büyük bir öneme sahip. Bu bağlamda VitrA, büyük bir adım atarak çevreye saygısını ve döngüsel ekonomiye olan katkısını gözler önüne seriyor.



VitrA’dan bir ilk; %100 geri dönüştürülmüş seramik lavabo

Çevresel ayak izlerini azaltma yolunda önemli adımlar atan VitrA, sektörün değişim öncülerinden biri olarak bizi yeni çevre dostu lavabosu ile tanıştırıyor. Dünyanın ilk ve tek %100* geri dönüştürülmüş seramik lavabosu özelliğini taşıyan bu lavabo, atık olarak kabul edilen malzemelere yeniden hayat veriyor. Yeni çevre dostu lavaboların içerik olarak yaklaşık %100’ü, kırık seramikler de dahil olmak üzere üretim sürecinde ortaya çıkan ve bertarafa giden atıklardan oluşuyor.

VitrA’nın sürdürülebilirlik konusundaki vizyon ve öncülüğünü yansıtan bu yenilikçi ve çevre dostu lavabolarla, seramik sektöründe sürdürülebilir tasarım konusunda da yeni bir standart ortaya çıkıyor. Tasarım harikası ve fonksiyonel bir ürün olmanın ötesinde geri dönüştürülmüş seramik lavabolar, çevresel bilinç ve sürdürülebilir yaşam tarzlarını da destekleyen güçlü bir mesaj taşıyor.

%30 oranında iyileşen küresel ısınma potansiyeli

ISO 14040:2006 ve 14044:2006 standartlarına uygun yapılan Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi sonuçlarına göre, atıkların kullanılması çevresel etkilerden küresel ısınma potansiyelini %30 oranında iyileştiriyor. Geri dönüştürülmüş lavaboların üretilmesi sayesinde, ürün başına, daha az hammadde kullanılarak %36’lık iyileştirmeyle yaklaşık 5 kilogram hammadde tasarrufu ve %38 iyileştirmeyle 2,48 Kwh elektrik tasarrufu elde edilmesi hedefleniyor.

Sadece bir lavabo olma işleviyle kalmayan, çevresel sürdürülebilirliğe yönelik geniş bir vizyonu temsil eden bu ürün, çevreye duyarlı bir gelecek için atılmış çok büyük bir adım. Eczacıbaşı Yapı Gereçleri’nin çevre dostu lavabolarla benimsediği bu üretim yaklaşımı, döngüsel ekonomiye katkıyı da en üst seviyeye çıkarıyor.

Sürdürülebilir bir gelecek için hijyenik ve şık bir ilham kaynağı

Küresel ısınma potansiyelini iyileştiren, çevre dostu bir tasarım harikası olmasının ötesinde VitrA’nın geri dönüştürülmüş lavaboları, hijyen endişesini de ortadan kaldırıyor; çünkü bu lavabolar VitrA Hygiene teknolojisiyle kaplanıyor. Bakteri gelişimini %99,9 oranında önleyen VitrA Hygiene teknolojisi sayesinde, seramik lavaboların kullanımı sırasında yüzeye bulaşan bakteriler etkisiz hale geliyor. Böylece, bir numaralı önceliğimiz olan hijyenden ödün vermeden çevre dostu seçimler yapmak da kolaylaşıyor.



Ayrıca, her zevke, her alana uygun seçimler yapmak da yine VitrA ile oldukça kolay. Bilecik, Bozüyük’teki VitrA Üretim Kampüsü’nde geliştirilen yenilikçi çözümler sayesinde üretimine başlanan bu çevre dostu çanak lavabolar, ilk olarak mat bej renkte ve 5 formda tasarlanmış olsa da VitrA’nın geri dönüştürülmüş ürün gamına yeni ürün ve renklerin eklenmesi de planlanıyor.

VitrA %100 geri dönüştürülmüş seramik lavabonun hikayesi, gelecekteki çevre dostu ürünler ve teknolojiler için de büyük bir ilham kaynağı. Daha sürdürülebilir bir dünya için gelecekte atılacak tüm adımlara şimdiden ilham olduğu kesin. Siz de yaşam alanlarınızı çevre dostu bir bilinç ile şekillendirmek ve bir eşi daha olmayan dünyamızın geleceği için önemli bir adım atmak istiyorsanız hemen tıklayıp VitrA %100 geri dönüştürülmüş seramik lavabo çeşitlerini keşfedebilirsiniz.

* İçerik olarak yaklaşık %100’ü üretim sürecinde ortaya çıkan ve bertarafa giden atıklardan üretilmiştir.

* Bu içerik VitrA katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale