İnsanlık tarihinin belki de en zor yıllarından biri olmaya aday olan 2020 yılını geride bırakmamıza çok az bir süre kaldı. 2020, hepimiz için oldukça zorlu virajlarla dolu, çıkışından çok inişi bol olan, ancak bir o kadar da dönüştürücü ve hayatımızı kökünden değiştiren bir yıl oldu. İş yaşamımız, çalışma şeklimiz, alışkanlıklarımız, ilişkilerimiz, eğitim sistemi, ekonomik düzen radikal bir değişim fırtınasının içinde sürüklenirken; bir taraftan da hayat aynı hızında akıp gitmeye devam etti.

Hem ülkemizde hem dünyada ardı arkası kesilmeyen yangın haberleri, Covid-19 virüsünün Çin’den tüm dünyaya yayılmasıyla birlikte yaşadığımız ve hala hayatımızın merkezindeki varlığını korumaya devam eden korku, panik ve kaygı gibi duygular; pandeminin beraberinde getirdiği küresel bir ekonomik kriz ve belirsizlik atmosferi, İzmir’de yaşanan üzücü deprem haberi ve bir kez daha yüzleştiğimiz deprem gerçeği derken 2020 hepimizin hem kendisiyle hem de doğaya verdiği zararla yüzleşmek zorunda kaldığı, bitmesi için gün saydığımız bir yıl olarak hafızalarımıza kazındı.

2020 yılı hayatımızda neleri değiştirdi?

Yaşanan tüm olumsuz deneyimler kendimizi zaman zaman çaresiz ve umutsuz hissetmemize sebep olsa da, bir taraftan da aslında ne kadar fazla şeye sahip olduğumuzu fark ederek tüketim alışkanlıklarımızı sorguladık; şükredecek ne kadar çok şeyimiz olduğunu anlayarak önceliklerimizi tekrar gözden geçirdik; sağlığın hayattaki her şeyden daha değerli ve öncelikli olduğunu hatırlayarak sevdiklerimize ve hayata uzaktan da olsa daha sıkı sarıldık; hayatta gözden kaçırdığımız küçük anların, önemsemediğimiz küçücük şeylerin bizim için ne kadar değerli hale geldiğine tüm dünyayla birlikte şahit olduk.

Sosyalleşme davranışlarımız değişti

Hepimizin hayatının sıradan bir parçası olan hafta sonu görüşmeleri, iş sonrası buluşmaları oldukça uzun bir süreliğine rafa kalktı. Sevdiklerimizle uzaktan görüşmenin yollarını ararken bugüne kadar kurduğumuz bağları ve samimiyetimizi sorguladık. Dostluklarımız, romantik ilişkilerimiz, ailemizle kurduğumuz bağlar sınandı. Kimi zaman uzakların yakın olabildiğini, bazen de yakınların aslında ne kadar uzak olduğunu gördük. Hayatımızdaki toksik insanları ve o kadar da gerekli olmayan ilişkileri analiz ederken, bazen de geri planda kalmış, bizim için ne kadar önemli olduklarını anladığımız dostlarımızı ve sevdiklerimizi yeniden bulduk.

Yaşam alanlarımız değişti

Çoğumuzun sadece uyumak için girdiği evlerimiz zamanımızın tamamını geçirdiğimiz mekanlar haline geldi. Bazen iş yerimiz, bazen spor salonumuz, bazen sanat atölyemiz olan evlerimizi çok daha yaşanabilir kılmak için düzenlemeler yapmak durumunda kaldık. Fazlalıklardan kurtulduk, evlerimizi sadeleştirmeye ve daha yaşanabilir kılmaya çalıştık. Kimimiz duvarların rengini yeniden keşfetti, kimimiz eşyalarının yerlerini değiştirdi, kimimiz daha önce hiç ihtiyaç duymadığı ama evde zaman geçirdikçe eksikliğini fark ettiği şeyleri satın aldı.

Alışkanlıklarımız değişti

Temiz havanın, doğayla iç içe olmanın, bir yerden bir yere giderken yürümenin bile ne kadar önemli olduğunu anladık. Dışarıda geçirdiğimiz anlarda daha derin nefes aldık, ağaçlara başka bir gözle baktık. Dört duvar arasına sığan yaşamlarımıza renk katabilmek için evde keyifli zaman geçirmenin yollarını aradık. Mevsimlerin geçip gitmesini, doğanın değişmesini, ağaçlarda açan çiçekleri bu sene evlerimizin penceresinden izlemekle yetindik. Plajda değil, balkonda güneşlendik. Restoranları evimize taşıdık; dünya mutfağının farklı lezzetlerini sofralarımıza taşıyabilmek için amatör girişimlerde bulunduk. En iyi ekmeği yapabilmek için yılmadan, yorulmadan çabaladık. 

Hayatımızda değişen ne kadar fazla şey olursa olsun, insan beyninin değişimlere hızlıca adapte olma ve uyumlanma konusundaki kapasitesine bir kez daha hayran olduk. Zorlandık, sıkıldık, bunaldık, yorulduk ama mutlu olmanın, sakin kalmanın, zamanımızı güzel şeylerle doldurmanın, kendimize ve sevdiklerimize zaman ayırmanın, planlarımızı yeni normale göre uyarlamanın bir yolunu öyle ya da böyle bulduk

2020 yılından kendiniz için hangi dersleri çıkardınız?

İyisiyle, kötüsüyle bir yılı daha geride bırakırken, 2021 yılının nasıl sürprizlerle geleceği hepimiz için bir merak konusu. Hepimizin bu yılı çok daha endişeli karşılayacağı ve zihinlerimizin bir köşesinde ‘Acaba gelen gideni aratacak mı?’ sorusunun varlığını koruyacağı kaçınılmaz bir gerçek. Ancak yeni bir yıla yeni başlangıçlarla ‘merhaba’ demeden önce, 2020 yılının size öğrettiklerini, hayatınıza getirdiklerini ve götürdüklerini değerlendirmek; kızgın da olsanız, kırgın da olsanız, hayal kırıklığına uğramış gibi de hissetseniz size yaşattığı tüm duyguları kucaklayarak ona teşekkür etmek; yavaş yavaş kapanışını yaparak sizde bıraktığı etkileri gözden geçirme zamanı.

Aşağıdaki sorular, bu yıl neler yaptığınızı, tüm zorluklarla nasıl başa çıktığınızı, neler öğrendiğinizi ve neleri sorguladığınızı özümsemenize yardımcı olacak. 

• Bu yıl kendim için, sevdiklerim için ve dünya için yaptığım en anlamlı şeyler nelerdi?
• Hayatımın kontrolüm dışında gerçekleşen olaylarla dolu olması bana nasıl hissettirdi?
• Karşılaştığım zorluklara hazırlıklı olabilmek için elimden gelen her şeyi yaptım mı?
• İnatla ve gereksizcesine tutunduğum, boşa kürek çektiğim konular nelerdi?
• Çözmeden bıraktığım sorunlarım, bitirmediğim işlerim ya da tamamlayamadığım hedeflerim neler?
• Zihnimde en baskın olan, en fazla takılıp kaldığım düşünce hangisi oldu?
• Yıl boyunca başa çıkmakta en zorlandığım duygu hangisiydi ve en çok hangi konularda duygusal desteğe ihtiyacım oldu?
• Yaşama nasıl daha çok dahil olabilir, nasıl daha iyi yaşayabilirdim?
• Bırakmak istediğim hangi alışkanlıklarımdan kurtuldum, yeni kazandığım alışkanlıklarım neler oldu?
• Neyi değiştirebilseydim daha fazla tatmin olduğumu hissedebilirdim?
• Kendim olduğumu hissetmediğim anlar ve yanında kendim gibi davranamadığım insanlar hangileriydi?
• Hayatımda gerçekten istemediğim kimlere ve nelere tahammül gösterdim?
• Yaşamın karşıma çıkardığı zorlukları hangi yollarla tolere edebildim?
• Kendi istediğim için değil, mecbur olduğum için verdiğim kararlar neler oldu?
• Kendimi ve sevdiklerimi oldukları gibi kabul etmekte en çok zorlandığım noktalar neler oldu?
• Kendimi daha iyi hissetmek için hobilerime ve ilgi alanlarıma yatırım yaptım mı?
• En fazla kimin, hangi hatasını affetmekte zorlandım? Hangi konuları affedemediğimi fark ettim?
• Daha önce farkında olmadığım, bu yıl farkettiğim güçlü bir özelliğim ne oldu?
• Daha önce farkında olmadığım, bu yıl farkettiğim zayıf bir özelliğim ne oldu?
• Hayatıma değer katan, beni bir adım ileri taşıyan ve bana ilham veren en önemli 3 insan kimdi?
• Bu yıl benim için öncelikli olan, yaşamımda büyük değişimlere yol açan en önemli konu hangisiydi?
• Hayatımda daima var olduğunu ve sonsuza kadar yanımda olacağını bildiğim insanlar kimler?
• Daha önce hayatımda olup bu yıl hayatımda olmayan insanlar kimlerdi?
• Beni korkutan, endişelendiren ve kaygı yaratan şeylerin hangileri gerçek birer tehdit, hangileri zihnimin ürünüydü?
• Değişmek için kendime koyduğum ve ulaşmaya çalıştığım hedefler, beni geliştiren hatalarımı görmemi zorlaştırdı mı? Öyleyse, bakış açımı nasıl değiştirebilirim?
• Değişimimi başkalarının değişimiyle ne kadar karşılaştırdım? Kendimden beklediklerim, toplumun benden bekledikleriyle örtüşüyor muydu?
• Büyümeye, değişmeye ve dönüşmeye devam ederken hali hazırda başardıklarım için kendimi kutladım mı?
• Karşılaştığım tüm zorluklara rağmen etik anlayışımın ve değerlerimin dışında olan şeyler yaptım mı?
• Öldükten sonra dünyaya bırakmak istediğim manevi mirasım için hangi adımları attım?
• Bu yılı baştan yaşayacak olsaydım, neleri değiştirmek isterdim?

Tüm bu soruların, cevaplarını bir anda verebileceğiniz kadar kolay sorular olmadıklarının farkındayız. Koskoca bir yılı, hem de hayatımızda belki hiç olmadığı kadar derin izler bırakan bir yılı değerlendirmek o kadar da kolay değil. Ancak önünüzde bu soruları cevaplamak için kocaman bir ay var ve yeni bir yıla yepyeni bir sayfa açarak, taze ve güzel bir başlangıç yapabilmeniz için önce biten defterinizin kapağını kapamanız gerekiyor.

Kendiniz için çıkardığınız derslerle öğretici bir veda; yeni hedeflerinizle keyifli bir başlangıç yapabilmeniz dileğiyle…