Yeniden kullanılabilir su şişeleri, göz önünde durarak gün içinde su içmeyi hatırlattığı gibi tek kullanımlık plastik şişelerden de uzaklaşılmasını sağlıyor. Her ne kadar bu şişeler hatırlatıcı ve sürdürülebilir olsalar da hızla kirlenebiliyorlar. Bu şişelerin dış kısımlarından ağız bölgelerine kadar neredeyse her noktalarında bakteriler birikebiliyor. Bu nedenle, yeniden kullanılabilir su şişelerini düzenli olarak temizlemek gerekiyor. Bu yazımızda, su şişenizi yeteri kadar temizlemediğinizde olabilecekleri ve onu nasıl temizleyebileceğinizi kaleme aldık.
Neden su şişenizi yıkamalısınız?
2022’de bin katılımcıyla yürütülmüş olan bir anket, pek çok insanın su şişesini yeterli sıklıkta yıkamadığını gösteriyor. Anket sonuçlarına göre, katılımcıların %25’i şişelerini haftada birkaç defa temizlerken %13’lük kısım da ayda birkaç kez yıkamayı tercih ediyor. Bu değerler, uzmanların önerdiğinin çok gerisinde kalıyor.
Bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Yuriko Fukuta, su şişelerinin nemli ve kapalı bir ortam sağlayarak bakteri gelişimi için mükemmel bir fırsat yarattığını söylüyor. Gıda güvenliği uzmanı Carl Behnke de bakterilerin üremek için neme, besine ve sıcak ortama ihtiyaç duyduğunu ve su şişelerinin bu bileşenleri sağladığını belirtiyor. Klinik mikrobiyoloji uzmanı Primrose Freestone da insanlarda enfeksiyona yol açabilen bakterilerin 37 santigrat derecede üreyebildiğini fakat 20 santigrat derecenin de bu üreme için yeterli olabildiğini vurguluyor. Kısacası, bir şişedeki su oda sıcaklığında ne kadar uzun süre beklerse bakteri oluşumu da o kadar artıyor.
Bazı bakteriler bizim için zararsız ve hatta bazıları da insan sağlığına fayda sunuyor. Bir diğer yandan, E.coli gibi bakteriler enfeksiyona yol açabiliyor. Örneğin, E. coli içeren şişeden su içildiği zaman ishal ve kusma gibi durumlar deneyimlenebiliyor.
Başta karmaşık tasarımlı su şişelerini kullanan kişiler olmak üzere, pek çok insan şişesini temizlemeye üşenerek yeniden dolduruyor. Bu durum da uzmanların su şişesinde bakteri üremesiyle ilgili yaptığı açıklamalarla tamamen çelişiyor.
Uzmanlar ne sıklıkla su şişenizi yıkamanızı öneriyor?
Fukuta, her kullanımdan sonra su şişesini temizlemeyi öneriyor. Bir başka deyişle, yeniden kullanılan su şişelerinin günlük yıkanması ve haftada en az bir defa da derinlemesine temizlenmesi gerekiyor.
Çeşitli araştırmalar, kahve, çay ve meyve suyu içeren yeniden kullanılabilir şişelerin su içeren şişelere göre daha fazla kirlendiğini kanıtlıyor. Bu sıvılar, şişede şeker gibi mikropların büyümesine izin veren kalıntılar bırakabiliyor. Bu nedenle, düzenli olarak bu içeceklerin konulduğu şişeler için minimum günlük yıkama öneriliyor.
Su şişenizi nasıl temizleyebilirsiniz?
Düzenli olarak kullandığınız su şişenizi hem bulaşık makinesine atabilirsiniz hem de elinizde yıkayabilirsiniz. Tercih ettiğiniz yöntemden bağımsız olarak ılık su ve sabun kullanmalısınız çünkü soğuk su şişenin iç yüzeyinde oluşabilen kaygan bakteri tabakasını tam olarak temizleyemiyor.
Şişenizi elle temizlemeye başlamadan önce ellerinizi yıkamalısınız. Daha sonra, şişenizi parçalarına ayırmalısınız ve temiz bir fırça, temizleyici ürün ve ılık su aracılığıyla her parçayı yıkamalısınız. Yıkama işlemi bittikten sonra, su şişenizi tamamen kuruyana kadar bekletmelisiniz.
Eğer şişeniz ‘’bulaşık makinesinde yıkanabilir’’ etiketine sahipse onu makineye atabilirsiniz. Bulaşık makinesi, sıcak su döngüleri aracılığıyla su şişelerini etkili bir şekilde dezenfekte edebiliyor.
Elinizin altında temizlik malzemesi bulunmadığı zaman şişenizi sıcak suyla durulayabilirsiniz. Yıkamalar ve kullanımlar arasında şişenizi tamamen kuru tutmaya da özen göstermelisiniz.
Su şişesi temizliğinde dikkat etmeniz gereken diğer durumlar
Su şişenize yalnızca temiz su koymalısınız ve şekerli içecekleri başka kaplarda muhafaza etmelisiniz. Bununla birlikte, yıkanmamış ellerle su şişenize dokunmaktan da kaçınmalısınız. Ayrıca, havanın sıcak olduğu zamanlarda şişenizi arabada bırakmamalısınız. Çatlamış, çizilmiş ve yıkamanıza rağmen kötü kokusu gitmeyen şişelerden de acilen kurtulmalısınız.
Plastik mikrop yuvası olabilecek bir yapıya sahip olduğu için paslanmaz çelik ve cam şişelerden yana tercih yapabilirsiniz. Eğer plastik şişe kullanmak istiyorsanız BPA içermeyen bir versiyon seçmelisiniz ve plastik şişenizi sık sık değiştirmelisiniz.
Tekrar tekrar kullandığınız su şişenizi yeteri kadar temizlemezseniz gıda zehirlenmesi semptomlarına benzer durumlarla karşılaşabilirsiniz. Bu yüzden, su şişenizden kötü bir tat veya koku almayı beklemeden düzenli bir yıkama rutini geliştirmelisiniz.
İlginizi çekebilir: Günlük su tüketiminizi artırmanıza yardımcı olacak öneriler