Hepimiz daha sağlıklı ve mutlu yaşamanın sırlarını arıyor, farklı yöntemler deniyor ve yeniliklerin peşinde koşuyoruz. Aslında protein, vitamin, mineral ve aminoasit içeriğiyle faydaları saymakla bitmeyen, her an ulaşabileceğimiz kadar yakınımızda mucizevi bir besin var: Balık.
Her şeyden önce en güçlü ve en sağlıklı Omega-3 kaynağı olan balık; vücut direncini arttırıyor, kalp-damar hastalıkları ve felç riskini düşürüyor, gözlerinize iyi bakıyor ve beyin gelişimini destekliyor. Balık ayrıca içerdiği protein, vitamin ve minerallerle de sağlıklı cilt ve saçlara kavuşmanızı da sağlıyor. Diğer pek çok protein kaynağına göre daha az yağ içeren deniz ürünleri; sinir sisteminize destek olarak modunuzu da yükseltiyor. Özellikle kış aylarında belirli vitamin ve minerallerin yetersiz tüketimi ruh halimizi düşürüyor. Doğal enerji kaynağı olan güneşi daha az görebildiğimiz kış günlerinde, vücut enerji kaynağı olarak besinlere yöneliyor.
Yukarıda saydığımız tüm faydalarının yanı sıra depresyonla savaşmanıza da yardımcı olan balık tüketimi, özellikle Norveç gibi kuzey ülkelerinde, insanların daha mutlu olmasının temel kaynaklarından biri olarak görülüyor. Daha mutlu bir kış için Norveçlilerin beslenme sırlarını keşfedin yazımızda da bahsettiğimiz gibi; soğuk ve sert iklimine rağmen kışı mutlu geçiren Norveç halkının öncelikli sırları, iyi giyinmek ve iyi beslenmek.
Yakın zamanda yapılan araştırmalar, tüm bunların yanı sıra balık tüketiminin kilo verme üzerindeki olumlu etkilerini de gözler önüne seriyor.
Kilo vermenin de en lezzetli yolu: Balık yemek
Balık, doyurucu ve sağlıklı bir besin deposu olmasının yanı sıra, sağlıklı zayıflamak isteyenlerin de öğünlerine mutlaka dahil etmesi gereken bir gıda.
“Nutrition, Metabolism & Cardiovascular Diseases tarafından 2009 yılında yayınlanan ve balık tüketiminin kilo vermedeki etkisi üzerinde durulan ‘Aşırı kilolu gençler ve obez yetişkinler için 8 haftalık enerjisi azaltılmış diyette morina balığı tüketimi’ araştırmasında; kalori miktarı aynı olmasına rağmen balığın dahil olduğu diyetlerde kilo vermenin daha kolay olduğu görülmüş.
Araştırmanın dikkat çekici yönü, az yağ ve Omega-3 bulunan balıkla, çok yağ ve/veya Omega-3 yağ asiti bulunan balığın, diyet içinde aynı etkiyi vermiş olması. Sekiz hafta süren araştırmada 20 ila 40 yaş arasında 324 aşırı kilolu erkek ve kadın dört gruba ayrılıyor. Gruplar, sadece ayçiçek yağı kapsülleri yiyen ancak deniz ürünü yemeyen, haftada üç kez 150 gr. morina balığı yiyen, haftada üç kez 150 gr. somon balığı yiyen ve sadece balık yağı kapsülleri alan fakat deniz ürünü tüketmemiş olanlar şeklinde ayrılıyor. Araştırmaya katılanlar arasında, balık ya da balık yağı alan erkeklerin kadınlara nazaran daha iyi kilo verdikleri görülüyor.
Norveç Bergen Üniversitesi’nden beslenme fizyolojisi uzmanı Lise von Krogh ise, bu araştırma sonuçlarından yola çıkarak, kilo vermek isteyenlere haftada birkaç kez balık yemelerini tavsiye ediyor. Daha sık balık yiyerek daha kolay kilo verebileceğinizin altını çizen Krogh, diyetlerinizde hem yağsız balıkların yanı sıra yağlı balıklara da yer verebileceğinizin müjdesini veriyor.
Daha çok balık yiyen daha fazla kilo veriyor
Yenilen balık miktarıyla verilen kilo arasındaki bağlantıya dikkat çeken Krogh, şu örneği paylaşıyor:
International Journal of Obesity’nin 2007 yılında yayınlamış olduğu ‘Genç yetişkinler için balık ve balık yağı içeriğiyle çeşitlendirilen kilo verme diyetleri’ araştırmasında da, haftada 5 kez balık yiyenlerin, haftada sadece 3 kez balık yiyenlere nazaran daha iyi kilo verdikleri tespit edilmiş. Yenilen balık miktarı ile verilen kilo arasındaki bağlantının önemini gösteren bu araştırma; diyetin balık içermesi sayesinde verilen kiloların, sadece Omega-3 yağ asitlerine ya da genel olarak proteine bağlanamayacağını da gösteriyor. Araştırmacılar balık içeren diyetlerin başarısının, balık proteinin sağladığı tokluk hissi ile bağlantılı olabileceğine ve balığın, özellikle morinanın “taurin” diye adlandırılan bir özel amino asitten fazlaca içermesinin önemine işaret ediyorlar.
İnsanlar ve hayvanlar üzerinde “taurin” ile yapılan deneylerin, henüz sebebi tam olarak belirlenemeyen bir kilo kaybı sağladığını tespit ediyorlar.
Hamileler, gençler ve çocuklar daha fazla balık yemeli
Hamileler, çocuklar ve yetişme çağındaki gençler üzerinde araştırmalar yürüten Norveç Ulusal Beslenme ve Deniz Ürünleri Araştırmaları Enstitüsü (NIFES) Deniz Ürünleri Güvenliği ve Sağlığı Bölümü; bu yaş gruplarındaki kişilerin daha fazla balık tüketmeleri gerektiğinin altını çiziyor. Metabolizma ve beyin gelişimi için çok önemli bir besin olan iyot seviyesinin, özellikle hamile ve çocuklarda olmak üzere, Türkiye genelinde yetersiz seviyede olduğu görülüyor. Beslenme programlarında yer alması gerekenden daha az deniz mahsulü tüketen kişilerde, bu eksiklik Omega-3, D vitamini ve iyot gibi insan sağlığı ve gelişimi için çok önemli besinlerin de daha az alınmasına neden olabiliyor.
Gelecek için de temiz besin kaynağı: Balık
Dünyanın %70’i denizlerden oluşmasına karşın, besin tedariğinin yalnızca %2’si denizden karşılanıyor. Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü’ne göre mevcut nüfus artışı göz önüne alındığında yakın gelecekte daha çok akuakültür ürününe ihtiyacımız olacağını belirten Norveç Deniz Ürünleri Konseyi Türkiye Direktörü Maria Kivijarvi Heggen; dünya genelinde insanların sağlıklı ve lezzetli deniz ürünleri tüketmesi için sürdürülebilir akuakültür odaklı önemli çalışmalar yürütülen Norveç’teki titiz düzenlemelerden bahsediyor.
Bu düzenlemelere göre, Norveç somonunda veya diğer deniz ürünlerinde GDO’lu yemler ve antibiyotik kullanılmıyor ağır metaller ve diğer kalıntılar konusunda sürekli analizler yapılıyor ve bir kalıntıya rastlanmıyor.
Sağlık ve mutluluk kaynağı: Seafood From Norway
140’tan fazla ülkeye deniz ürünü ihracatı yapan Norveç deniz ürünleri, dünyanın en iyi deniz ürünleri arasında yer alıyor. Norveç’in benzersiz doğa koşulları, soğuk, sert ve temiz okyanus suyu, Norveç deniz ürünlerinin kalitesini yükseltiyor. Soğuk doğası, zorlu iklimi, sert rüzgarı ve vahşi deniziyle insanlar için olmasa da balıklar için en mükemmel yaşam alanını oluşturuyor.
Balık tüketiminin sağlık ve kilo verme üzerindeki olumlu etkilerinin yer aldığı bu içerik, Seafood From Norway katkılarıyla hazırlanmıştır.
Kaynaklar:
Ramel et al. “Consumption of cod and weight loss in young overweight and obese adults on an energy reduced diet for 8-weeks.” Nutrition, Metabolism & Cardiovascular Diseases (2009) 19, 690-696.
Thorsdottir et al. “Randomized trial of weight-loss-diets for young adults varying in fish and fish oil content.” International Journal of Obesity (2007) 31, 1560–1566.