Hepimizi sarsan COVID-19 pandemisi başlayalı tam bir yıl oldu. Bundan bir sene önce “Corona gündeminde ruhsal bakımın önemi: 4 adımda daha sağlam bir psikolojiye kavuşun” isimli bir yazı yazmıştım. Pandemi hala hayatımızda olduğu için bu yazının ikinci bölümünü yazmak istedim.
Bu bir sene boyunca maalesef kimimiz virüs yüzünden yakınlarını kaybetti, kimimiz virüse yakalanarak zorlu bir iyileşme sürecinden geçti. Yapılan araştırmalar tüm bu olan bitenin psikolojik sağlığımızı da etkilediğini gözler önüne seriyor. Örneğin ülkemizde geniş bir örneklem ile yapılmış bir çalışmaya göre, katılımcıların COVID-19 sonrası daha yüksek ve anlamlı bir düzeyde somatizasyon, anksiyete, fobik anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk, depresyon, düşmanlık ve öfke belirtileri gösterdikleri bulunmuş (Bilge ve Bilge, 2020, Akt. Bekaroğlu ve Yılmaz, 2020). Çin’de yapılan uzunlamasına boylamsal bir çalışmaya göre ise salgının ortaya çıkmasından sonraki ilk dönemde katılımcılarda travma sonrası stres bozukluğu belirtileri görülmüş (Wang ve ark., 2020, Akt. Bekaroğlu ve Yılmaz, 2020).
Pandeminin yol açtığı belirsizlik hissi yüzünden stres ve endişe seviyemizin yükselmesi oldukça normal bir durum. İçinde bulunduğumuz bu dönemde kendimize her zamankinden daha iyi bakmamız gerekiyor. Fiziksel sağlığımıza dikkat etmenin yanı sıra ruhsal sağlığımıza da özen göstermeliyiz. Pandeminin yol açtığı stresle sağlıklı bir şekilde başa çıkmayı öğrenerek ve her gün ruhsal bakımımıza yönelik aktivitelerde bulunarak psikolojik dayanıklılık seviyemizi artırabiliriz. İşte size ruhsal bakımınıza yönelik birkaç öneri.
1. Duygularınızı ifade edin.
Bir deftere tüm bu pandemi sürecinin size kendinizi nasıl hissettirdiğini yazın. Pandemi hakkındaki duygularınızı arkadaşlarınızla paylaşın. Duygularınızla tek başınıza başa çıkamayacağınızı düşündüğünüzde de biz psikologlardan destek almayı ihmal etmeyin.
2. Evinizde sadece size ait konforlu bir köşe yaratın.
Evet, evinizin bir köşesinde sadece size ait, hiç rahatsız edilmeyeceğiniz bir konforlu köşe yaratın. Pandeminin ve günlük hayatın stresiyle daha fazla başa çıkamayacağınızı anladığınızda en favori battaniyenizle, sevdiğiniz bir kitapla köşenize çekilin. Dilerseniz hoş kokulu mumlar yakarak da kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.
3. Ruhsal bakımı alışkanlık haline getirin.
Stres yönetimindeki en önemli olaylardan biri, stresi yönetmek için kullandığımız yöntemleri hayatımızın bir parçası haline getirmektir. Örneğin stresle meditasyon yaparak başa çıkmak istiyorsanız, meditasyonu düzenli olarak yapmanız gerektiğini unutmayın. Burada önemli olan ruhsal bakımımız için uyguladığımız aktiviteleri tıpkı diş fırçalar gibi rutin bir hale getirmek.
4. Size kendinizi iyi hissettirecek filmler seyredin.
Seyrettiğimiz filmlerin, dizilerin psikolojimizi etkileme gücü artık hepimizin malumu. Pandeminin mental sağlığımız üzerindeki negatif etkilerinden korunmak için, “iyi hissettiren filmler” kategorisindeki filmlerden yararlanabilirsiniz. Dilerseniz internetten de yararlanıp kendinize iyi hissettiren filmler listesi yapabilirsiniz. Benim listemde “Love Actually”, “The Holiday”, ve “A Good Year” var.
5. Pandeminin size öğrettiklerini düşünün.
Evet, her ne kadar pandemi yüzünden pek de hoş olmayan günler geçiriyor olsak da, bu bir senede pandemi bize yaşam hakkında birçok şey öğretti. Hayatımızın ne kadar değerli olduğunu öğrendik örneğin. Sabretmeyi… Ve en önemlisi hepimiz sandığımızdan daha dayanıklı olduğumuzu öğrendik. Yazımı okuduktan sonra, siz de pandeminin size neler öğrettiğini düşünür müsünüz?
Pandemi hala bizimle birlikte, evet, ama bu bir sene içinde geliştirilen aşılar bize tünelin ucundaki ışığı işaret ediyor. Size ruhsal ve fiziksel bakımınıza dikkat ettiğiniz, sağlıklı günler diliyorum. 2021 yılını “Kendini Sevme ve Hayatı Güzelleştirme Yılı” ilan ettim. Her hafta @ranakutvan kullanıcı isimli Instagram hesabımdan bu konuyla ilgili psikoloji ödevleri paylaşıyorum. Hadi hep beraber kendimizi sevmeye ve dünyayı güzelleştirmeye. Bu arada sizlere bir eğitim haberim var. Zoom üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Stres Yönetimi” eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail adresine yazabilirsiniz.
Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.
Kaynaklar:
Bekaroğlu, E. ve Yılmaz, T. (2020). COVID-19 ve psikolojik etkileri: Klinik psikoloji perspektifinden bir derleme. Nesne, 8(18), 573-584. DOI: 10.7816/nesne-08-18-14.
Bilge, Y. ve Bilge, Y. (2020). Koronavirüs salgını ve sosyal izolasyonun psikolojik semptomlar üzerindeki etkilerinin psikolojik sağlamlık ve stresle baş etme tarzları açısından incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(1), 38-51. doi: 10.5505/kpd.2020.66934
Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., McIntyre, R. S., … Ho, C. (2020a). A longitudinal study on the mental health of general population during the COVID-19 epidemic in China. Brain, Behavior, and Immunity. doi:10.1016/j.bbi.2020.04.028
İlginizi çekebilir: Corona gündeminde ruhsal bakımın önemi: 4 adımda daha sağlam bir psikolojiye kavuşun