X

Öğrendiğiniz her yeni dil, farklı bir sinirsel yol mu izliyor?

İki dillilik, değişen ve gelişen dünyanın beraberinde getirdiği, kaçınılması zor bir kavram. Gerek iş imkanları ya da kişisel gelişim için, gerekse ebeveynlerin farklı milliyetlere mensup olması nedeniyle iki dillilik, kişiye ek bir zihinsel yük getirmeksizin prestij kazandıran bir durum. Geçtiğimiz ay Çinli ve Amerikalı bir grup araştırmacı, iki dilli kişilerde kullanılan dil değiştiğinde beyin aktivitesinin nasıl değiştiğini gözlemlediler. Böylece, insanların birden çok dili nasıl konuştuğu ve bir dilden diğerine geçişte beyinde neler olduğu konusunda yeni bilgiler edinilmiş oldu.

Zaman içinde değişen iki dillilik tanımı

İki dilliliğin tanımıyla söze başlayalım. Ünlü Uzman Psikiyatr Dr. Yankı Yazgan’ın ekip arkadaşlarından Uzman Psikiyatr Aslı Aktan Erciyes, iki dilliliğin değişen dünyanın beraberinde getirdiği bir olgu olduğunu söylerken, bu tanımın geçmişten günümüze değiştiğini de ortaya koyuyor. 1930’lu yıllarda yazılan makalelerde iki dillilik, her iki dildeki okuma, yazma, konuşma yetilerinin anadille aynı seviyede olması anlamına gelirken, 2000’lere geldiğimizde her iki dilde belli bir düzeyde yetkinlik kişiyi iki dilli olarak sınıflandırmaya yetiyor.

Araştırma sonuçlarına göre farklı diller beynin aynı bölgesinde değerlendirilirken, her bir dil için farklı bir sinirsel yol izleniyor.

Günümüzde iki dillilik kulağa normal hatta kaçınılmaz gelirken, bu durumun nörolojik arka planı bilim insanlarının merakını uyandıran konulardan biriydi. Yeni bir dil öğrenildiğinde beyinde meydana gelen değişiklikler bir yana, kısa süre öncesine dek beynin tek bir işleme süreciyle birden çok dili öğrenebildiği düşünülüyordu. Diğer bir deyişle, beynin öğrenilen tüm dilleri tek bir büyük dil olarak işlediği düşüncesi bilim camiasına hakimdi.

Shenzhen Üniversitesi’nden Min Xu ve ekibinin Temmuz 2017’de yayınlanan araştırması ise bu savın pek de doğru olmayabileceğini ortaya koydu. Araştırma sonuçlarına göre farklı diller beynin aynı bölgesinde değerlendirilirken, her bir dil için farklı bir sinirsel yol izleniyor.

Beynin aynı bölgesini farklı yollarla kullanan diller

İngilizce ve Mandarin Çincesi konuşan 14 iki dilli insanı katılımcı olarak dahil eden araştırmacılar, onların doğru ve hatalı (var olan harflerin değiştirilmiş, anlam ifade etmeyen versiyonları kullanılarak) yazılmış sözcükleri değerlendirmelerini istedi. Gösterilen İngilizce ve Çince sözcükler aynı olduğunda bir düğmeye basması istenen katılımcıların beynindeki sinirsel aktivite FMRI (fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme) metoduyla gözlemlendi.

İki dilde beyin aktivitesini gösteren görüntüleme sonucu (Min Xu, Shenzhen University)

Her iki dil için beynin aynı ya da büyük çoğunluğu kesişen bölgelerinin işlevsel olduğunu kaydeden araştırmacılar, bu kesişim kümelerinin farklı sinirsel ağlarla çalıştığını da gösterdi. Yani iki dillilik (ya da daha çok dili aynı anda kullanabilme) beynin aynı bölümünü çalıştırırken, beynin bu uyarıcılara yanıtı birbirinden bağımsız çalışan sinir ağları ile gerçekleşiyor.

Bu çalışmanın öncülüğünde farklı dillerin sinirsel işletim süreçlerine dair araştırmaların sayısı artacak gibi görünüyor. Yakın gelecekte, iki dillilik özelinde dil öğrenme, kullanma sorunları ve bunların çözümüne dair çeşitli yollar bulunması bekleniyor.

İlginizi çekebilir: Yabancı dil öğrendiğimizde beynimizde neler oluyor?

Kaynaklar:

Science Advances

Medical Xpress

yankiyazgan.com

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Kıyafetlerinize özen gösteren teknoloji: Siemens iQ500 ile tanışın

Evde zamanımızın büyük bir kısmı, farkında olmasak da rutin işlere gidiyor. Pek çoğumuz için bu rutinde en çok vakit alan işlerden biri de şüphesiz ki çamaşır yıkamak ve kurutmak. Çamaşırlar için uygun programı seçmek, deterjanı ayarlamak, ıslak çamaşırların kurumasını beklemek ve ütü… Tüm bunlar bazen günün temposu içinde küçük ama rutinde bir yük haline dönüşebiliyor. Hayatı kolaylaştıracak birçok yenilik ise Siemens’ten geliyor. Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma makineleri ile rutininiz artık hiç olmadığı kadar kolay ve pratik. Siemens iQ500 çamaşır ve kurutma makinesinde çamaşırlarınızı sizden önce düşünen, her adımı sizin yerinize planlayan bir teknoloji var. Size ise bu teknolojinin keyfini çıkarmak kalıyor. 



intelligentDry: “Ben ne yapacağımı bilirim” diyen çamaşır ve kurutma ikilisi 

Pamuk tişörtler, hassas bluzlar, okuldan gelen kalın eşofmanlar… Normalde hepsi için ayrı ayrı düşünüp doğru programı aramanız gerekir. Ama artık değil. Gün içinde onlarca şeyle uğraşırken bir de çamaşırın “fazla mı kurudu, az mı kurudu, ya buruşursa?” stresi yaşamıyorsunuz. Çünkü makineler zaten kendi arasında konuşup sizin yerinize karar veriyor.  

Çamaşır ve kurutma makineniz sadece yan yana duran iki cihaz değil; birbirini anlayan, sizin yerinize düşünen bir ikili. Siemens iQ500’ün intelligentDry teknolojisi sayesinde “Acaba doğru programı seçtim mi?” stresi tamamen bitiyor. Yıkama bittiği anda çamaşır makineniz tüm detayları (kumaş türü, yük miktarı, ıslaklık seviyesi, hatta ısı toleransını) tek tek kurutma makinesine iletiyor. Kurutma makinesi de tüm bu bilgileri alıp kıyafetlerin için en doğru programı otomatik olarak seçiyor ve başlatıyor. 



Evinizde görünmez bir iş ortağı varmış gibi… Sessiz, hızlı ve tamamen sizin konforunuz için çalışan. Tek yapmanız gereken çamaşırları makineye atmak; gerisini teknolojinin kendisine bırakmak ve keyfini çıkarmak. 

Mini Yük Özelliği: “Şunu bir hızlı aradan çıkarayım” dediğiniz anlar için 

Spor sonrası sepette sırasını bekleyen bir tişört, “yarın tekrar giyeceğim” diye bir kenara ayırdığınız gömlek ya da akşam dışarı çıkmadan önce anında yıkanması gereken bir bluz. Makineyi tam dolduracak kadar birikmesini beklemek istemezsiniz; ama tek parça kıyafet için makinenizi çalıştırmak istemezsiniz. Siemens iQ500 çamaşır makinesinin mini yük özelliği tam da bu anlar için tasarlandı. Yarım kiloya kadar olan birkaç parça çamaşırı, kısa sürede ve düşük enerji tüketimiyle yıkayabilirsiniz. 



Günlük hayatın koşturmacasında en güzeli de şu: Siemens Home Connect uygulaması üzerinden bir dokunuşla mini yük programını açıyor, çamaşırlarınızı dakikalar içinde temiz ve mis gibi alıyorsunuz. Pratik, hızlı ve o küçük yükleri büyük bir mesele olmaktan çıkaracak kadar akıllı. Siz temponuza devam edin; o, çamaşırlarınız için detayları halletsin.  

20’den fazla yıkama ve 15’den fazla kurutma programı ile gardırobunuzdaki her kıyafete ayrı bir seçenek 

Her kumaş, her kullanım, her kıyafetin ayrı bir dili vardır. Siemens çamaşır ve kurutma makinesi işte bu yüzden onlarca akıllı programla kıyafetlerinizin ömrünü uzatıyor. Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma Makineniz, tüm ihtiyaçları bilir ve sizin için en uygun seçeneği sunar. Siemens Home Connect uygulaması sayesinde tüm programlara tek dokunuşla erişebilir, hatta yeni çıkan programları indirerek makinenizi kişiselleştirebilirsiniz. Böylece makineniz yıllar geçse bile zamana ayak uydurmaya devam eder.  

Program Asistanı: “Sen söyle, ben ayarlarım” diyen yardımcı 

“Hangi program daha doğru? Çamaşır az mı çok mu? Bir kere giydim ama uzun programa atsam mı?” diye düşünmenize gerek kalmadan Program Asistanı tüm bunları size en doğru programında çalıştırır. Kumaş türünü, çamaşırın ağırlığını, kirlilik seviyesini analiz eder ve size en uygun yıkama-kurutma programını önerir. Bu sayede yalnızca doğru programı bulmakla kalmaz; suyu, enerjiyi ve zamanı en verimli şekilde kullanır. Siz de makinelerin işini yapmasına izin verip, geri kalan zamanınızı kendinize ya da sevdiklerinize ayırabilirsiniz. 

SmartFinish: Ütüye ayırdığınız süre artık size kaldı 

Kim ister çamaşırların başında ütüyle saatlerini harcamayı? SmartFinish teknolojisi buharın gücünü kullanarak kırışıklıkları daha makineden çıkmadan %50’ye kadar azaltıyor. Sonuç? Daha az ütü, daha çok kendinize ayırdığınız zaman. Teknolojinin keyfini çıkarmak için Siemens Home Connect uygulamasıyla SmartFinish’i açmanız yeterli. Ütü masası açmadan, güç harcamadan, zaman kaybetmeden kıyafetleriniz giyime hazır hale gelir. Bir toplantı öncesi, spontane bir plan öncesi ya da sadece rahatlık istediğiniz bir anda SmartFinish teknolojisi sizin için çalışır.  

Program İndirme: Makineniz hep güncel, hep “yenilikte” 

Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma makinesi, güncel yeni programları kolayca indirip tek dokunuşla kullanabilirsiniz. İhtiyaç değiştikçe çamaşır makineniz de sizinle birlikte kendini güncelliyor. Siemens’in en sevilen yanlarından biri, cihazların statik kalmaması. Yani bugün aldığınız çamaşır makinesi birkaç yıl sonra bile yeni özellikler kazanabiliyor. 



Siemens Home Connect üzerinden cihaza özel yeni yıkama ve kurutma programları indirebiliyorsunuz. Mevsimsel ihtiyaçlar, moda olan yeni kumaş türleri, spor kıyafetlerin gelişmesi… Ne değişirse değişsin, makineniz hep güncel kalıyor. 

Tıpkı telefonunuza uygulama güncellemesi indirir gibi çamaşır ve kurutma makineniz de güncellemelerle değişen yaşam tarzınıza ayak uyduruyor. 

Akıllı deterjan yönetimi: i-Dos ile her yıkamada doğru ölçü 

Makineyi tamamen doldurunca veya tek parça kıyafeti makineye attığınızda ne kadar deterjan koyacağınızı bilemiyor olabilirsiniz. İşte tam bu noktada i-Dos Deterjan Tarama teknolojisi devreye giriyor. Siemens Home Connect üzerinden şişelerin barkodunu okutup su sertliği ve deterjan yoğunluğunu makineye iletiyor, i-Dos ise her yıkamada doğru miktarı otomatik olarak ayarlıyor. Üstelik Siemens Home Connect uygulaması, deterjan seviyesini takip ederek deterjanınız tükenmeden önce size haber veriyor. Tek yapmanız gereken uygulamayı telefonunuza yüklemek ve çamaşır makinenizi uygulamaya bağlamak. 

stainRemoval teknolojisi: Zorlu lekelerle inatlaşmayı unutun 

Çay, yağ, makyaj, çikolata lekeleri… Gün içinde fark etmeden üzerinize bulaşan lekeler artık kâbus olmaktan çıkıyor. Siemens iQ500 çamaşır makinesi ile stainRemoval teknolojisi devreye giriyor. Tek bir dokunuşla çay, yağ, kozmetik veya günlük hayatta karşılaştığınız diğer zor lekeler için özel programları aktif edebilirsiniz. 

Siemens Home Connect uygulaması sayesinde daha fazla leke türünü ve bunlar için geliştirilmiş özel programları keşfetmek de mümkün. Yani sadece “lekeyi çıkar” demekle kalmıyor, sizin için en doğru yıkama programını da otomatik olarak öneriyor. Böylece hem lekelerle uğraşmak zorunda kalmıyor hem de giysilerinizin ömrünü koruyorsunuz. 

Artık çocuğunuza yemek yedirirken dökülen yemek lekeleri, kahve kazaları ya da mutfakta sıçrayan yağ lekeleri sizi endişelendirmiyor. stainRemoval, günlük hayatın getirdiği küçük sürprizlere karşı en güvenilir yardımcınız oluyor. 

Siemens iQ500 çamaşır ve kurutma makineleri, artık sadece kıyafetlerinizi temizleyen makineler değil; size zaman, konfor ve güven veren akıllı iş ortaklarınızdır. Ütüye harcadığınız vakti kendinize ayırın, lekelerle uğraşmayı unutun ve teknolojinin yaşam alanınıza uyumunun keyfini yaşayın.

*Bu yazı Siemens’in katkılarıyla hazırlanmıştır. 





İlgili Makale