Geçtiğimiz haftalarda tatile gittiğimizde oluşan düzen değişikliğine ve tatildeki aktivitelerimize mindful bakış açısıyla farkındalık geliştirmeye başladık. Kendimize karşı mindful bir bakış açısının yanında çevremize karşı da benzer bir bakış açısı geliştirmek, doğanın bize sunduğu güzelliklere karşılık olarak verebileceğimiz en güzel hediye.
Plastiksiz Temmuz’u duyanlarınız vardır. 2011’de Avusturalya’da başlayan ve dünyada hızla yayılan, tek kullanımlık plastik tüketimine karşı farkındalık uyandırmak amacıyla başlayan çevre hareketinin ismi. Bu harekete katılan kişiler Temmuz ayında en az bir plastik ürünü hayatlarından çıkarmayı hedefliyorlar. Teoride en iyisi Temmuz’u, hatta hayatımızı tamamen plastiksiz geçirmek ve nihai hedefimiz bu, evet. Ama biliyorum ki bu alışkanlığa sahip olmayan kişiler için pratikte plastik tüketimini bitirmek pek de mümkün değil. Gelin, tatillerin çok olduğu Temmuz ayında denemeye başlayıp bundan sonrasında da kolaylıkla devam edebileceğimiz plastik tüketimini azaltma uygulamalarına göz atalım.
Öncelikle konuya şuradan başlamak isterim ki büyük şehirlerde plastiksiz yaşam ve geri dönüşüm konuları daha bilinir durumda. Bir süredir Ege kıyılarındayım ve İstanbul’daki geri dönüştürme, markete kendi poşetim ve çantamla gitme alışkanlığımı sürdürmek başlarda kolay olmadı. Geçen hafta pazara giderken evdeki eski meyve ve sebze poşetlerini de götüreyim dedim. Meyve aldığım standda kendi poşetimi çıkarıp meyveleri koymaya başlayınca standdaki kişi “Ooo kendi poşetini mi getirdin, sen şimdi benden 25 kuruş da istersin, he he” diye espri yaptı.
Pazardaki bu diyaloğa karşılık olarak daha az plastik harcamak için getirdiğimi belirttim. Standdaki o kişi şaşırmıştı çünkü daha önce böyle bir durumla karşılaşmadı demek ki. Ama o gün ben bu uygulamayı yaparak belki birkaç kişinin görmesine vesile oldum. Belki benden görenlerden birkaçı bunu deneyecek ve böyle böyle plastik tüketimine farkındalığını getirenler ve çevresi için büyük adım atanlar olarak sayımızı çoğaltacağız.
Sizlerle birlikte ülkemizin birçok farklı noktasına tatile gitmişken, öncelikle kendi plastik kullanımımıza farkındalığımızı getirmeye, eş zamanlı olarak da dolaylı yoldan tatile gittiğimiz bu bölgelerdeki farkındalığı artırmaya var mısınız?
1. Tek kullanımlık plastiklere hayır diyin.
Plastik pipet, su şişesi, plastik içecek bardağı, piknik malzemeleri… Hepsine hayır demeniz mümkün!
Kafede sipariş verirken pipet istemediğinizi belirtmek kadar kolay hayır demek. Daha önceden bambu ya da metal pipetlerden temin ederek tatil çantanızda taşıyabilir ve özel yıkama aparatı sayesinde defalarca kullanabilirsiniz.
Cam ya da farklı malzemelerden yapılan kendi su şişenizi yanınızda taşıyarak plastik su şişelerine hayır diyebilirsiniz.
Kahve alırken kafede oturacaksanız seramik bardakta isteyebilir, alıp gidecekseniz kendi termosunuzu yanınızda götürerek kullanabilirsiniz. Hem kendi termosunuzda daha sıcak/soğuk muhafaza edebilir, daha uzun sürede keyifle tüketebilirsiniz. Bardakta isteme alışkanlığı diğer meşrubatlar için de geçerli.
Pikniğe giderken plastik tabak, bardak, çatal, bıçak, kaşık almak yerine; yıkayarak tekrar kullanabileceğiniz kompakt bir piknik seti alarak, pikniğe gittiğiniz güzelim doğaya saygınızı gösterebilirsiniz.
Son olarak, market alışverişinizi yaparken plastik ambalajı olabildiğince az olan ürünlere yönelmenizi önerebilirim. Örneğin yumurta alırken plastik paketlileri değil de karton paketlileri tercih etmek güzel bir başlangıç olabilir.
2. Markete veya pazara giderken kendi çantanızı ve poşetinizi götürün.
Kendi örneğimde biraz tüyo vermiş oldum. Bir önceki alışverişimde edindiğim meyve ve sebze poşetlerini işi bittikçe market çantamın içinde biriktiriyorum. Tekrar markete giderken onları da yanımda götürüyorum. Böylece markette tekrar tekrar yeni meyve-sebze poşeti tüketmektense, mevcut olanları defalarca değerlendiriyorum.
Üzerinde başka sebzenin etiketi var, karışmazlar mı diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Onun için de marketteki görevli kişi tartarken, etiketi bir öncekinin üzerine yapıştırmasını rica ediyorum. Aynı markete gitmeye devam ederseniz bir süre sonra size alışıyorlar ve tekrar hatırlatmanıza gerek kalmıyor.
Bunun bir sonraki adımı kumaş veya keten keseleri kullanmak. Ben henüz o aşamaya geçemedim. Zor bir hedef belirleyip üşenmektense, kolay adımla başlayıp o alışkanlığı kazanmak ve ileride daha zorunu denemek bana daha sürdürülebilir geliyor. Başlangıç aşaması olarak size de öneririm.
3. Tatil yerindeki geri dönüşüm ünitelerini keşfedin.
Tatildeki plastik, hatta diğer geri dönüştürülebilir atıklarınızı biriktirip etrafınızdaki geri dönüşüm ünitelerine atabilirsiniz. Eğer ünite bulamadıysanız, genelde büyük marketlerin kasa çıkışında bulunuyor. Buralara göz atmanızı öneririm.
Çok severek gittiğimiz; doğasına, denizine, plajlarına tüm kış özlem duyduğumuz tatil bölgelerinde hepinize bol keyifli bir tatil dilerim. İleride de gidebilmek için tatillerimizde plastik kullanımımıza farkındalık getirerek onu azaltmak ve geri dönüştürmek bizim elimizde. Önerilerimi kolayca uygulayarak siz de doğamızı koruyabilir, Plastiksiz Temmuz hareketinin bir parçası olabilirsiniz. Yazımı özetleyen Gandhi’nin cümlesiyle kapanışı yapmak isterim: “Dünyada görmek istediğin değişimin kendisi ol.”
Soru ve yorumlarınızı Instagram hesabım üzerinden iletebilir, daha fazlası için beni takip edebilirsiniz. Sevgilerimle.
İlginizi çekebilir: Mindful tatil zamanı 2: Yaz aktivitelerinize mindful bir bakış açısı ekleyin