Meditasyon, son yıllarda adından ve öneminden eskisinden daha fazla bahsettiriyor. İlk kez yapanların “Ben yapamıyorum”, “Odaklanamıyorum” diye bıraktığı, bazen faydasını anlayamadığı meditasyona bir açıklık getirecek olursak;
- Meditasyon, deneyimi değiştirme değil, gözlemleme pratiğidir. O yüzden yapamamak söz konusu değildir.
- Meditasyon yaparken “çalışmanın tamamında odaklanabildim, hiçbir şey düşünmedim” diyen kişi pek yoktur. Zihnin görevi düşünmek olduğu için ilk kez deneyen kişinin de, on yıldır meditasyon yapan kişinin de zihni dağılabilir ve bu çok normaldir. Hedef, zihnin dağıldığını her fark ettiğinde yeni bir seçimle dikkatini pratiğe geri döndürmektir.
- Meditasyonun faydası ilk seferde anlaşılmaz, düzenli pratiklerle daha rahat gözlemlenir.
- Meditasyonda amaç rahatlamak değil, kendini gözlemlemektir. Ama düzenli meditasyon pratiği ile stres seviyen azaldıkça rahatlama da zamanla gelebilir. Rahatlama amaç değildir ama sonuç olabilir.
Yazının ilk kısmında meditasyonla ilgili genel ve yanlış bilinebileceklere bir açıklık getirmek istedim, çünkü benzer algılarla çok sık karşılaşıyorum. Belki sizin de bazı soru işaretlerinizi gidermiştir.
Peki, adından ve öneminden sıkça bahsedilen meditasyon nasıl oluyor da stres seviyesini azaltabiliyor? Gelin, adım adım inceleyelim.
1. Stresin bedensel yansımalarını fark edersin.
Meditasyonu ister oturarak, ister yatarak yapıyor ol, dikkati tamamen bedenine ve nefesine getirdikçe sendeki yansımalarını görmeye başlarsın. Bu bedensel olarak yüzünü ellemek, kaşınmak, bacak sallamak, özellikle belli bir bölgede ağrı hissetmek, kalp atışlarında veya nefesinde hızlanma hissetmek, nefesini tutmak gibi kişiye göre farklı şekillerde kendini gösterebilir. Meditasyona başlayan öğrencilerim çoğu zaman daha önce bu duyumları fark etmediklerine şaşırıyorlar.
2. Stresin düşünsel ve duygusal yansımalarını fark edersin.
Meditasyona ilk başladığım zamanı düşündüğümde aynı şeyleri tekrar tekrar düşündüğümü görmek bayağı ilginç gelmişti. Artık kalıplaşmış olan bazı düşüncelerim, sosyal medya platformlarında sürekli karşılaşılan reklamlar gibi beklenmedik bir anda önüme çıkıyordu. Meditasyon yapana kadar, bu kadar çok düşündüğümün farkında bile değildim. Meditasyon yaptıkça düşünceler, duygular sıfırlanmıyor. Amaç düşünce ve duygu örüntülerini yakalamak.
3. Fark etmek, stresin dönüşümü için yakılan ilk ışıktır.
Stres seviyeni ve stresliyken beden-düşünce-duygu tepkilerini fark etmek dönüşümün ilk ve en önemli adımıdır. Kendine zaman ayırıp düzenli olarak meditasyon yaptığında, meditasyon sırasında fark ettiklerini günlük hayatına da taşımaya başlarsın. Bu farkındalıkla geçirdiğin süre arttıkça dönüşüm ve stres seviyesindeki azalma gerçekleşmeye başlar.
4. Stresle başa çıkma becerini geliştirirsin.
Günlük hayatta stresli bir durumla karşılaştığında eski bedensel, düşünsel, duygusal tepkinin farkında olursun. Düzenli meditasyonlarında geliştirdiğin kendini gözlemleme tavrın yardımıyla eski kalıp tepkilerin yerine bilinçli ve yeni kararınla istediğin yanıtı verme becerisine sahip olursun. Hayatının kontrolünü eline alman, stresle başa çıkma becerini geliştirecektir. Kendimden örnek vermem gerekirse, meditasyon yaptıkça karşılaştığım düşünce kalıplarıyla çalışmaya, doğru olup olmadıklarını tartmaya başladım. O düşünce tekrar geldiğinde bir durup, düşünüp, nefes alıp, daha önce de benzerini düşündüğümü hatırlayıp eskisinden başka bir tepki verme seçimi yapabilme becerisi kazandım. En büyük kazanımlarımdan biri bu sanırım.
Sen de meditasyonun nasıl bir pratik olduğunu deneyimlemek ve stres seviyeni azaltmaya yönelik bir adım atmak istersen, 10-14 Ocak arasında sabah 08:00-08:20’de 5 gün sürecek bir meditasyon serisine başladık. Her gün farklı bir meditasyonu deneyerek haftayı kapatacağız. Bu formla kaydolup önümüzdeki 3 gün boyunca sen de aramıza katılabilirsin. Rehberliğim herkese açık ve bağış usulü; ister ücretsiz bir şekilde ister küçük bir katkıyla katılabiliyorsun. Amacım yeni yılda daha çok kişinin kendine iyi gelecek bir şey yapması ve meditasyon bunun için güzel bir araç. Derste görüşmek dileğiyle.
İlginizi çekebilir: Yeni yılda neden sabah rutinin olmalı?