Birçoğumuz ilk kez buluştuğumuz biriyle yakaladığımız çekimin yerini garip sessizliklere bıraktığına tanıklık etmiştir. Orada sessizce oturup karşı tarafın tepkisini ölçmeye çalışırken bir yandan da “Eski sevgilimle ilgili fazla şey mi anlattım?” ya da “Aile olaylarına çok mu girdim?” diye düşünüyorsanız evet, aşırı paylaşım -diğer adıyla oversharing– yapmış olabilirsiniz.
Sonuçta özgünlüğün ödüllendirildiği bir dünyada aşırı paylaşımda bulunmak ile gerçek olmak arasında oldukça ince bir çizgi var. Bu ikisi arasında denge kurmak, flört dünyasının altın kurallarından biri. İşin iyi tarafı ise bir kez aşırı paylaşımda bulunduğunuzu anladıktan sonra, süreci tamamen tersine çevirmeniz mümkün…
Aşırı paylaşım nedir?
Aşırı paylaşım (oversharing); en basit tanımla, normalden fazla şey anlatmak demek. Zaman zaman arkadaşlarımıza, ailemize veya yabancılara hiç gerek yokken fazla şey anlatıyor gibi hissedebiliriz. Ama bunun en rahatsız edici hali, şüphesiz ilk buluşmada, özellikle de o ana kadar iyi giden bir ilk buluşmada gerçekleşenidir.
İki kişi arasındaki karşılıklı konuşmanın yerini, tek taraflı ve detaylı anlatımın aldığı her durum aşırı paylaşım olarak değerlendirilebilir. Eski sevgiliyle yaşanan olaylar, aile ilişkileri, arkadaş kavgaları ve iş yerindeki münakaşalar bunlar arasında en bariz olanlarıdır. Bahsi geçen konunun özel ayrıntılar içermesi ve bu tür şeyler konuşmak için gereken yakınlığın henüz kurulmamış olması, buradaki en büyük sorundur. Çünkü karşı tarafta kötü bir ilk izlenim bırakarak aslında iyi geçme potansiyeli olan bir buluşmayı erkenden sonlandırabilir.
Neden aşırı paylaşım yaparız?
İlk buluşmada kendimize dair fazla şey söylememizin arkasında anksiyeteden onaylanma arzusuna kadar birçok farklı etmen var. Kimileri ilişkide zaman kazanıp bir an önce istediği noktaya ulaşmak için paylaşımda bulunurken, kimileri sadece o gün başına gelen stresli bir durumdan bahsetmek istiyor. Kimileri içinse aşırı paylaşım, kendini olduğu gibi ifade etmek ve dürüst olmak kadar basit bir konu. Ne var ki, zaman ve mekan doğru değilse bunların hiçbiri istenen sonuca ulaşma konusunda etkili değil.
Oversharing alışkanlığını durdurmak için altta yatan nedene bakmak oldukça etkili bir yaklaşım. Bu nedenler ise genellikle şu şekilde:
- Yabancı birine bir şey anlatmanın kolay ve rahatlatıcı olması
- Yargılanmama güvencesi
- Zor konuları aradan çıkararak ilişkide adım atlama isteği
- İlişki sınırlarının farkında olmama
- Sosyal anksiyete
- Stres
- Yakınlık kurma
- Onay ve ilgi ihtiyacı
- Sosyal destek arayışı
Bunların yanı sıra; yabancı biriyle konuşmanın beyindeki ödül bölgelerini uyardığına dair çalışmalar da mevcut. Bazen de karşı tarafı rahatlatmak için hiç istemeden fazla detay verme durumu söz konusu olabilir. Neden her ne olursa olsun, kendinizi yukarıdaki senaryolardan birini yaşarken fark etmeniz, sorunu çözmek adına çok önemli.
Aşırı paylaşımı azaltma yolları
Paylaşım doğru yapıldığında, ihtiyaç duyulan onayı ve yakınlığı alarak bazı şeylerin aradan çıkmasına yardımcı olabilir. Örneğin; ilişkiden beklentileri henüz ilk aşamada netleştirmek veya bazı temel hayat görüşlerini paylaşmak, ortak paydada buluşmak anlamına gelebilir. Ama ne yazık ki bu tür bir örnek çok nadirdir. Dolayısıyla gerekenden fazla şey anlattığınız zaman, karşı taraf üzerinde “otantik insan” izlenimi bırakmak yerine onu kendinizden uzaklaştırmanız çok daha büyük bir olasılıktır.
Yeterli zaman ve çabayla siz de etkili bir konuşmacı olabilirsiniz. İşte bunun için deneyebileceğiniz yöntemlerden bazıları:
1. Konuşmadan önce düşünün.
Aşırı paylaşım, genellikle iyice düşünülmeden yapılan konuşmalardan kaynaklanır. Biri size bir şey sorduğu zaman anında cevap verme gibi bir zorunluluğunuz yoktur. Ne diyeceğinizi bilmediğiniz anlarda “Biraz düşünmeme izin ver” diyerek vakit kazanabilir ve düşüncelerinizi toparlayabilirsiniz.
2. Onun da konuşmasına izin verin.
Başarılı bir ilk buluşmada konuşmanın çift taraflı gerçekleşmesi beklenir. Çünkü konuşan taraf sadece sizseniz, gün sonunda vermeniz gerekenden daha fazla bilgi paylaşmış olursunuz. Bunu önlemek için kendi konuşma sürenizi kısıtlayabilir, böylece konuşmaya denge getirebilirsiniz.
3. Karşınızdakini dinleyin.
Konuşmanın akıcı şekilde sürmesi için karşı tarafı aktif olarak dinlemek çok önemlidir. Bu yöntem, odağın tek tarafa kaymasını önleyerek daha keyifli vakit geçirmeye yardımcı olur. Ayrıca karşınızdaki kişiyi tanımak için de söylediklerini dinlemenizde fayda vardır. Ona dediklerini dinlediğinizi göstermek için ufak mimiklerden ve baş hareketlerinden faydalanabilirsiniz.
4. Alakalı sorular sorun.
Söylenenlere alakalı şekilde yanıt vermek ve sorular sormak randevuyu canlı tutar. Karşınızdakinin kendisiyle ilişkilendirebileceği şeyler söylemek ilginin dağılmamasına da yardımcıdır. Konuşmanın daha doğal şekilde akmasını sağlayarak aşırı paylaşım durumlarını önler.
5. Konuşmamanız gereken konuları belirleyin.
Aşırı paylaşımı önlemek için deneyebileceğiniz bir diğer yöntem ise randevu öncesinde kendinize bir yasaklar listesi oluşturmak olabilir. Eğer oversharing sorununuz olduğunu fark ettiyseniz, buluşmaya gitmeden önce kesinlikle anlatılmayacaklar hakkında notlar alabilirsiniz. Böyle bir ön planlama sayesinde buluşma sırasında çok daha dikkatli ve özenli davranmış olursunuz.
Aşırı paylaşım, zaman zaman hepimizin yaptığı bir şey olabilir. Sonuçta bir şeyler paylaşma isteğini dizginlemek, kendinizi veya dürüstlüğünüzü sakladığınız anlamına gelmez. Daha çok, neyi ne zaman deme özgürlüğünün elinizde olduğunu gösterir. Bu nedenle mahrem ayrıntılara girmeden özgün olmaya devam edebilir ve gayet etkili bir ilk izlenim oluşturabilirsiniz.
Bunlar da ilginizi çekebilir; İlk buluşmada yapılabilecekler ve yapılmaması gerekenler, Ölümcül çekimler nedir, neden deneyimlenir?
Kaynaklar: nytimes, psychologytoday, betterup