Hem dost hem düşman: “Frenemy” kavramıyla tanışın

Sevdiğiniz, sizi de sevdiğini düşündüğünüz bir arkadaşınız var. Ancak arkadaşınızın hareketleri size karşı biraz dengesiz. Bazı zamanlar sizi yüceltiyor, her zaman sizi destekleyecekmiş gibi davranıyor, bazı zamanlarda da inceden inceye size laf sokuyor, başarılarınızı küçümsüyor, herhangi bir haksızlığa uğradığınızda da bunu hak edecek bir davranışta bulunduğunuzu ima ediyor.

Dikkat edin, arkadaşınız bir “frenemy” olabilir. Frenemy İngilizce “friend” (arkadaş) ve “enemy” (düşman) kelimelerinin sentezinden oluşmuş bir kelime olup bize dost gibi yaklaşan ancak içten içe bize düşmanlık besleyen kişileri tanımlamak için kullanılmaktadır. İlk olarak 1953 yılında Amerikalı gazeteci Walter Winchell tarafından kullanılan bu terim iki veya daha fazla kişinin aynı anda hem arkadaş hem de düşman rollerini somutlaştırdığı ilişkilere atıfta bulunur. Coyne ve diğerleri (2012) frenemy terimini ilişkisel saldırganlığı tartışmak için bir başlangıç noktası olarak kullanırken, Wójcik ve Flak (2019) terimi zorbalık bağlamında tanımlamış ve bir frenemy’nin zorbalığa maruz kalmış arkadaşını yarı yolda bırakacağını ileri sürmüştür (Akt. Mills ve Mongeau, 2022).

Bu tip bir arkadaşa sahip olup olmadığınızı nasıl anlayabilirsiniz?

• Bir frenemy’in en belirgin özelliklerinden biri sizinle daimi bir rekabet içinde oluşudur. Arkadaşınız sizi bir rakip gibi görüyorsa,
• Duygularınıza önem vermiyor, onları küçümseyen tavırlar takınıyorsa,
• Yaptığı şakalar ağzınızda kötü bir tat bırakıyorsa,
• Arkanızdan konuşuyorsa,
• Başarılarınıza sevinmiyorsa,

Arkadaşınız bir frenemy olabilir.

Peki, neden kendimize bu tarz arkadaşlar buluruz? Eğer çocukken bize pek de iyi davranılmayan bir ev ortamında büyüdüysek, şimdi bir yetişkin olarak kendimize “frenemy” kabilesinden bir arkadaş bulmak pek de şaşırtıcı bir gelişme değil aslında. Bir de madalyonun öteki tarafına bakıp şu soruyu soralım: Bir frenemy bu tarz bir ilişkiden ne elde ediyor olabilir? Belki bu kişinin öz güveniyle ilgili sorunları var ve içlerindeki hissettikleri bu güvensizlik yüzünden de, arkadaş gibi davrandıkları, ancak gizli bir şekilde düşmanlık besledikleri kişilerin başarısızlıkları, mutsuzlukları onları mutlu ediyor olabilir. Yine bu kişi duygusal ya da fiziksel olarak istismar edildiği bir çocukluk yüzünden, şimdi bir yetişkin olarak bu tip davranışlar sergiliyor olabilir. Hem frenemy olmanın hem de hayatınızda böyle bir arkadaş bulunmasının birçok nedeni olabilir.

Tabii ki arada bir arkadaşlarımızla tartışabiliriz, onlarla aynı fikirde olmayabiliriz. Ancak son kertede arkadaşlar varlıklarıyla bize mutluluk veren, bizi destekleyen insanlar olmalıdır, öyle değil mi? Eğer bir arkadaşınız yüzünden kendinizi sık sık mutsuz hissediyorsanız, onunla olan arkadaşlığınızı tekrar gözden geçirmenizde fayda var. Travmatik geçen bir çocukluk yüzünden hayatınızda bir frenemy olduğunu düşünüyorsanız kendinize bir iyilik yapın ve bir psikoloğa başvurun. Sizlere hayatınızda her zaman gerçek arkadaşların olduğu günler diliyorum…

Bu arada 2022 yılını “Öz Sevgi Yılı” ilan ettim. Her hafta @ranakutvan kullanıcı isimli Instagram hesabımdan bu konuyla ilgili psikoloji ödevleri paylaşacağım. Hadi, hep beraber kendimizi sevmeye ve dünyayı güzelleştirmeye… Zoom üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Öz Sevgi” eğitimimle ilgileniyorsanız da bilgi için [email protected] adresine yazabilirsiniz.

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Kaynak
Coyne, S. M., Linder, J. R., Nelson, D. A., & Gentile, D. A. (2012). Frenemies, fraitors, and mean‐em‐aitors: Priming effects of viewing physical and relational aggression in the media on women. Aggressive Behavior, 38(2), 141-149.
Mills, C. B., and Mongeau, P. A. (2022). Frenemies: Acting Like Friends But Feeling Like Enemies. DOI:10.31235/osf.io/jd5ck
Wójcik, M., & Flak, W. (2019). Frenemy: A new addition to the bullying circle. Journal of interpersonal violence, 0886260519880168.

İlginizi çekebilir: Öz sevgi pratiği bilinçli bir tercihtir