X

Genetik değişkenler zeka farklılıklarını açıklayabilir mi?

Genom dizilim teknolojileriyle birlikte, dünya çapındaki birçok araştırmacı zeka farklılıklarını açıklamaya yardımcı olacak genetik değişkenleri belirlemeye çalışıyor. Bazı bilim insanları, elde edilen bulguların eğitimin geliştirilmesi için kullanılabileceğini düşünüyor. Acaba bu gerçek olabilir mi? Ya da ezilen toplumlardaki eğitim sonuçlarının geliştirilmesini hedefleyen programlar üzerinde bir çeşit soğutma etkisi yaratabilir mi?

Zeka üzerindeki genetik etki, genler arasında ve genlerle çevre arasında karmaşık ilişkiler yaratıyor.

Aslında tüm bu sorular New York merkezli bağımsız bir bio-etik araştırma merkezi olan Hastings Center‘ın “Zeka Genetiği: Etik Değerler ve Güvenilir Araştırma Yürütülmesi” (The Genetics of Intelligence: Ethics and the Conduct of Trustworthy Research) başlıklı raporuna dayanıyor. Söz konusu rapor bilime bir değer biçerek araştırmanın uygulamasıyla ilgili endişeleri ve özellikle eğitim alanında uygulanmasının sonuçlarını ortaya koyuyor. Rapor, araştırmanın güvenilir bir şekilde yapılması gerektiği ve “sınıflandırma ve ırkçılık girdabından” kaçınması gerektiğine dair tavsiyelerle sona eriyor.

Rapor aynı zamanda Hastings Center ve Columbia Üniversitesi ile Johns Hopkins Center for Talented Youth ve Johns Hopkins Berman Institute of Bioethics işbirliğiyle gerçekleştirilen bir çalışmanın sonucu. Söz konusu çalışma davranışsal genetikçiler, sosyologlar, psikologlar, hukukçular, eğitimciler ve etik uzmanlarının katkılarıyla gerçekleştirildi.

Rapordaki başlıca sorulardan biri, genetik farklılıkların zeka üzerindeki belirgin etkisinin nasıl tanımlanacağıyla ilgiliydi. Araştırmalar aynı toplumda yaşayan insanların zeka testlerinde neden farklı performans sergilediklerini açıklamak için genetik farklılıkların yardımcı olabileceğini söylese de şimdiye kadar bu farklılıkları açıklayabilecek DNA temelli hiçbir çalışma bulunmuyor. Bazı bilim insanları ise kalabalık insan topluluklarına uygulanan yeni genom teknolojilerinin hangi genlerin bu farklılıklara neden olduğunu açıklayabileceğini söylüyor. Bazıları ise bunun samanlıkta iğne aramak kadar zor, hatta imkansız olduğunu söylüyor. Zeka üzerindeki genetik etkinin genler arasında ve genlerle çevre arasında karmaşık ilişkiler yarattığını ve bunu hangi genlerin yaptığının yüz binlerce insanın genomları incelenerek bulunamayacağını savunuyorlar.

Zeka genetiği üzerine güvenilir çalışma yaparken projenin kapsamının belirlenmesi, araştırmacının tarihsel ve sosyal bağlam konusunda gerekli hassasiyeti sergilemesi önem kazanıyor.

Raporda yanıt aranan bir diğer soru ise zeka genetiğiyle ilgili araştırmaların eğitimi geliştirip geliştirmeyeceği yönünde. Bazı bilim insanları, hangi genetik farklılıkların zekayı etkilediğinin anlaşılmasıyla bir çeşit “kişiselleştirilmiş eğitim” sistemi oluşturmanın mümkün olduğunu düşünüyor. Bazı şüpheci bilim insanları ise bu tür çalışmaların, entelektüel gelişimi destekleyen pedagojik, sosyal, siyasi yöntemlere olan ilgiyi azaltacağını ve zekanın kendi doğasında olan farklılıkları belirginleştireceğini, böylelikle de eğitimdeki eşitsizlikleri daha da derinleştireceğini düşünüyor.

Raporun yanıt aradığı son soru ise bilimsel ve etik unsurlar göz önünde bulundurularak zeka genetiği üzerine bu tür araştırmaların ilerletilip ilerletilmemesi gerektiği noktasında ağırlık kazanıyor. Araştırmayla ilgili yorum yapan uzmanların hiçbiri, taşıdıkları derin endişelere rağmen araştırmanın rafa kaldırılması gerektiğini düşünmüyor.

Raporun sonuç kısmında, zeka genetiği üzerine güvenilir çalışma yapmakla ilgili tavsiyeler arasında projenin kapsamının belirlenmesi, araştırmacının tarihsel ve sosyal bağlam konusunda gerekli hassasiyeti sergilemesi yer alıyor. En önemli tavsiye ise araştırmayı yapan kişilerin “sınıflandırma ve ırkçılık girdabından” kaçınması.

Kaynak:
Science Daily

İlginizi çekebilecek diğer yazılar:

Davranışlar genetik miras yoluyla mı oluşuyor?

Ailenin kaçıncı ferdi olduğunuzun kişiliğiniz üzerindeki etkileri

Hatıralarımızı DNA aracılığıyla gelecek nesillere aktarmanın yolu

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Yeni yıl hediyelerinin vazgeçilmezi Sosyopix ile anılarınızı ölümsüzleştirin

Sevdikleriniz için hediye seçmek bazen uzun uzun düşünmeyi gerektirir. Çünkü aslında aradığımız şey, sadece bir eşya değildir; bir duyguyu, bir anıyı, bir hatırlamayı karşı tarafa hissettirmektir. Tam da bu yüzden fotoğrafla kişiselleştirilmiş hediyeler, her zaman daha çok dokunur. Tek bir kare, bir gülüşün ardındaki hikayeyi yeniden canlandırır; yıllar önce çekilmiş bir fotoğraf bile açıldığında ilk günkü kadar sıcak hisseder. Sosyopix işte tam da bu noktada, o paha biçilmez anılarınızı estetik ve yaratıcı dokunuşlarla unutulmaz kılıyor.



Kişiselleştirilmiş takvimlerle zamanı anlamlandırmak

Yeni yıl, hayatımızda yeni sayfalar açmak demektir. Bu nedenle kişiselleştirilmiş takvimler, sadece günleri takip ettiğiniz bir araç olmaktan öteye geçer; umut ve güzellikle dolu bir yılın sembolü haline gelir. En güzel fotoğraflarınızla hazırlanan masa veya duvar takvimleri, sevdiklerinizin her gününe anlam katar. Her sayfa, sadece bir tarih değil, hatırlanan ve paylaşılan özel bir anı olarak kalır. Takvimi her çevirdiğinizde, geçmişin güzel anılarını hatırlamak ve geleceğe dair küçük bir mutluluk hissi yaşamak mümkündür. Bu küçük ama etkili detay, hediyenizi hem estetik hem de duygusal olarak unutulmaz kılar.



Anıların dokunulabilir hali: Fotoğraf baskıları



Bir zamanlar telefon ekranına sığdırdığınız, galeri arşivlerinizde kalan en mutlu kareleri bu yılbaşı yeniden keşfetmenin tam zamanı. Sosyopix fotoğraf baskıları, en özel anlarınızı sıcaklığını ve kalitesini koruyarak dilediğiniz formda hayat bulduruyor. İster yaz tatilinde o hiç bitmesin dediğiniz gün batımı karesini, ister kış tatilinde çekilmiş kar manzarasını seçin; retro tarzda ya da şık bir çerçeveyle hazırlatabilirsiniz.Çalışma masasında duran küçük bir fotoğraf, sizi kış tatilinin huzuruna veya yılın en güzel anılarına götürebilir. Bu yıl sevdiklerinize sadece bir hediye değil, birlikte paylaşılan özel anıları ve mutluluğu hediye edin.

Anıların estetik hali: Fotoğraf albümleri

Fotoğraf albümleri, her dönem popülerliğini koruyan ve hiçbir zaman değerini kaybetmeyen hediye seçeneklerinden biridir. Çünkü bir albüm, yalnızca fotoğrafları bir araya getirmez; aynı zamanda belirli bir dönemin, bir ilişkinin ya da bir yolculuğun hikayesini saklar. Sayfaları çevirdikçe hatırlanan detaylar, yeniden yaşanan duygular ve geçmişten gelen sıcaklık, bu hediyeyi zamansız bir klasik haline getirir.

Kişiye özel tasarlanan fotoğraf albümleri, hem estetik hem de duygusal yönüyle güçlü bir hediye seçeneği sunar. Kapak dokusundan sayfa düzenine, renk seçiminden yerleştirdiğiniz küçük notlara kadar tamamen size ait bir anlatım oluşturma fırsatı verir. Bu, sadece bir hediye değil; kendi elinizle hazırladığınız bir zaman kapsülüdür.



Anıları duvarlara taşıyan çerçeveler

Mutlu anıları saklamanın tek yolu albümlerde biriken fotoğraflar veya fotoğraf baskıları değildir; bazen evin en görünür köşesine yerleştirilen bir çerçeve de aynı etkiyi yaratır. Ölümsüzleştirilen anları çerçeveleyerek yaşam alanlarınıza sıcaklık ve derinlik katarken sevdiklerinizin her baktığında o ana yeniden dönmesini sağlar. Farklı boyut seçenekleri sayesinde ister küçük bir köşeyi canlandırabilir ister salonunuzun atmosferini değiştirebilirsiniz.  Duvarlara zarar vermeyen yapışkanlı çerçeveler ise kolay kullanımıyla, yalnızca bir dekor değil; her gün gülümseten bir anı sunar. 

Bi’kutu anı: Özel hediye kutularıyla yeni yıl coşkusu

Yeni yıl ruhunu tek bir kutuda toplamak istiyorsanız, özenle hazırlanmış hediye kutuları bunun için ideal bir çözüm sunar. İçerisinde not defterleri, yılbaşı ruhunu yansıtan kupalar, kokulu mumlar ve daha pek çok özel hediye, kutuyu açan kişinin yüzünde sıcak bir tebessüm bırakır. Böylece hediyeniz yalnızca bir kutu değil, birlikte paylaştığınız anıların sıcacık bir yansıması olur.

Siz de bu yıl, sıradanlığın dışına çıkarak sevdiklerinizin yüzünde unutulmaz bir gülümseme oluşturmak istiyorsanız, Sosyopix’in sunduğu bu kişiselleştirilmiş dünya tam size göre. Hatıralarınızı canlandırın ve onlara, her baktıklarında sizi hatırlatacak, zamana anlam katan dokunuşlar hediyeler sunmak isterseniz aradığınız her şey Sosyopix’te!





İlgili Makale