Çocuk yaşta öğrendiğimiz alışkanlıklar daha kalıcı olduğu için, temel eğitime son derece önem veriyoruz. Çocuklarımıza daha küçük yaşlarda hayvan ve doğa sevgisi aşılamaya çalışırız. Onlara ağaçların önemini anlatırız, çöplerimizi çöp kutusuna atmanın da… Onları her şeyden önce topluma faydalı bir insan olarak yetiştirmek isteriz.
Benim de bir oğlum var ve ona elimden geldiğince bu konularda eğitim vermeye çalışıyorum. Suyun faydalarını öğrendikten sonra, ona su içme alışkanlığı kazandırmak istedim. Zamanla da su konusunda tasarruf etmeyi ve dünyadaki su kirliliğinin etkilerini hem kendisine hem de oğlumun sınıf arkadaşlarına anlatmaya çalışıyorum.
Bu yazımda ise biraz daha eğlenerek öğrenebilecekleri bir yöntem ile suyun önemini anlatmak istedim. Umarım sizler de keyifle kendi çocuklarınızla, yeğenlerinizle, öğrencilerinizle denemek istersiniz.
Su içme miktarı deneyi
Çocuklara yeteri kadar su içip içmediklerini öğretebilirsek, bu onların hayat boyu takip edebilecekleri bir alışkanlık olur. Bu sayede uzun vadede susuzluğun neden olabileceği rahatsızlıklardan da onları korumuş oluruz.
Daha önce birçok kez idrar renginin su içme alışkanlığımızdaki yerinden bahsettim. Ancak, bu alışkanlık çocuklar için de önemli bir gösterge aynı zamanda. Çocuklarımız bazen okulda oyun oynamaya dalabilirler ve su içmeyi unutabilirler veya çok sıcak bir günde yoğun bir efor sarf edip yeterli su içtiklerini düşünebilirler. Tüm bu olasılıklara karşın takip etmeniz gereken en önemli şey çocuğunuzun idrar rengi.
Su içme miktarı deneyinde çocuğunuz ile birlikte güzel bir tablo hazırlayabilirsiniz. Bu tabloyu birlikte oluşturabilir ve her günün sonun idrar renginin durumuna göre gülen yüz veya yıldız gibi stickerlar kullanabilirsiniz. Burada amaç çocuğun idrar rengini takip etme alışkanlığını kazandırmak. Böyle bir alışkanlığı kazandırabilmek için eğlenceli bir yöntem kullanmak oldukça etkili. Belki başta biraz zahmetli gelebilir ancak buna kesinlikle değecektir. Bu uygulamadan sonra çocuğunuz yetersiz su içtiğini anladığında, susama hissi oluşmasa bile su içmek için yeterli bir sinyal alacaktır.
Unutmayın ki, çocuklar susuzluğa karşı yetişkinlere oranla daha hassastır. Susama hissinin acıkma hissi ile karışmasını önlemek adına yeterli su içtiklerinden emin olunuz. Bu sayede obezite gibi problemlerin de önüne geçmiş olursunuz.
Su kirliliği deneyi
Çevre mühendisliği eğitimi alırken üniversitede bize bir deney yaptırmışlardı. O zaman bana çok acımasız gelmişti ancak şimdi suyu kirletmemek adına son derece dikkatli davranmamda etkisi büyüktür.
Deneyimiz şu şekildeydi; birkaç tane küçük fanus alınır ve içlerine de 1’er Japon balığı alıp her fanusa farklı kirlilikler eklenir. Bu kirlilikler hem farklı miktarlarda hem de farklı kaynaklardan alınır. Amacımız ise suda yaşayan canlıların su kirliliğinden nasıl etkilendiklerini görmek. Tahmin edebileceğiniz gibi birçoğu öldü. Bizler de bu deneyin bir parçası olmanın tuhaflığını yaşıyorduk. Neticede bu bilim adına yapılan bir deneydi ancak canlı kullanmıştık. Şimdi anlıyorum ki bu deney, birçok balığın ve o balıkları yiyenlerin sağlığı açısından önemli bir deneymiş. Sizler de buna benzer bir deney evde yapabilirsiniz. Biraz farklı bir şekilde ve sabırla bu konuda çocuklarımızın su kirliliğine duyarlılığını artırabiliriz.
Yine cam fanus ve balığımız olsun. Ancak bu sefer balığı öldürebilecek kirli madde suda olmasın. Hatta toksik madde de içermesin, suyun içerisine biraz saksı çiçeği için kullanılan kumdan ekleyin. Böylece simsiyah bir su ortaya çıkacaktır. Önünüzdeki fanusun yanına bir başka bir fanus alın. İki suyu yan yana getirip çocuğunuzla bu konuda ne düşündüğünü, eğer balığı temiz sudan alıp kirli suya aldığımızda neler olabileceğini konuşun. Ona balığın kirli suda nefes alamayacağını ve hastalanabileceğini açıklayın. Çocuklar için ölümü anlamak kolay olmadığından ona kirli bir suda balığın nasıl mutsuz olacağından, çevresini rahat göremeyeceği için kendisinin ve balığın birbirini nasıl göremeyeceğinden bahsedebilirsiniz.
Daha sonrasında bu kirli suyu arıtıp, temiz suya birlikte dönüştürebilirsiniz. Hem de çok basit bir yöntem ile.
1 pet şişe, filtre kağıdı (filtre kahve için kullanılan filtrelerde de olur), kömür ve kum alın. Şişeyi huni kısmına yakın bir yerden kesip ters çeviriniz, pet şişenin içerisine oturtun. Hunimizin içine filtre kağıdını yerleştirdikten sonra sırasıyla kum – kömür- kum katmanları şeklinde arıtma katmanlarınızı oluşturun. Daha sonra topraklı suyunuzu yavaşça minik arıtma huninizden akıtın. Su katmanlardan geçerken suyunuzu temizlendiğini göreceksiniz.
Bu deney ile hem kirli suyun zararlarını hem de kirli su arıtma yöntemini çocuklarınızla birlikte öğrenebilir ve deneyimleyebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Yeterince su içtiğimize inanıyoruz, peki gerçekten öyle mi?
Yazarın diğer yazıları için tıklayın. Yazarın diğer yazıları için tıklayın.