X

Anksiyete ve uykusuzluk arasındaki bağlantı nedir?

Anksiyete uyku sorunlarına neden olabilir, uykusuzluk da anksiyete semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Uzman bir doktora görünmek veya bilişsel davranışçı terapiye başlamak, daha iyi bir gece uykusu uyumanıza yardımcı olabilecek bazı çözümlerdir.

Uykusuzluk, uyku güçlüğü için kullanılan tıbbi terimdir ve şunları içerebilir:

  • Uykuya dalmakta zorluk
  • Uykuda kalma sorunu
  • Çok erken uyanmak
  • Yorgun hissederek uyanmak

Kaygı, vücudunuzun strese verdiği doğal tepkidir; bundan sonra ne olacağına dair endişe veya korku hissedersiniz. Aşağıdaki durumlarda kaygı bozukluğunuz olabilir:

  • Ani veya aşırı tepkiler
  • 6 ay veya daha uzun sürer
  • Günlük yaşamınıza ve ilişkilerinize zarar verebilir.

Mental Health America‘ya göre Amerikalılar’ın yaklaşık üçte ikisi stresin uykularını kaybetmelerine neden olduğunu belirtiyor. Ayrıca kötü uyku alışkanlıklarının depresyon ve anksiyete gibi sorunlarla bağlantılı olduğunu da belirtiyorlar.

Kaygı ve uykusuzluk

Harvard Health Publishing‘e göre uyku sorunları, yaygın anksiyete bozukluğu olan yetişkinlerin yüzde 50’sinden fazlasını etkiliyor. Kaygı mı uykusuzluğa neden olur, yoksa uykusuzluk mu kaygıya neden olur? Bu soru genellikle hangisinin önce geldiğine bağlıdır.

Uyku yoksunluğu anksiyete bozuklukları riskini artırabilir. Uykusuzluk ayrıca anksiyete bozukluklarının semptomlarını kötüleştirebilir veya iyileşmeyi engelleyebilir. Anksiyete, genellikle uykusuzluk veya kabuslar şeklinde uykunun bozulmasına da etkide bulunabilir.

Uyku ve ruh sağlığı arasındaki ilişki

Ruh sağlığı ve uyku arasındaki ilişki henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak Harvard Health Publishing‘e göre nörokimya çalışmaları ve nörogörüntülemeler şunu gösteriyor:

  • Yeterli bir gece uykusu hem zihinsel hem de duygusal dayanıklılığın artmasına yardımcı olur.
  • Kronik uyku bozuklukları olumsuz düşünceye ve duygusal duyarlılığa neden olabilir.
  • Ayrıca uykusuzluğu tedavi etmenin anksiyete bozukluğuyla ilişkili semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceği ve bunun tersinin de geçerli olduğu ima ediliyor.

“Uykusuzluğum mu var?”

Uykusuzluğunuzun olabileceğini düşünüyorsanız muhakkak doktorunuzla görüşün. Fiziksel muayenenin yanı sıra doktorunuz birkaç hafta boyunca bir uyku günlüğü tutmanızı önerebilir. Doktorunuz uykusuzluk gibi bir uyku bozukluğunuzun olası olduğunu düşünüyorsa bir uyku uzmanına başvurmanızı önerebilir.

Uyku uzmanı, uyku çalışması olarak da adlandırılan polisomnogramı (PSG) önerebilir. Uyku çalışması sırasında uyku sırasında yaptığınız çeşitli fiziksel aktiviteler elektronik olarak izlenmekte ve yorumlanmaktadır.

Uykusuzluğun tedavisi

Uykusuzluk için reçetesiz satılan uyku ilaçları ve reçeteli ilaçlar olmasına rağmen, birçok doktor uykusuzluğu bilişsel davranışçı terapi (CBT-I) ile tedavi etmeye çalışır. Mayo Kliniği, CBT-I’in genellikle ilaçlarla eşit veya daha etkili olduğunu belirlemiştir.

CBT-I, uyku ve uykuda kalma durumunuzu etkileyen tutumlarınızı anlamanıza, tanımanıza ve değiştirmenize yardımcı olmak için kullanılır. CBT-I, sizi uyanık tutan endişeleri veya olumsuz düşünceleri kontrol etmenize veya ortadan kaldırmanıza yardımcı olmanın yanı sıra, uykuya dalma konusunda sizi uykuya dalamayacak kadar endişelendiren döngüyü de ele alır.

Uykuyu iyileştirmek için öneriler

Uykusuzluğu tetikleyen davranışlardan kaçınmak için aşağıdakilerden bazılarını uygulayarak iyi uyku alışkanlıkları geliştirebilirsiniz:

  • Nefes egzersizleri ve ilerleyici kas gevşemesi gibi rahatlama teknikleri yatmadan önce kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Diğer rahatlama teknikleri arasında sıcak bir banyo yapmak veya yatmadan önce meditasyon yapmak çok faydalı olur.
  • Yatak odasını sadece uyku için kullanmak ve elektronik eşyalar gibi diğer uyaranların odada bulundurmamak önemlidir. Bu, yatağınızı günlük aktivite alanı olmaktan çıkarmanıza yardımcı olacaktır.
  • Verimli bir uyuma ve uyanma zamanı ayarlamak, verimli bir uyku için kendinizi eğitmenize yardımcı olabilir.
  • Şekerlemelerden ve benzeri enerji içeren besinlerden kaçınmak, bu tür atıştırmalar yatmadan önce kendinizi daha yorgun hissetmenize neden olabilir ve bu da bazı insanlar için uykusuzluğun tetiklenmesine sebebiyet verebilir.
  • Yatmadan önce kafein ve nikotin gibi uyarıcılardan kaçınmak, fiziksel olarak uykuya hazır olmanıza yardımcı olabilir. Doktorunuz ayrıca yatma vaktine yakın alkolden kaçınmanızı da önerebilir.
  • Yatağınızın ve yastığınızın rahat olduğundan emin olun, uyuyacağınız odayı iyi havalandırın ve oksijenli kalmasını sağlayın.

Dönem dönem uyku problemleri yaşamak normaldir. Uykusuzluk süreniz bir kaç günden daha fazla sürüyor ve günlük yaşamınızı/ilişkilerinizi olumsuz etkileye başlıyorsa uzman desteği almanız gerekebilir. Uykusuzluk problemi büyüdükçe nörolojik ve psikonörolojik olarak hayatınızı daha da olumsuz etkilemeye başlayabilir. Tüm bu düzenlemelere ve alışkanlıklara rağmen yine de uyku problemi yaşıyorsanız uzman bir doktor veya psikoterapist ile görüşmeniz faydalı olabilir.

Kaynak: Timothy J. Legg, PhD, PsyD — Scott FrothinghamTimothy J. Legg, PhD, PsyD 

İlginizi çekebilir: Kaygıyı tetikleyen 11 neden

Görkem Bakkaloğlu: Yüksek lisans eğitimi İnsan Kaynakları Yönetimi olup, 10 yıllık kurumsal iş hayatında uluslararası şirketlerde eğitim ve gelişim, strateji ve performans yönetimi, yetenek ve kariyer yönetimi konularında uzmanlaşarak, takımlara liderlik etti. Uluslararası Koçluk Federasyonu’nun Yetkilendirilmiş Koç Eğitim Programı mezunu profesyonel koçtur. 1000 saati aşkın koçluk seansı tecrübesi vardır. Türkiye’nin sürdürülebilirlik alanındaki ilk eğitimlerini tasarlayan eğitmenlerindendir. Türkiye’de sağlık ve futbol sektöründe motivasyon ve performans koçluğunu başlatan ve sistemler kuran ilk profesyonel koçtur. Motivasyon, performans ve sürdürülebilir sağlıklı yaşam temelli eğitim ve koçluk programları ile insanların hayatlarını dönüştürmelerine yardımcı olmaktadır.

Kıyafetlerinize özen gösteren teknoloji: Siemens iQ500 ile tanışın

Evde zamanımızın büyük bir kısmı, farkında olmasak da rutin işlere gidiyor. Pek çoğumuz için bu rutinde en çok vakit alan işlerden biri de şüphesiz ki çamaşır yıkamak ve kurutmak. Çamaşırlar için uygun programı seçmek, deterjanı ayarlamak, ıslak çamaşırların kurumasını beklemek ve ütü… Tüm bunlar bazen günün temposu içinde küçük ama rutinde bir yük haline dönüşebiliyor. Hayatı kolaylaştıracak birçok yenilik ise Siemens’ten geliyor. Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma makineleri ile rutininiz artık hiç olmadığı kadar kolay ve pratik. Siemens iQ500 çamaşır ve kurutma makinesinde çamaşırlarınızı sizden önce düşünen, her adımı sizin yerinize planlayan bir teknoloji var. Size ise bu teknolojinin keyfini çıkarmak kalıyor. 



intelligentDry: “Ben ne yapacağımı bilirim” diyen çamaşır ve kurutma ikilisi 

Pamuk tişörtler, hassas bluzlar, okuldan gelen kalın eşofmanlar… Normalde hepsi için ayrı ayrı düşünüp doğru programı aramanız gerekir. Ama artık değil. Gün içinde onlarca şeyle uğraşırken bir de çamaşırın “fazla mı kurudu, az mı kurudu, ya buruşursa?” stresi yaşamıyorsunuz. Çünkü makineler zaten kendi arasında konuşup sizin yerinize karar veriyor.  

Çamaşır ve kurutma makineniz sadece yan yana duran iki cihaz değil; birbirini anlayan, sizin yerinize düşünen bir ikili. Siemens iQ500’ün intelligentDry teknolojisi sayesinde “Acaba doğru programı seçtim mi?” stresi tamamen bitiyor. Yıkama bittiği anda çamaşır makineniz tüm detayları (kumaş türü, yük miktarı, ıslaklık seviyesi, hatta ısı toleransını) tek tek kurutma makinesine iletiyor. Kurutma makinesi de tüm bu bilgileri alıp kıyafetlerin için en doğru programı otomatik olarak seçiyor ve başlatıyor. 



Evinizde görünmez bir iş ortağı varmış gibi… Sessiz, hızlı ve tamamen sizin konforunuz için çalışan. Tek yapmanız gereken çamaşırları makineye atmak; gerisini teknolojinin kendisine bırakmak ve keyfini çıkarmak. 

Mini Yük Özelliği: “Şunu bir hızlı aradan çıkarayım” dediğiniz anlar için 

Spor sonrası sepette sırasını bekleyen bir tişört, “yarın tekrar giyeceğim” diye bir kenara ayırdığınız gömlek ya da akşam dışarı çıkmadan önce anında yıkanması gereken bir bluz. Makineyi tam dolduracak kadar birikmesini beklemek istemezsiniz; ama tek parça kıyafet için makinenizi çalıştırmak istemezsiniz. Siemens iQ500 çamaşır makinesinin mini yük özelliği tam da bu anlar için tasarlandı. Yarım kiloya kadar olan birkaç parça çamaşırı, kısa sürede ve düşük enerji tüketimiyle yıkayabilirsiniz. 



Günlük hayatın koşturmacasında en güzeli de şu: Siemens Home Connect uygulaması üzerinden bir dokunuşla mini yük programını açıyor, çamaşırlarınızı dakikalar içinde temiz ve mis gibi alıyorsunuz. Pratik, hızlı ve o küçük yükleri büyük bir mesele olmaktan çıkaracak kadar akıllı. Siz temponuza devam edin; o, çamaşırlarınız için detayları halletsin.  

20’den fazla yıkama ve 15’den fazla kurutma programı ile gardırobunuzdaki her kıyafete ayrı bir seçenek 

Her kumaş, her kullanım, her kıyafetin ayrı bir dili vardır. Siemens çamaşır ve kurutma makinesi işte bu yüzden onlarca akıllı programla kıyafetlerinizin ömrünü uzatıyor. Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma Makineniz, tüm ihtiyaçları bilir ve sizin için en uygun seçeneği sunar. Siemens Home Connect uygulaması sayesinde tüm programlara tek dokunuşla erişebilir, hatta yeni çıkan programları indirerek makinenizi kişiselleştirebilirsiniz. Böylece makineniz yıllar geçse bile zamana ayak uydurmaya devam eder.  

Program Asistanı: “Sen söyle, ben ayarlarım” diyen yardımcı 

“Hangi program daha doğru? Çamaşır az mı çok mu? Bir kere giydim ama uzun programa atsam mı?” diye düşünmenize gerek kalmadan Program Asistanı tüm bunları size en doğru programında çalıştırır. Kumaş türünü, çamaşırın ağırlığını, kirlilik seviyesini analiz eder ve size en uygun yıkama-kurutma programını önerir. Bu sayede yalnızca doğru programı bulmakla kalmaz; suyu, enerjiyi ve zamanı en verimli şekilde kullanır. Siz de makinelerin işini yapmasına izin verip, geri kalan zamanınızı kendinize ya da sevdiklerinize ayırabilirsiniz. 

SmartFinish: Ütüye ayırdığınız süre artık size kaldı 

Kim ister çamaşırların başında ütüyle saatlerini harcamayı? SmartFinish teknolojisi buharın gücünü kullanarak kırışıklıkları daha makineden çıkmadan %50’ye kadar azaltıyor. Sonuç? Daha az ütü, daha çok kendinize ayırdığınız zaman. Teknolojinin keyfini çıkarmak için Siemens Home Connect uygulamasıyla SmartFinish’i açmanız yeterli. Ütü masası açmadan, güç harcamadan, zaman kaybetmeden kıyafetleriniz giyime hazır hale gelir. Bir toplantı öncesi, spontane bir plan öncesi ya da sadece rahatlık istediğiniz bir anda SmartFinish teknolojisi sizin için çalışır.  

Program İndirme: Makineniz hep güncel, hep “yenilikte” 

Siemens iQ500 Çamaşır ve Kurutma makinesi, güncel yeni programları kolayca indirip tek dokunuşla kullanabilirsiniz. İhtiyaç değiştikçe çamaşır makineniz de sizinle birlikte kendini güncelliyor. Siemens’in en sevilen yanlarından biri, cihazların statik kalmaması. Yani bugün aldığınız çamaşır makinesi birkaç yıl sonra bile yeni özellikler kazanabiliyor. 



Siemens Home Connect üzerinden cihaza özel yeni yıkama ve kurutma programları indirebiliyorsunuz. Mevsimsel ihtiyaçlar, moda olan yeni kumaş türleri, spor kıyafetlerin gelişmesi… Ne değişirse değişsin, makineniz hep güncel kalıyor. 

Tıpkı telefonunuza uygulama güncellemesi indirir gibi çamaşır ve kurutma makineniz de güncellemelerle değişen yaşam tarzınıza ayak uyduruyor. 

Akıllı deterjan yönetimi: i-Dos ile her yıkamada doğru ölçü 

Makineyi tamamen doldurunca veya tek parça kıyafeti makineye attığınızda ne kadar deterjan koyacağınızı bilemiyor olabilirsiniz. İşte tam bu noktada i-Dos Deterjan Tarama teknolojisi devreye giriyor. Siemens Home Connect üzerinden şişelerin barkodunu okutup su sertliği ve deterjan yoğunluğunu makineye iletiyor, i-Dos ise her yıkamada doğru miktarı otomatik olarak ayarlıyor. Üstelik Siemens Home Connect uygulaması, deterjan seviyesini takip ederek deterjanınız tükenmeden önce size haber veriyor. Tek yapmanız gereken uygulamayı telefonunuza yüklemek ve çamaşır makinenizi uygulamaya bağlamak. 

stainRemoval teknolojisi: Zorlu lekelerle inatlaşmayı unutun 

Çay, yağ, makyaj, çikolata lekeleri… Gün içinde fark etmeden üzerinize bulaşan lekeler artık kâbus olmaktan çıkıyor. Siemens iQ500 çamaşır makinesi ile stainRemoval teknolojisi devreye giriyor. Tek bir dokunuşla çay, yağ, kozmetik veya günlük hayatta karşılaştığınız diğer zor lekeler için özel programları aktif edebilirsiniz. 

Siemens Home Connect uygulaması sayesinde daha fazla leke türünü ve bunlar için geliştirilmiş özel programları keşfetmek de mümkün. Yani sadece “lekeyi çıkar” demekle kalmıyor, sizin için en doğru yıkama programını da otomatik olarak öneriyor. Böylece hem lekelerle uğraşmak zorunda kalmıyor hem de giysilerinizin ömrünü koruyorsunuz. 

Artık çocuğunuza yemek yedirirken dökülen yemek lekeleri, kahve kazaları ya da mutfakta sıçrayan yağ lekeleri sizi endişelendirmiyor. stainRemoval, günlük hayatın getirdiği küçük sürprizlere karşı en güvenilir yardımcınız oluyor. 

Siemens iQ500 çamaşır ve kurutma makineleri, artık sadece kıyafetlerinizi temizleyen makineler değil; size zaman, konfor ve güven veren akıllı iş ortaklarınızdır. Ütüye harcadığınız vakti kendinize ayırın, lekelerle uğraşmayı unutun ve teknolojinin yaşam alanınıza uyumunun keyfini yaşayın.

*Bu yazı Siemens’in katkılarıyla hazırlanmıştır. 





İlgili Makale