Zamanınızı iyi değerlendirin: Boşa harcanmış zaman boşa harcanmış hayattır

Sizce zamanınızı iyi yönetiyor musunuz? Yoksa tüm bir hafta istediklerinizi yapamadan, hedeflerinizi gerçekleştiremeden ve kendinize hiç zaman ayıramadan uçup gidiyor mu? Zaman hepimize eşit olarak dağıtılmış bir kavram. Peki nasıl oluyor da bir insan 24 saatin içine birbirinden farklı ve verimli aktiviteler sığdırabilirken, bir başka insan aynı 24 saati o kadar da verimli kullanmıyor?

Zaman yönetimi zamanı en verimli şekilde kullanabilmek için hedeflerimizi ve amaçlarımızı belirlememizi sağlayan bir yöntemdir. Zaman yönetimi bilindiği üzere sadece zamanın kontrolü anlamına gelmez, fakat zamanın kontrolü bireylerin hayatının değerini artırmayı sağlayan en önemli unsurlardan sayılabilir (Alay, 2000). Zaman yönetimi; zamanı, amaç, hedef, sosyal yaşantı ve zevklerin içerdiği etkinlikleri bir arada yürütebilecek bir biçimde planlama anlamına gelmektedir (Yavaş, Öztürk, Açıkel, Özer ve ark, 2012).

Araştırmacılar zamanın kullanım bölümlerini farklı biçimlerde tanımlamışlardır. Garzia zamanı;

• Çalışma zamanı,
• Çalışmaya bağlı etkinliklere ayrılan zaman,
• Yaşamı sürdürmeye yönelik etkinlikler ve
• Serbest zaman olarak bölümlere ayırırken,

Megyeri de;

• Temel ihtiyaçların giderilmesine ayrılan zaman,
• Çalışma ve buna bağlı etkinlikler ve görevler için ayrılan zaman,
•  Serbest etkinliklere ayrılan zaman,

Diğer etkinliklere ayrılan zaman, olarak gruplama yapmıştır (Karaküçük, 2005).

Peki zamanı iyi yönetmek için neler yapabiliriz?

• Motivasyon kaynaklarınızı belirleyin: Motivasyon, organizmayı harekete geçiren güçtür. En basit anlamıyla ise “bir şeyleri yapma arzusudur. Kişinin kendi kendini motive etmesine self motivasyon denir. Diyetten, egzersiz yapmaya kadar birçok alanda hedeflere ulaşabilmemizin en büyük nedenlerinden biri kendimizi motive edebilme gücümüzdür.Dışsal motivasyonun aksine içsel motivasyon daha kalıcı ve kendini geliştirmeyi sağlayan bir motivasyondur. İnsan önce kendi kendini motive etmelidir, bunu insanın hayata pozitif bakışı, hayattan keyif alması olarak da görebiliriz. Motivasyon kaynaklarımızı belirlemek zamanı iyi yönetmemizi de sağlar. Zamanınızı neden daha iyi yönetmek istiyorsunuz? Bu hafta bir deftere sizi nelerin motive ettiğini yazabilir misiniz?
• Hedeflerinizi bilin: Hayatta gerçekleştirmek istediğiniz hedeflerin ne olduğunu biliyor musunuz? Uygulamalı Psikoloji Dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre belirli bir amaca sahip olmak, hedeflerimizi belirlemek, motivasyonumuzu artırır ve bizim kendimizi daha mutlu hissetmemize yol açar. Hedeflerinizi belirler ve nereye gitmek istediğinizi bilirseniz hayatınızı daha etkili bir şekilde planlayabilir ve enerjinizi daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz.
• Zamanınızı nasıl geçirdiğinizi not edin: Bir hafta boyunca zamanınızı nasıl geçirdiğinizi inceleyin. Örneğin zamanınızın ne kadarını uykuda, ne kadarını çalışarak geçirdiğinizi yazın. Sosyal medya zamanınızın ne kadarını alıyor? Eğer sosyal medyada günde 1 saatten fazla zaman geçiriyorsanız bu alışkanlığınızı gözden geçirmenin vakti gelmiş demektir. Siz de takdir edersiniz ki biz bu dünyaya sosyal medyada boş boş vakit geçirmeye gelmedik. Sosyal medyaya harcayacağınız zamanı daha faydalı bir aktiviteyle değerlendirmeye ne dersiniz?

• Boş zamanlarınızı iyi yönetin: Boş zamanın üç temel fonksiyonundan bahsedebiliriz. 3 D olarak da isimlendirilen bu fonksiyonlar; dinlenme, eğlenme ve kendini geliştirmedir (Kaya, 2011). Boş zamanlarımızı bize iyi gelecek aktivitelerle geçirmek aynı zamanda stres seviyemizi dengede tutmamızda da yardımcı olacaktır. Boş zamanlarınızı iyi geçirmek için bir hobiyle uğraşabilir, egzersiz yapabilir ya da sanatsal bir faaliyete katılabilirsiniz. Kendinizi şarj etmek için gün içinde kendinize nefes alma alanları yaratmayı ihmal etmeyin. Vaktim yok demeyin lütfen. Sosyal medyaya vakti olan birinin, kendine de ayıracak bir on dakikası vardır mutlaka.

• Zaman tuzaklarına dikkat edin: Zaman tuzakları kişinin kendinden kaynaklanabilir ya da dış kaynaklı olabilir. Kişinin kendinden kaynaklı zaman tuzakları arasında kararsızlık, plansızlık, öncelikleri belirleyememe, hayır diyememe ve erteleme vardır. Dış etkenlerden kaynaklanan zaman tuzakları arasındaysa beklenmedik ziyaretçiler, akıllı telefon gibi iletişim araçlarının etkili kullanılmaması ve ergonomik olmayan çalışma ortamları vardır. Kişinin zamanını iyi yönetmesine giden yol biraz da bu zaman tuzaklarına dikkat etmekten geçer.

Unutmayın, geçip giden zaman haftaları, o haftalar birikerek yılları oluşturur. Zaman yönetiminde anlaşılması gereken, sahip olduğumuz zaman sermayesini “iyi işler yapmada” değerlendirmemizdir (Fidan, 2011: 48). Verimli, insanlığa faydalı bir hayat yaşamanın yöntemlerinden biri zamanı iyi yönetmekten geçer.

Bana [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz. 2019 yılını “Kendini Sevme” yılı ilan ettim. Kendini sevmekle ilgili psikoloji egzersizlerini #kendinisevmeyılı hashtagi ile paylaştığım Instagram hesabım @ranakutvan

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Kaynaklar:
Alay, S. (2000). Relationship Between Time Management and Academic Achivement of Selected University Students. Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
FİDAN, Y. (2011). “Özel Sektör ve Kamu Yöneticilerinin Zaman Yönetimi Davranışlarının Karşılaştırılması”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 47-74.
Karaküçük, S. (2005). Rekreasyon – boş zaman değerlendirme. 5.Basım. Ankara: Gazi.
Kaya, A. M. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Rekreatif Faaliyetlere Yönelik Tutumları Ve Boş Zaman Motivasyonlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
Yavaş, Ü., Öztürk, G., Açıkel C.H., Özer, M.(2012) Tıp

İlginizi çekebilir: Sosyal medya kıskançlığıyla nasıl başa çıkabilirsiniz?