Bir önceki yazımda “Amacın, bulunacak bir şey değil, inşa edilecek bir şey” olduğundan bahsetmiştim. Ve aynı yazımda amacın aslında hali hazırda yaptığınız şeyde oluşturulabilecek bir şey olduğunu da belirtmiştim. Yaptığınız şey size anlamlı geliyor mu? Yoksa boş mu geliyor Yapılan araştırmalar da çalışanların çoğunun kendini tam da böyle hissettiğini söylüyor. Ancak ne yapıyor olursanız olun çalışmak size birçok anlamlı deneyim de sunabilir. Peki, bu anlamlı deneyimlerin kaynağı nedir?
Aşağıda size örgütsel davranış ve psikoloji biliminin ışığında bir liste oluşturdum. Buna göre işte anlam bulma konusunda birçok teori ortaya atılmış. Bunlar arasında ihtiyacı, motivasyonu, statüyü, gücü ve çevreyi temel alan teorileri sayabiliriz. Peki, yaptığınız işte anlam bulmak derken neyi kastediyoruz? Bununla kastettiğimiz şey, her ne yapıyor olursanız olun bunda anlamlı ve değerli bir deneyim yaşamanızı kastediyoruz. Bunu anlamlı iş ile karıştırmamak gerek. Anlamlı iş tanımı, doğrudan yapılan işin kendisini tanımlar. Ama ben bu yazıda, hali hazırda yapılan işten anlam ve değer yaratmaktan bahsetmek istiyorum.
Yaptığınız şey kendiniz dışındakilere de katkı sunabilir
Yaptığınız iş ne olursa olsun başkalarına olumlu bir katkı sunabilirsiniz. Bu şekilde yaptığınız iş daha anlamlı hale gelir.
Yaptığınız şey kendinizi gerçekleştirmenize yardımcı olabilir
İşiniz size yeni şeyler öğrenme, ufkunuzu ve öz farkındalığınızı geliştirme fırsatı verir. Bu tür bir kişisel gelişim de anlamlıdır. İş, aynı zamanda bir şeyler başarabileceğiniz, takdir göreceğiniz bir yerdir. Bu da kendinizi daha mutlu, değerli ve özgüvenli hissetmenizi sağlar.
Yaptığınız şey size itibar kazandırabilir
Günlük hayatta sıklıkla “Nerede çalışıyorsun?” sorusunu duyuyorsunuzdur. Çalıştığınız veya eğitim aldığınız kurum saygın bir yer ise, işinizin zorluklarını unutuverirsiniz. Böyle bir yerde çalışıyorsanız veya okuyorsanız saygı ve takdir görür, önemsendiğinizi hissedersiniz. Bu da yaptığınız işi anlamlı ve değerli bulmanızı sağlar.
Yaptığınız şey sosyal ödüller sağlayabilir
Çalıştığınız yer veya okulunuz size bir topluluğun parçası olma imkanı da sunar. Günümüzde yalnızlık ciddi bir sorun olmaya başladı. Bu nedenle bir topluluğu ait olabilme ve arkadaşlık kurulabilecek ortamları bulma günden güne önem kazanıyor. İşyeriniz veya okulunuz bu ihtiyacı karşılayan güzel bir ortam olabilir. Topluluk ruhu sunabilen işyerleri, çalışanların işi anlamlı ve değerli bulmasını da sağlıyor. Ayrıca bir çalışan, yaptığı işin önem taşıdığını, fikirlerinin önemsendiğini, sunduğu katkının işe yaradığını gördüğünde, işini anlamlı ve değerli buluyor. Gerçek bir aidiyet hissi, insanlara anlamlı geliyor.
Son olarak şunu hatırlatmak isterim ki, herkesin aradığı anlam farklıdır ve farklı işlerde farklı anlamlar bulunabilir. Anlamla ilgili elbette başka kaynaklar da sayabiliriz ama bu listede en önemli olanların sıralandığını söyleyebilirim. Sizin için hangileri daha önemli? Şu an yaptığınız şeyde hangilerini bulabiliyorsunuz? Her zaman çok sayıda anlam kaynağınız olması da gerekmez. Bazen öyle bir anlam kaynağınız olur ki size yüksek motivasyon sağlar. Fakat hiçbir anlam kaynağınız yoksa burada bir sıkıntı var demektir. Sizi yataktan kaldıracak bir anlam kaynağınızın olması size yaşam enerjisi verir. Ancak bu anlamı yapacak olan da sizsiniz. Bu konuda bir psikolojik danışmandan online destek almak isterseniz bana ayselkeskin2004@yahoo.com vasıtasıyla ulaşabilirsiniz. Sevgiyle kalın.
Kaynak:
Morten Hansen & Dacher Keltner. Finding meaning at work, even when your job is dull. Hbr.org
İlginizi çekebilir: İçsel hikayeniz kaderinizi belirler: Başarılı ve mutlu bir hayat için zorluklardan anlam çıkarın