Sosyal medya detoksu: 5 adımda zihnini rahatlat

Pandemi yüzünden her zaman olduğundan daha fazla bir şekilde çevrimiçiyiz. İnternet aracılığıyla iş toplantıları yapıyoruz, eğitimlere katılıyoruz, uzun süredir yan yana bir araya gelemediğimiz arkadaşlarımızla görüntülü konuşmalar yapıyoruz. Başta 2004 yılında kurulmuş Facebook ve 2010 yılında kurulmuş olan Instagram olmak üzere sosyal medya platformları zaten çok uzun zamandır hepimizin hayatının vazgeçilmez bir parçası olmuş durumdalardı.

Ancak pandeminin de etkisiyle hepimiz sosyal medyada daha da çok vakit geçirir olduk. Kendinizi bu dönemde daha önce hiç olmadığı kadar, tanımadığınız insanların fotoğraflarına bakarken buluyorsanız merak etmeyin yalnız değilsiniz. Mart 2020 tarihinde yapılan bir araştırmaya göre koronavirüs pandemisinde Amerika’daki yetişkinlerin %78,1’i en çok Facebook’u kullanmışlar. Onu %49,5 kullanma oranı ile Instagram takip etmiş (Tankovska, 2020).

Evet, çoğumuz pandemi döneminde kendimizi daha az yalnız hissetmek için sosyal medyadan medet umuyoruz. Ancak yapılan bazı araştırmalar sosyal medyanın yalnızlık hissimize pek de iyi gelmediğini gösteriyor. Örneğin Facebook, Instagram ve Snapchat kullanımı hakkında yapılan ilk deneysel araştırma, sosyal medya kullanımının depresyonu ve yalnızlık hissini artırdığını ortaya çıkarmış (Hunt ve ark. 2018).

Bir başka araştırmaysa bireyin tüm yaşamı olumlu olarak değerlendirilmesi olarak tanımlanabilecek “yaşam doyumu” düzeyleri arttıkça, günlük bir oturumda sosyal medya kullanım sürelerinin azaldığını bununla beraber haftalık sosyal medya kullanım sıklığı arttıkça yaşam doyum düzeylerinin azaldığını ortaya koymuş. Yine aynı çalışmada yaşam doyum düzeyi arttıkça, alışkanlık sebebiyle sosyal medya kullanımında bir azalma görülmüştür (Longstreet ve Brooks, 2017, Akt. Kıran ve ark. 2020).

Peki sosyal medyanın olası negatif etkilerinden kendinizi nasıl koruyabilirsiniz?

1. Kendinize sosyal medyaya neden bu kadar çok ihtiyaç duyduğunuzu sorun. Sizce siz sosyal medyayı kendinizi yalnız hissetmemek için mi kullanıyorsunuz?
2. Canınız sıkıldığında hemen sosyal medyadan medet ummak yerine kitap okuyun, günlük tutun, kendinize yeni bir hobi edinip onunla ilgilenin.
3. Sosyal medya kullanımınıza bir limit koyun. Örneğin günde sadece 30 dakika kullanın.
4. Sık sık sosyal medya detoksu yapın. Haftada bir ya da iki gün sosyal medyaya hiç girmeyin.
5. Size kötü etkide bulunan negatif içerikli sosyal medya hesaplarını takip etmekten vazgeçin.

Elbette ki sosyal medyanın güzel tarafları da var. Örneğin bize ilham veren bazı Instagram hesaplarının varlığını yadsıyamayız. Ama hayattaki her şeyde olduğu gibi burada da işin sırrı dengede. Araştırmaların da gösterdiği gibi sosyal medyayı fazla kullandığımız zaman, zihnimiz bu durumdan negatif bir şekilde etkileniyor. Gelin sık sık sosyal medya detoksu yaparak zihnimizi rahatlatalım ve pandeminin yol açtığı yalnızlık hissiyle de gerçek dünyadaki aktivitelerle başa çıkalım. Sizlere hayatın her alanında dengeli günler diliyorum.

2021 yılını “Kendini Sevme ve Hayatı Güzelleştirme Yılı” ilan ettim. Her hafta @ranakutvan kullanıcı isimli Instagram hesabımdan bu konuyla ilgili psikoloji ödevleri paylaşıyorum. Hadi hep beraber kendimizi sevmeye ve dünyayı güzelleştirmeye. Bu arada sizlere bir eğitim haberim var. Zoom üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Öz Sevgi” eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail adresine yazabilirsiniz.

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Kaynaklar:
Hunt, M. G., Marx, R., Lipson, C., & Young, J. (2018). No more FOMO: Limiting social media decreases loneliness and depression. Journal of Social and Clinical Psychology, 37(10), 751–768. https://doi.org/10.1521/jscp.2018.37.10.751
Kıran, S , Küçükbostancı, H , Emre, İ . (2020). Sosyal Medya Kullanımının Kişiler Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi . Bilişim Teknolojileri Dergisi , 13 (4) , 435-441 . DOI: 10.17671/gazibtd.693331.
Longstreet, P., Brooks, S. (2017). “Life Satisfaction: A key to managing internet & social media addiction”, Technology in Society, 50, 73- 77
Tankovska, H. (2021), Social media used by U.S. adults during COVID-19 pandemic 2020.

İlginizi çekebilir: Siber zorbalığın ne kadar farkındayız: Karşınızdaki insanın kalbini kıracak her yorum zorbalıktır