X

Rüyaların ve kabusların anatomisi

Bir gece rüyanızda bir çetenin eline düşmemek üzere kaçarken, kocaman bir ton balığı konservesinin yuvarlanarak sizi takip ettiğini görmüş ve ter içinde uyanmış olabilirsiniz. Şayet bu tedirgin düşlerden uyandığınızda kendinizi dev bir böceğe dönüşmüş olarak bulmadıysanız, kafanızı kurcalayan ilk soru muhtemelen “Neden beni bir ton balığı konservesi takip ediyordu?” olacaktır.

Her kötü rüya kabus değildir

Kabuslar da dahil olmak üzere tüm rüyalar, uykunun “hızlı göz hareketi” (Rapid eye movement; REM) adı verilen evresinde ortaya çıkar. Çoğu kabus ise, uykunun son üçte birlik bölümünde görülür ve tümü hatırlanmayabilir.

Kötü rüyalara kabus demeyi alışkanlık haline getirmiş olsak da, klinik anlamda bu terimler farklı anlamlara geliyor. Uykudan huzursuz bir şekilde uyanıp kötü bir rüya gördüğümüzü söyleyebiliriz; fakat kabus gören bir insanda sayıklama, terleme, uykudan aniden uyanma gibi çok daha güçlü etkiler görülür. Araştırmalar, yetişkinlerin yüzde 5’inin klinik bir probleme sahip olduğunu gösteriyor: Sık ve şiddetli kabuslar ya da uykuya kalma korkusu.

Gizli anlamlar ve çözümsüz sorunlar

Rüya ve kabusların kaynağı ile ilgili 3 temel görüş bulunuyor:

  • Psikodinamik Görüş: İster sembolik ve gizli anlamlı, ister gün içinde gördüğümüz şeylerin yansımaları olsun, Freud’un başını çektiği bu görüşe göre rüyalar bilinçaltımızdaki düşünce, duygu ve isteklerin ortaya çıkmasını sağlıyor. Uyandığımızda rüyaları unutmuş olmamızın nedeni ise, bilinçli halimizde bu düşünce ve duyguları bastırma eğiliminde olmamız olarak açıklanıyor.
  • Bilişsel Görüş: Rüyaları, uyanıkken aklımıza takılan endişe ve düşüncelerin bir sonucu olarak ele alan bu görüş, rüyaların yalnızca bir düşünce biçmi olduğunu savunuyor. Buna göre, rüyalar günün bir devamı, zaman zaman da düğümlerin çözüldüğü, cevapsız soruların yanıtlandığı kişisel alanlar. Bu yüzden yetişkinlerin rüyaları da, kabusları da çocuklara göre daha karmaşık oluyor.
  • Biyolojik Görüş: Duygusallıktan en uzak olan bu görüş, uykunun hafızanın güçlendirilmesi için çok önemli olduğunu, gün içinde öğrenilenlerin  uyku esnasında işlendiğini savunuyor. Yani, REM uykusu bir nevi belleğin uyumadan önceki son haliyle yedeklendiği süreç olarak tanımlanıyor.

Kabusları tetikleyen pek çok faktör var: Çok klişe olacak ama her derdin başı olan stres, geçici de olsa yeme bozukluğu, yaşanan travmatik bir olay, ateşli hastalıklar, ilaç, alkol ya da uyuşturucu gibi maddelerin aşırı kullanımı ya da aniden bırakılması, korku filmleri, uykusuzluk ve hatta yatış pozisyonu…

Gece atıştırmalarına dikkat!

Gece atıştırmalarının kilo problemine olan katkısı bir yana, kabuslar üzerinde de etkisi olduğu düşünülüyor. Cleveland Uyku Bozukluğu Kliniği’ndeki uzmanlara göre yatmadan hemen önce yenenler metabolizma ve vücut sıcaklığını arttırarak, REM uykusunda daha çok beyin aktivitesi görülmesine neden oluyor. Bu da beynin yeterince dinlenememesi kadar, daha çok rüya görülmesini de tetikliyor.

Avusturalya’daki Tasmania Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma da yukarıdaki görüşü doğruluyor. Hardal ve acı sos yiyen gönüllülerde görülen uykuya dalmada gecikme, ilk uyku evrelerinde yüksek vücut sıcaklığı gibi belirtiler, rüya ve kabusların artışıyla paralel. Ayrıca şekerleme ve dondurma gibi atıştırmalıkların da daha çok beyin dalgasına etki ederek on gönüllünün yedisinde kabuslara neden olduğu belirtilmiş.

Sol tarafından kalkmak

“Sol tarafından kalkmanın” öylesine uydurulmuş bir deyim olmadığını, uyku ve kabuslarla ilgili araştırmalar sırasında öğrenmek epey şaşırtıcı oldu. 2004’te yapılmış bir araştırmaya göre sol tarafı üzerine yatan kişiler, sağ tarafına yatanlara göre çok daha fazla kabus görüyorlar. Yine yatış pozisyonuyla ilgili olarak, kabusların şiddetini arttıran bir unsur da yüzükoyun yatmak. Bunun mideye yapılan baskıyla bir ilgisi olsa gerek…

 

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız. tıklayınız. 

Şule Kulein: Lisede “yapabildiği için” sayısal bölümü seçti ve Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’ne girdi. Üniversitede katıldığı Mühendislik Kulübü’nün dergisi StepS’e aşık olduğunda, içine sözelci kaçmış bir sayısalcı olduğunu fark etti. Yazım kuralları konusunda etrafındakileri itinayla delirten Şule, 2 yıl boyunca StepS’in editörlüğünü yaptı, üniversitede ve sonrasında okul ve şirket dergileri ile çeşitli bloglara yazılar yazdı. Seyahat etmeyi, okumayı, öğrenmeyi seviyor. Basılı materyalin hastası, fakat çevrimiçi de fena durmuyor. Şule kendini bildi bileli yazıyordu; artık bir de Uplifers’ta yazıyor.

Yeni yıl hediyelerinin vazgeçilmezi Sosyopix ile anılarınızı ölümsüzleştirin

Sevdikleriniz için hediye seçmek bazen uzun uzun düşünmeyi gerektirir. Çünkü aslında aradığımız şey, sadece bir eşya değildir; bir duyguyu, bir anıyı, bir hatırlamayı karşı tarafa hissettirmektir. Tam da bu yüzden fotoğrafla kişiselleştirilmiş hediyeler, her zaman daha çok dokunur. Tek bir kare, bir gülüşün ardındaki hikayeyi yeniden canlandırır; yıllar önce çekilmiş bir fotoğraf bile açıldığında ilk günkü kadar sıcak hisseder. Sosyopix işte tam da bu noktada, o paha biçilmez anılarınızı estetik ve yaratıcı dokunuşlarla unutulmaz kılıyor.



Kişiselleştirilmiş takvimlerle zamanı anlamlandırmak

Yeni yıl, hayatımızda yeni sayfalar açmak demektir. Bu nedenle kişiselleştirilmiş takvimler, sadece günleri takip ettiğiniz bir araç olmaktan öteye geçer; umut ve güzellikle dolu bir yılın sembolü haline gelir. En güzel fotoğraflarınızla hazırlanan masa veya duvar takvimleri, sevdiklerinizin her gününe anlam katar. Her sayfa, sadece bir tarih değil, hatırlanan ve paylaşılan özel bir anı olarak kalır. Takvimi her çevirdiğinizde, geçmişin güzel anılarını hatırlamak ve geleceğe dair küçük bir mutluluk hissi yaşamak mümkündür. Bu küçük ama etkili detay, hediyenizi hem estetik hem de duygusal olarak unutulmaz kılar.



Anıların dokunulabilir hali: Fotoğraf baskıları



Bir zamanlar telefon ekranına sığdırdığınız, galeri arşivlerinizde kalan en mutlu kareleri bu yılbaşı yeniden keşfetmenin tam zamanı. Sosyopix fotoğraf baskıları, en özel anlarınızı sıcaklığını ve kalitesini koruyarak dilediğiniz formda hayat bulduruyor. İster yaz tatilinde o hiç bitmesin dediğiniz gün batımı karesini, ister kış tatilinde çekilmiş kar manzarasını seçin; retro tarzda ya da şık bir çerçeveyle hazırlatabilirsiniz.Çalışma masasında duran küçük bir fotoğraf, sizi kış tatilinin huzuruna veya yılın en güzel anılarına götürebilir. Bu yıl sevdiklerinize sadece bir hediye değil, birlikte paylaşılan özel anıları ve mutluluğu hediye edin.

Anıların estetik hali: Fotoğraf albümleri

Fotoğraf albümleri, her dönem popülerliğini koruyan ve hiçbir zaman değerini kaybetmeyen hediye seçeneklerinden biridir. Çünkü bir albüm, yalnızca fotoğrafları bir araya getirmez; aynı zamanda belirli bir dönemin, bir ilişkinin ya da bir yolculuğun hikayesini saklar. Sayfaları çevirdikçe hatırlanan detaylar, yeniden yaşanan duygular ve geçmişten gelen sıcaklık, bu hediyeyi zamansız bir klasik haline getirir.

Kişiye özel tasarlanan fotoğraf albümleri, hem estetik hem de duygusal yönüyle güçlü bir hediye seçeneği sunar. Kapak dokusundan sayfa düzenine, renk seçiminden yerleştirdiğiniz küçük notlara kadar tamamen size ait bir anlatım oluşturma fırsatı verir. Bu, sadece bir hediye değil; kendi elinizle hazırladığınız bir zaman kapsülüdür.



Anıları duvarlara taşıyan çerçeveler

Mutlu anıları saklamanın tek yolu albümlerde biriken fotoğraflar veya fotoğraf baskıları değildir; bazen evin en görünür köşesine yerleştirilen bir çerçeve de aynı etkiyi yaratır. Ölümsüzleştirilen anları çerçeveleyerek yaşam alanlarınıza sıcaklık ve derinlik katarken sevdiklerinizin her baktığında o ana yeniden dönmesini sağlar. Farklı boyut seçenekleri sayesinde ister küçük bir köşeyi canlandırabilir ister salonunuzun atmosferini değiştirebilirsiniz.  Duvarlara zarar vermeyen yapışkanlı çerçeveler ise kolay kullanımıyla, yalnızca bir dekor değil; her gün gülümseten bir anı sunar. 

Bi’kutu anı: Özel hediye kutularıyla yeni yıl coşkusu

Yeni yıl ruhunu tek bir kutuda toplamak istiyorsanız, özenle hazırlanmış hediye kutuları bunun için ideal bir çözüm sunar. İçerisinde not defterleri, yılbaşı ruhunu yansıtan kupalar, kokulu mumlar ve daha pek çok özel hediye, kutuyu açan kişinin yüzünde sıcak bir tebessüm bırakır. Böylece hediyeniz yalnızca bir kutu değil, birlikte paylaştığınız anıların sıcacık bir yansıması olur.

Siz de bu yıl, sıradanlığın dışına çıkarak sevdiklerinizin yüzünde unutulmaz bir gülümseme oluşturmak istiyorsanız, Sosyopix’in sunduğu bu kişiselleştirilmiş dünya tam size göre. Hatıralarınızı canlandırın ve onlara, her baktıklarında sizi hatırlatacak, zamana anlam katan dokunuşlar hediyeler sunmak isterseniz aradığınız her şey Sosyopix’te!





İlgili Makale