O büyük soru: Eski sevgiliyle arkadaş olmak mümkün mü?

Sosyal ilişkilerin fiziksel ve psikolojik sağlığımızdaki yerini hepimiz gayet iyi biliyoruz; ancak kurduğumuz ilişkilerin bazıları isteğimiz dahilinde, bazıları ise biz istemeden sonlanıyor. Günümüzde evliliklerin neredeyse yarısından fazlası boşanma ile sonuçlanıyor. Her ilişki içinde ayrılığı barındırır fakat psikolojimizi sağlam tutmak adına belki de ilişkilerimizi bitirmek yerine, başka şekilde formüle etmeyi denemeliyiz.

Yaptığım seanslarda, nadir de olsa, boşanma sonrasında arkadaş kalan partnerlere ve ayrılık sonrası görüşmeye devam eden çiftlere denk geliyorum. Bir kişi bile yapabiliyorsa herkes yapabilir; ancak romantik ilişkiyi sürdüremezken arkadaşlık ilişkisini nasıl kuracağız?

Yapılan araştırmalar, romantik ilişkilerin arkadaşlığa dönüşebileceğini ve eski partnerlerimizin arkadaşımız olarak hayatımızda kalabileceğini gösteriyor. Ancak; bunun olabilmesi için o kişinin bize bir şekilde fayda sağlamaya (sevgi, ilgi, statü, para vb.) devam etmesi gerekiyor. Tabii bu arkadaşlığın ne kadar verimli olacağı karşımızdaki kişinin bize ne kadar yarar sağladığına, yeni bir sevgilimizin olup olmamasına, aile ve arkadaşlarımızın eski sevgilimizi onaylayıp onaylamamış olmasına ve ayrılış biçimimize bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Tüm bunlara ek olarak, paylaşılan ortak sosyal alan (iş, arkadaş ortamı, çocuk gibi) da biz istemesek de arkadaş kalınmasını gerektirebiliyor.

Eski sevgiliyle arkadaşlık bizi nasıl etkiler?

Rusbult’un Yatırım Modeli’ne göre ilişkimize ve partnerimize ne kadar yatırım yaparsak ayrılık sonrası o kişiye o kadar bağlı kalıyoruz. Yaptığımız bu yatırım karşımızdakine verdiğimiz değerle doğru orantılı olarak arkadaş kalmak için bize büyük bir motivasyon kaynağı oluyor. İlişkimizi arkadaşlığa dönüştürmek için gerekli motivasyonu bulabiliyoruz, ancak burada asıl soru şu: “Eski sevgilimizle/eşimizle kuracağımız arkadaşlık bizi besler mi, yoksa bize yarar sağlamaktan ziyade zarar mı verir?”

Bu sorunun cevabı “eski sevgilimizle hangi nedenle arkadaş kalmak istediğimiz”de yatıyor. Eğer ortak sosyal alan sebebiyle görüşmeye devam ediyorsak psikolojimiz de, güncel romantik ilişkimiz de olumsuz etkilenmiyor (bu konuyla ilgili kıskançlık yaşayanlara duyurulur); ancak eski bağlılıklarımızdan, rutinlerimizden ya da onu bir alternatif olarak tutmaya devam etme isteğimizden arkadaş kalmak istiyorsak, bu iletişim bize yarardan çok zarar getiriyor.

Sahip olduğumuz beklenti yeni bir ilişki kurmamıza da, kurduğumuz yeni ilişkiye yatırım yapmamıza da engel oluyor. Bir önceki ilişkinin ayrılığını kabullenmemizi daha zor hale getiriyor. Özetle, ex’ten next olmadığı gibi arkadaş da pek olmuyor gibi görünmüyor. En azından bir taraf için daha acı verici bir süreci içeriyor bu arkadaşlık, ama karar sizin.

İlginizi çekebilir: Ayrılmak ya da ayrılmamak; işte bütün mesele bu

Uzman Psikolog B. Asena Soydaş Psikolog
Ortaokul ve lise eğitimini Avusturya Lisesi’nde tamamladıktan sonra 2009 yılında Maltepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden yüksek onur derecesi ile mezun olmuştur. Yüksek lisansını Orta Doğu ... Devam