Mutlu olduğunuz zamanlar bu mutluluğun ardından mutlaka kötü bir şey olacakmış duygusuna mı kapılıyorsunuz? Aşırı mutluluğun negatif sonuçlar doğuracağına mı inanıyorsunuz? Belki siz de mutlu olmaktan korkan insanlardan birisiniz. Bu yazıyı okuyan bazı kişilere mutluluktan korkmak saçma gelebilir, ancak gerçekten de böyle bir korku var. Sevinç, mutluluk, sevgi gibi olumlu duygular her zaman haz verici olmayıp, korkulan duygular olarak da değerlendirilmekte ve mutluluk korkusuna neden olabilmektedir (Gilbert ve ark. 2014a).
Mutluluk korkusu, mutluluğun bazı olumsuz sonuçlara neden olabileceğine ve bu nedenle bazı durumlarda kaçınılması gerektiğine inanılan duygu olarak tanımlanmaktadır (Joshanloo 2014). Çocukluğunda travmatik olaylara maruz kalmış biri büyüdüğünde mutluluktan korkan, mutluluk duygusundan rahatsız olan bir yetişkine dönüşebilir.
Gilbert ve arkadaşları (2014a) mutluluk korkusunun bazı olası nedenlerden oluştuğunu belirtmektedirler. Mutluluk korkusuna; çocuğun eğlendiği ya da olumlu bir duygu içerisinde olduğunda, tehdit veya cezayla karşılaşmasının, mutsuz bir aileye sahip olmasının, ebeveynlerden birinin hasta olduğu bir ortamda eğlenen çocuğun aldığı haz için kendini suçlu hissetmesinin neden olabileceği ifade edilmektedir (Türk, T., Malkoç, A., Kocabıyık, O. 2017).
Mutluluk korkusu biraz da kültüreldir. Bizim kültürümüzdeki gibi “çok güldük, çok ağlayacağız” tarzında laflarla büyüyen çocukların doya doya mutlu olmaktan korkan yetişkinlere dönüşmesi pek de şaşırtıcı değil aslında. İran ve Japonya gibi kültürlerde de mutluluk korkusuna sık sık rastlanmaktadır.
Mutluluk korkunuzun olup olmadığını öğrenmek için bu 3 soruyu cevaplayın
Sizde mutluluk korkusu olup olmadığını anlamak bu sorulara cevap verebilirsiniz.
- Mutlu olduğunuzda başınıza kötü bir şey gelecek gibi mi hissediyorsunuz?
- Mutlu olmayı hak etmediğinizi mi düşünüyorsunuz?
- Mutlu olmanıza izin vermekten korkuyor musunuz? Örneğin eğlenceli ortamlarda bulunmaktan kaçınıyor musunuz?
Mutluluk korkusunun üstesinden nasıl gelebiliriz?
• İlk önce başınıza gelen negatif olayların sizin mutlu olmanızla ilgisi olmadığını anlayın.
• Mutluluğunuzu sabote eden davranışlarınızın farkına varın.
• İnsan duyguları statik değildir. İnişli çıkışlı bir yapıya sahiptir. Dolayısıyla mutluluğun da zaten gelip geçici bir yapısı olduğunu iyice idrak edin.
• Mutluluğu hak ettiğinize inanın.
• Ama en önemlisi mutluluk korkunuzu bu konular üzerinde çalışan bir psikologla çözme yoluna gidin. Size mutlu olmayı hak ettiğinize inandığınız ve mutluluktan korkmadığınız günler diliyorum.
Sorularınız için bana rsolaker@gmail.com adresinden ulaşabilirsiniz. İyimser olmakla ilgili psikoloji egzersizlerini ise Instagram hesabımdanrsolaker@gmail.com paylaşıyorum.
Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.
Kaynaklar:
Gilbert P, McEwan K, Catarino F, Baiao R, Palmeira L (2014a) Fears of happiness and compassion in relationship with depression,
alexithymia, and attachment security in a depressed sample. Br J Clin Psychol, 53:228–244.
Joshanloo M (2014) Differences in the endorsement of various conceptions of well-being between two Iranian groups. Psycholog
Relig Spiritual, 6:138–149
Türk, T., Malkoç, A., Kocabıyık, O.
Mutluluk Korkusu Ölçeği Türkçe Formu’nun Psikometrik Özellikleri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(1):1-12 doi: 10.18863/pgy.281036
İlginizi çekebilir: Neden kendimizi kötüleriz: Önce nedenlerini keşfedin, sonra vedalaşın