Bazı dönemler çok motiveyken, bazı dönemler de canınız hiçbir şey yapmak istemez. Motive olmak, hedefleriniz doğrultusunda ilerlemek her zaman mümkün müdür? Ya da şöyle sorayım; her zaman motive olamamamızın sebebi nedir?
Bir süredir ben de kendime bu soruları soruyorum. Aslında hevesli bir şekilde sürekli yapmak istediğim, heyecan duyduğum konular var; “Evet“, diyorum “hemen yapayım.” Sonra hafta sonu geliyor, benim canım bir sebepten dolayı o işe başlamak istemiyor. Bazılarımız bunun gibi kısır bir döngüde yıllarını bile geçirebiliyor. Size de tanıdık geliyor mu?
Bu harekete geçememe modunda uzun süre kalmaktan pek memnun olmayıp aksiyon almayı seçtim ve bunun nedenlerini kendimce aradım. Motivasyon için yazılan onca önerilere, hatta son dönemlerde çok faydasını gördüğüm kendi uygulamalarımı denememe rağmen istediğim hareketi kendimde bulamadıkça farklı cevaplar keşfettim. Onca başarısızlık sonunda faydasını gördüğüm çözüm önerilerini sizlerle de paylaşmak istedim. Belki birileri tam da bu noktadadır, bugün benim yazımı okuyordur ve güzel tesadüfler sonucu ihtiyacı olan ilhamı bu yazımda bulur… (Bu kişilerden biri sizseniz, yazımın sonunda paylaştığım Instagram hesabımdan tesadüfi buluşmamızı bana da anlatırsanız çok mutlu olurum.)
Motivasyonu, bireyin içsel gücü ile davranışa hazır hale gelmesi şeklinde tanımlayarak başlayalım o halde. Bu içsel gücün miktarı bizi harekete geçiren ya da geçiremeyen ham madde oluyor. Bazen öyle bir durumda oluyoruz ki yapmak istediğimiz şeye karşı hevesimiz var; ama bizi yapmaktan alıkoyan, motivasyonumuzu bastıran başka bir şeyler de var. Birçoğumuz motivasyon için gerekenleri yerine getiriyoruz ama gerekmeyenlerden kurtulmamız gerektiğinin farkında değiliz.
Bizi harekete geçiren içsel gücün net miktarını, çift taraflı teraziye benzetiyorum. Bir tarafta o şeyi yapma isteğimiz; diğer tarafta ise bazen o olayla alakası bile olmayan ama bizim içsel gücümüzü aşağı çeken başka diğer durumlar mevcut. Bunlar duygusal ilişkiler, arkadaşlık, aile ilişkileri; işinizde ya da başka herhangi bir konuda yaşadığınız problemler olabilir. Bizim enerjimizden ne kadar çaldıkları, problemin gerçek büyüklüğünden ziyade; bizim o probleme verdiğimiz tepkilerin büyüklüğüyle ilgilidir.
Terazinin bir tarafındaki yapma isteği mi, yoksa probleme verdiğimiz tepkiler mi; hangi taraf ağır geliyorsa davranışlarımız da ağır gelen tarafa göre şekillenir. Problemli taraf, istekli taraftan fazlaysa harekete bir türlü geçemezsiniz. Ve bu problemli tarafı görmedikçe, istemenize rağmen neden yapmadığınızı düşünüp durursunuz…
1. Kök nedeni bulun.
Bu durumdan çıkmak ve dengeleri lehinize çevirmek için ilk yapacağınız şey; sizi rahatsız eden, harekete geçmenizi engelleyen kök nedeni anlamaya çalışmak olmalıdır. Bu nedeni ararken, yapmak istediğiniz davranışın etrafında zaman geçirerek kendinizi sınırlamayın. Hayatınızın herhangi başka bir noktasında saklı olabilir. Emin olun ki, bunu bulmak için harcayacağınız zamana değecektir.
2. Çözmek için yol haritası çizin.
Motivasyonunuzu engelleyen kök nedeni bulduysanız tebrikler! Şimdi onun negatif etkilerini azaltmak için nasıl bir yol izleyebileceğinizi küçük adımlar halinde planlamanız faydalı olacaktır. Bu adımlar; birisiyle tartıştıysanız durumu düzeltmek için harekete geçmek, başka bir aksaklık veya bu aksaklığa kafanızı aşırı takmışsanız bunu dönüştürmek olabilir. Her ne ise, bunu nasıl çözeceğinizin cevabı sizde. Bu cevapları bir yere yazın ve adım adım uygulamaya başlayın.
Bu iki aşamayı tamamlayınca üzerinizdeki üşengeçliğin yavaş yavaş kalktığını ve istediğiniz hedefe ilerlemek için eş zamanlı olarak harekete geçtiğinizi gözlemleyebilirsiniz. Böyleyse kendinizi ödüllendirmeyi unutmayın.
3. Terazinizdeki istekli tarafı güçlendirin.
Dengeyi kendi lehinize çevirmek için içsel gücünüzün beslendiği tarafı artırmak işleri kolaylaştıracaktır. Sizi akışa sokacak şeyleri yaparak bu tarafı güçlendirebilirsiniz. (Dengeli bir hayat için akışta olmanın önemi yazıma göz atabilirsiniz.) Yürüyüş, spor, dans, resim; sizi mutlu eden şey her ne ise onu yapın. Ama içinde “hareket” olsun!
4. Bazen sadece durun.
Bazen çok fazla şeyi aynı anda yetiştirmeye çalışmak da sizi negatif etkileyen bir durum (problem) olabilir. Eğer kök nedeniniz buysa, bir süreliğine es vermek iyi gelecektir. Belki başka bir kök neden bulmaya veya daha fazla motive olmaya çalışmaktansa; o gün hiçbir şey yapmamak, uygunluğunuz varsa bir gün izin almak ve kendinize zaman ayırmak sizi dengeye getirecek ana uygulama olabilir.
Motive olmak için sadece “yapmak istediğimize” odaklanmak her zaman yeterli olmayabiliyor. Resmin tamamına bakmak ve terazinizde sizi aşağı çeken tarafı da görüp yükseltmek aradığınız çözüm olabilir.
Soru ve yorumlarınız için Instagram hesabımdan bana ulaşabilir; daha fazlası için beni takip edebilirsiniz. Dengenizi bularak içinizdeki güce tekrar kavuşmanız dileğimle.
İlginizi çekebilir: Sözcüklerin yaşamınız üzerindeki yaratıcı gücü: Ağzınızdan çıkanlara dikkat!