İdrardan kan gelmesi konusunda ne kadar bilgi sahibisiniz? İdrardan kan gelmesi nedir, neden olur ve ne iyi gelir? Tüm sorularınızın yanıtları bu yazıda.

İdrarınızdaki kan görmek endişe verici olsa da uzmanlar bunun genelde büyük bir alarm nedeni olmadığını söylüyor. Ancak elbette bu, probleminizi göz ardı etmelisiniz anlamı kesinlikle taşımıyor çünkü idrardan kan gelmesi aynı zamanda nadiren de olsa ciddi bir durumun da habercisi olabiliyor. Eğer bu tür bir şikayetiniz varsa mutlaka doktorunuza bundan bahsedin. İdrardan kan gelmesi “hematüri” olarak adlandırılıyor. Sadece mikroskop altında görülebilen idrar kanı (mikroskobik hematüri), genelde doktorunuzun talep ettiği idrar testinde görülüyor. Her iki durumda da kanamanın nedenini belirlemek son derece önemli. Hematüri sadece bir semptomdur, bu nedenle tedavisi de buna neden olan duruma göre belirlenir. İdrardan kan gelmesi hakkında tüm merak ettikleriniz için okumaya devam edin.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

İdrardan kan gelmesi nedir?

İdrardan kan gelmesi (hematüri), idrarda bulunan kanın tıbbi açıklaması olarak biliniyor. Birkaç farklı durum ve hastalık hematüriye neden olabiliyor. Bunlara enfeksiyonlar, böbrek hastalıkları, kanser ve nadir görülen kan hastalıkları dahil olabiliyor. İdrardaki kan görülebilir veya çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük miktarlarda olabilir.

Peki, idrardan kan gelmesi durumunda ne yapmalı? İdrardan kan gelmesi yalnızca bir kez olsa bile ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Bu nedenle bu belirtiyi göz ardı etmek kanser ve böbrek hastalıkları gibi ciddi durumların ilerlemesine yol açabilir. İdrarınızda kan gözlemlediyseniz mümkün olan en kısa sürede doktorunuzla konuşmalısınız. Doktorunuz hematürinin nedenini belirlemek ve tedavi etmek için bir plan oluşturmak adına idrarınızı analiz edebilir ve benzer görüntüleme testleri isteyebilir.

İdrardan kan gelmesi (hematüri) türleri nelerdir?

İdrardan kan gelmesinin iki farklı türü olduğu biliniyor: Brüt hematüri ve mikroskobik hematüri.

• Brüt hematüri: İdrarınızda pembe veya kırmızı renkli görünecek kadar kan varsa veya görünür kan lekeleri varsa, “brüt hematüriniz” var demektir.
• Mikroskobik hematüri: Kan miktarı çok az olduğu için göremediğinizde “mikroskobik hematüriniz” olabilir. Sadece kan tespit eden veya mikroskop altında idrar örneğine bakan bir laboratuvar testi, mikroskobik hematüriyi doğrulayabilir.

İdrardan kan gelmesi belirtileri

Brüt hematüri, kırmızı kan hücrelerinin varlığı nedeniyle pembe, kırmızı veya kola renginde idrar şeklinde ortaya çıkabilir. Kırmızı idrar için çok az kan gerekir ve kanama genellikle ağrılı değildir. Bununla birlikte, idrarınızdan kan pıhtılarının geçmesi ağrılı da olabilir. İdrardan kan gelmesi, genelde başka belirti veya semptomlar olmadan ortaya çıkar.

İdrardan kan gelmesi nedenleri

İdrardan kan gelmesi neyin belirtisi? Kadınlarda idrardan kan gelmesi / erkeklerde idrardan kan gelmesi farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Kadınlar özelinde vajinadan, erkeklerde ejakülattan veya hem erkeklerde hem de kadınlarda bağırsak hareketinden gelen kan, idrarda görünebilir. Kan gerçekten idrarınızdaysa, bunun birkaç olası nedeni vardır. İdrardan kan gelmesi nedenleri, şu başlıklar altında özetlenebilir:

Enfeksiyon

İdrardan kan gelmesi nedenleri arasında sayılabilecek ilk olası etmen, enfeksiyonlardır. Bir diğer ifadeyle enfeksiyon, hematürinin en yaygın nedenlerinden biri. Enfeksiyon idrar yolunuzda, mesanenizde veya böbreklerinizde bir yerde olabilir.

Enfeksiyon, bakterilerin idrarı mesaneden vücut dışına taşıyan tüp olan üretraya doğru hareket etmesiyle oluşur. Enfeksiyon mesaneye; hatta böbreklere geçebilir. Sıklıkla ağrıya ve sık idrara çıkma ihtiyacına neden olur. Bu durumda brüt veya mikroskobik hematüri ortaya çıkabilir.

Taş oluşumu

İdrardan kan gelmesinin bir diğer yaygın nedeni de mesane veya böbrekte taş bulunmasıdır. Bunlar idrarınızdaki minerallerden oluşan kristallerdir. Böbreklerinizin veya mesanenizin içinde gelişebilirler. Büyük taşlar, sıklıkla idrardan kan gelmesi ve belirgin ağrı ile sonuçlanan bir tıkanıklığa neden olabilir. Dolayısıyla kasık ağrısı ve idrardan kan gelmesi, karın ağrısı ve idrardan kan gelmesi gibi durumlarda olası bir taş oluşumundan söz edilebilir.

Prostat büyümesi

Orta yaşlı erkeklerde idrardan kan gelmesi durumunda prostat büyümesinden söz edilebilir. Prostat büyümesi, idrardan kan gelmesi nedenleri arasında oldukça yaygın olarak rastlanan bir durum.

Prostat, mesanenin hemen altında ve üretranın yanında bulunan bir bezdir. Orta yaştaki erkeklerde sıklıkla olduğu gibi, prostat büyüdüğünde üretrayı sıkıştırır. Bu, idrar yapma ile ilgili sorunlara neden olur ve mesanenin tamamen boşalmasını engelleyebilir. Bu, aynı zamanda idrarda kan bulunmasına neden olan bir idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir.

Böbrek hastalıkları

İdrardan kan gelmesi nedenleri arasında gösterebileceğimiz, daha az yaygın bir durum da böbrek hastalıkları. Hastalıklı veya iltihaplı bir böbrek, hematüriye neden olabilir. Bu hastalık kendi başına veya diyabet gibi başka bir hastalığın parçası olarak ortaya çıkabilir. Böbrek yetmezliğinde idrardan kan gelmesi gibi bir semptom da görülebilmektedir.

Kanser

Mesane, böbrek veya prostat kanserleri idrardan kan gelmesine neden olabilir. Bu, ileri evre kanser vakalarında sıklıkla görülen bir semptomdur. Genelde daha erken bir sorun belirtisi olmayabilir.

Çeşitli ilaçlar

Bazı ilaçların kullanımı da idrardan kan gelmesi nedenleri arasında gösterilebilir.

İdrardan kan gelmesinin daha az yaygın nedenleri

Daha az yaygın şekilde, idrardan kan gelmesi, orak hücreli anemi, Alport sendromu ve hemofili gibi nadir görülen kan hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Yorucu egzersizler veya böbreklere darbe de idrarda kan görülmesine yol açabilir.

İdrardan kan gelmesi (hematüri) nasıl tedavi edilir?

Bu şikayeti yaşayan çoğu kişi “İdrardan kan gelmesi ve yanmaya ne iyi gelir?” merak etmekte. İdrardan kan gelmesinin altında yatan neden, ne tür bir tedavi uygulanması gerektiğini belirleyecek faktördür.

• Eğer bu şikayetinizden bir enfeksiyon sorumluysa, doktorunuz enfeksiyona neden olan bakterileri ortadan kaldırmak için antibiyotik reçete edebilir.
• Büyük böbrek taşlarının neden olduğu hematüri, tedavi edilmediği takdirde ağrılı olabilir. Reçeteli ilaçlar ve tedaviler, taşları geçirmenize katkıda bulunur. Doktorunuz taşları kırmak için ekstrakorporeal şok dalga litotripsi (ESWL) adı verilen bir prosedürün kullanılmasını da önerebilir. Ayrıca böbrek taşlarınızı çıkarmak için bir dürbün de kullanabilir. 
• Eğer idrardan kan gelmesinin nedeni prostat büyümesi ise doktorunuz çeşitli ilaçlar reçete edebilir. Bazı durumlarda cerrahi de bir tedavi seçeneği olabilir.

İdrardan kan gelmesi nasıl önlenir?

İdrardan kan gelmesi nedenleri hakkında artık bilgi sahibisiniz. Bu belirtinin önlenmesi, doğal olarak altında yatan nedenin önlenmesi anlamına gelir:

• Olası enfeksiyonları önlemek için her gün bol su için, cinsel ilişkiden hemen sonra idrara çıkın ve kişisel hijyeninize dikkat edin.
• Taşları önlemek için bol su için; aşırı tuzdan kaçının.
• Mesane kanserini önlemek için sigaradan kaçının, kimyasallara maruz kalmanızı olabildiğince sınırlayın ve bol su için.

Son olarak, görüldüğü üzere idrardan kan gelmesinin bazı nedenleri ciddidir, bu nedenle bu semptomu fark ederseniz mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Tedavi edilmeyen enfeksiyonlar nihayetinde böbrek yetmezliğine yol açabilir. Hematürinin nedeni prostat büyümesiyse tedavi, semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Bunu yok saymak, sık idrara çıkma ihtiyacından rahatsızlığa, şiddetli ağrıya ve hatta kansere neden olabilir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

İlginizi çekebilir: İdrarınız sağlığınız hakkında sandığınızdan çok daha fazla şey söylüyor

Kaynaklar: 1, 2, 3