Pek çok ilişkinin sosyal medya aracılığıyla başlaması beraberinde ilişkisel deneyimlerin yeni kavramlar üzerinden ifade edilmesine yol açtı. İlişkilerin nasıl başladığı, ilerlediği ve sona erdiği ile ilgili kavramlar çeşitlenerek hayatımızda da giderek daha fazla yer edinmeye başladı.
Modern ilişki bitirme stratejilerinden en popüler olan “Ghosting” kavramına göz kırpacağım bu yazımda. Bir davranış kalıbı olarak çok da yeni olmayan fakat literatürde yeni olduğunu varsayacağımız “ghosting”i günlük hayatımızda “Sırra kadem basma” deyiminden zaten bilen bir milletiz. Dolayısıyla davranış örüntüsü olarak çok yabancı olmasak da kavramın literatürde yer almaya geç başlaması “yeni” hissiyatı yaratıyor.
Ghosting kavramını biraz daha yakından tanıyalım
Ghostlanmak için öncelikle ilişkiyi aniden ve habersiz bitiren taraf; ghoster ve bu davranışa maruz kalan; ghosteenin varlığından söz edeceğim. Ghosterlar, ghostingi başlatan ve sürecin çoğunda kontrole sahip olan kişilerdir. Partnerlerini neden ghostinge maruz kaldıkları konusunda belirsizlikte bırakarak tek taraflı olarak ilişkiyi bitirirler. Net bir açıklama yapmadan, partnerine ayrıldıklarına dair hiçbir ipucu bırakmazlar. İlişkideki öteki ise mevcut ilişkisinin sonlandığını ancak partneri ortadan kaybolduğunda anlar. Dolayısıyla bu kişilerin en yaygın motivasyon kaynakları diledikleri zaman ortaya çıkıp diledikleri zaman da ortadan kaybolmalarıdır. Tıpkı ihtiyaç duyduğunda kafasını kabuğundan çıkarıp daha sonra yine güvenli limanına yani kabuğuna geri çekilen kaplumbağa gibidirler. Partnerinin sırra kadem basması ile sarsılan taraf ise kafa karışıklığı ile baş başa kalır. “Acaba bir hata mı yaptım?, Neden böyle olmuş olabilir?, Oysa her şey çok olağan ilerliyordu? Tekrar yazar mı yazarsa da ne zaman yazar?” gibi pek çok soru işaretine yanıt ararken bulur kendini. Ghostlanan kişi, psikolojik ve fiziksel yokluk ile nasıl başa çıkacağını bilemeyebilir. Tüm bu belirsizliklerle beraber ortaya çıkan reddedilmişlik hissi kişiyi yas sürecine kadar götürebilir. Kişinin benlik algısı sarsılarak kendine yönelik bir öfkeye dönüşebilir.
Uzun süreli ilişkilerde nispeten daha az rastladığımız ghosting davranışı yeni başlayan, henüz derinliğe ulaşamamış yüzeysel ilişkilerde daha sık karşımıza çıkmaktadır. Çünkü biliyoruz ki uzun süreli ilişkiler çoğu zaman bağlılık ve merhamet gibi kavramlar üzerine kuruludur. Dolayısıyla ghoster uzun süreli ilişkisinde kendini kademeli şekilde geri çekerek ilişkiyi sonlandırma eğiliminde olur.
Partnerin tek taraflı aldığı kararla teması kesme şekline yönelik sinyal davranışları tanıyalım; Mesajlara geç cevap verme, aramaları ve mesajları görmezden gelme, mesajları sessize alma fakat farklı sosyal medya platformlarında aktif olmaya devam etme ile açığa çıkar.
Kimler ghostlamaya daha fazla eğilimlidir?
Empati kapasitesi düşük, güvensiz bağlanma stiline sahip, ilişkileri oyun niteliğinde gören ruhsal anlamda cılız kalan bireylerin ghostlama olasılığının daha yüksek olduğunu söyleyebilirim. Bir ötekinin duygularına odaklanabilmek (EQ) yani duygusal zekâ gerektirir. Merhamet ve şefkat körlüğüne sahip biri ötekinin duygularını okuyamaz. İletişim becerisinin zayıflığı ile beraber kendini nasıl ifade edeceğini bilemeyen kişi, mazeret göstermeksizin ortadan kaybolmayı tek çıkış noktası olarak görebilir.
Kendini korumak için neler yapabilirsin?
Ghosting’e karşı daha dikkatli olman için bazı öneriler:
- Sınırların Olsun: İlişkilerinde net sınırlar belirleyerek bu sınırlara sadık kalmayı dene.
- Yavaş İlerlemeye Özen Göster: Acele etmeden ilişkinin doğal bir hızda ilerlemesine dikkat et.
- Bağımsızlığını Koru: Kendi bağımsızlığını ve kişisel alanını koruyabilirsin.
- Destek Almaktan Çekinme: Güvendiğin arkadaşlarından, ailenden veya bir profesyonelden destek alabilirsin.
Romantik ilişkide ayrılıklar kadar ayrılığın nasıl olduğu da süreci etkilemektedir. Her iki partnerin sorumluluk alarak kendini ifade ederek ayrılığı gündeme getirdiği bir dinamiğe karşın tek taraflı ayrılık, süreci zorlaştırmaktadır. Ayrılıklar sevdaya dahil midir bilemem ama ‘’ghosting’’in sevdaya dahil olmadığı kesin.
Açıklama yapmayı kayda değer görmeyerek başkasına saygı göstermeyen biri, kendine nasıl saygı gösterebilir?
İlginizi çekebilir: Zirvesi olmayan dağ: Mükemmeliyetçilik