Modern toplumda evlilik o kadar idealize bir konsept haline gelmiş durumda ki insanlar evliliğe pembe gözlüklerle adım atmaktan çekinmiyorlar. Ancak gerçeklikte her şey bu kadar kusursuz değil ve mükemmel bir geçiş sağlanmıyor.
Evet, evlilik güzel bir şey ancak aynı zamanda karmaşık işlerle de dolu. Terapist veya danışman olmayanlar için ortaya çıkan klasik çatışmalar, ki bunlar çoğunlukla ortaya çıkarlar, hazırlıksız yakalanmaya sebep olurlar. Hazır olmadığınızda bu zorluklar size en zorlu yıllarınızı yaşatabilirler.
İlişkinizde gerçekten mutlu olmak için evliliğin iki temel gerçekliğinin farkında olmanız gerekir. Bunları kabullendiğiniz zaman kendinizi ortaya çıkan zorluklara karşı güçlenmiş hissedeceksiniz.
5:1 oranına ihtiyacınız vardır
5:1 oranı olarak bahsedilen konsept, çiftin sahip olduğu her bir negatif etkileşime karşın bunları dengeleyebilmek için en az beş pozitif etkileşime ihtiyaç duymasıdır. Hatta 1994 yılında evlilik süreçleri ve sonuçları üzerine John Gottman tarafından yazılan bir kitapta da bu onaylanıyor. Negatif etkileşimin doğası ne olursa olsun oran 5’e 1 olduğu sürece ilişki dengede kalıyor. Özellikle 1’e 1’in altına düştüğünde ise ilişki bir dengesizlik riski altında oluyor.
Bu “sihirli” oran hakkında farkındalığı olan herkes muhtemelen onu evliliğinde öne çıkarmak isteyecektir. Yani savunmacılık, eleştirisellik, pasif agresyon ve düşmanlık gibi şeylerin sonrasında bunu telafi etmek üzere fiziksel temas, hizmet etme, yardımcı olma gibi şeyler uygulayacaktır. Ancak 5:1 oranını düzeltmek için yapılan bu işler samimi olmazlarsa pek işe yaramayacaklardır.
Çatışma her ilişkide olur, bu doğal ve kaçınılmazdır. Ancak pozitif etkileşimlerin de bir o kadar doğal olması gerekir. Eğer beş anlamsız sarılma, öpücük, teşekkür veya övgü gerçekleştirirseniz veya iltifatları çatışmaların sonrasında bir rutin haline getirirseniz, pek de telafi edici olmayacaklardır. Hatta her iki kişi için de çok banal olacaktır.
Sevgi ve bağlılık bu şekilde takip edilerek, skor tutularak elde edilmemeli ve beşle de sınırlanmamalı. Bu bol bulunur, bilinçsiz yapılan bir norm haline gelmeli. 5:1 oranının sihirli yanı, onun sadece içten pozitif etkileşimler durumunda etkili olmasıdır. Yani onu bir strateji olarak uygulamamanız gerekir.
Yani sonrasında gelecek negatif davranışları kompanse etmek için önceden önlem alıp pozitif etkileşimlerde bulunmak hiçbir işe yaramayacaktır. Zira aşk ve sevgi bir yapılacaklar listesi değildir ve doğal bir şekilde akışta olmalıdır. Oranı dengelemek için bilinçli çaba göstermek, korumaya çalıştığınız yakınlığa ve bağa zarar verecektir.
Partneriniz için çaba göstermek zorla yapılan bir iş olmamalıdır, bir norm olarak kabullenilmeli ve benimsenmelidir. Niyetiniz bu noktada çok önemli olduğundan organik bir gelişim olmalıdır.
Çatışan öncelikleri dengelemeniz gerekir
Esther Perel isimli psikoterapist ve ilişki uzmanı, romantik ilişkilerde çatışan öncelikler konseptinden sık sık bahsediyor ve ilişkilerin kendisini “çatışma dolu arzuların bir kazanı” olarak tanımlıyor.
Yani evlilik gerilimler üzerine inşa edilir. Güven ve heyecan, yere basma ve havalara uçma, sevginin rahatlığı ve tutkunun sıcaklığı. Bu diktonomiler uzun vadeli ilişkide karşılaşacağınız sadece bir kaç örnek ve her birinin ucunda ilişkinizin sağlığı için çok önemli şeyler var. Ancak her biri sizi başka bir yöne çekecektir.
Güvenlik, güvende hissetme ve rahatlık en basit insan ihtiyaçları arasında yer alıyor ve bunlar ilişkiler için de gereklidirler. Diğer yandan, heyecan ve macera da bir o kadar önemlidir. İkisini aynı anda elde edemeyiz ancak her ikisi de temeldir.
2014 yılında yapılan bir çalışmada bireysellik ve bağlanma için çatışan arzuların romantik ilişkilerde bulunduğu belirtiliyor ve bunlar ben olmak ile biz olmak için gerekliler. Özellikle bireyselliğe önem verilen batı toplumlarında çiftler kendi ve partnerlerinin ihtiyaçlarını karşılamayı dengelemede gerilimler yaşıyorlar çünkü hem bireye hem de ortak kimliğe ihtiyaç var.
Burada en önemli gerçeklik, bu çatışan ancak hayati öncelikleri dengelemenizin devamlı gerekmesi. Dengeli ve güvenli bir ilişkinin rahatlığını arzu edersiniz ancak bu ilişkide macera ve heyecanları kaybetmenin sonuçlarından da korkarsınız. İlişkiye getirdiğiniz bireyselliği kaybetme riskine girerek partnerinizle ortak bir kimlik inşa etmeye çalışırsınız.
Dolayısıyla çözüm bu diktonomilerin her iki yanını da tatmin etmekten geçer. Bunun için de niyet, fedakarlık ve tavizler gerekirler. Dolayısıyla güvenlik hissinizi fazla yüklemeden spontanlık için de zaman ayırmak gerekir. Her birinizin otonomisine saygı duyarken, birliktelik ve yakınlığı da arttırmanız gerekir.
Kaynak: psychologytoday
İlginizi çekebilir: Evliliğe hazır olduğunuzu nasıl anlarsınız?