Değerli okuyucular,
‘Bebeklerde Kolik Dosyası’ yazısının ilk ekinde koliğin tanımını, yaygınlığını, sıklığını, aile dinamikleriyle ilişkisini ve muhtemel nedenlerini ele almıştık. Dosyanın ikinci kısmında da kolik süreci hakkında öneriler paylaşıyor olacağım. İyi okumalar:)
Bu süreçte ne yapabilirsiniz?
Koliğin henüz nedeni bilinmediği için kesin tedavisi de yoktur. Fakat ağlamanın şiddetini ve sıklığını azaltmak, süreci sağlıklı yönetmek için kullanılan yöntemler mevcuttur. Her bebeğin biricik olduğunu unutmamak ve bebeğe özel yöntemi keşfetmek önemlidir.
Doktora başvurun
Öncelikle mutlaka tıbbi muayene yaptırmak gereklidir. Bebeğinizde herhangi bir sağlık sorununa rastlanmadıysa kolik olması muhtemeldir. Doktorunuza süreçle ilgili bilgi vermeniz ve danışmanız elzemdir. Bebeklerde özellikle orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu, bağırsak düğümlenmesi gibi problemler aşırı ağlamaya neden olabilmektedir. Dolayısıyla bebeğin kolik olduğunu düşünüp, doktor kontrolünü ertelemek hata olacaktır. Tüm tetkikler yapılıp, herhangi bir sağlık sorunu bulgusuna rastlanmadıysa kolik sürecini desteklemeye başlayabilirsiniz.
Kontrol edin
Bebeğin ağlamasına neden olacak tüm ihtimalleri gözden geçirin. (Açlık, alt temizliği, gaz, sevgi ve güvenlik ihtiyacı gibi.)
Kendinize iyi bakın
Bebeğin sürekli ağlıyor oluşu sizi olumsuz etkilemiş olabilir ve bu durum aslında son derece normaldir. Kendinize zaman verin. Ebeveynlik doğuştan getirdiğimiz bir yetkinlik değildir, öğrenmek ve alışmak için kendinize zaman tanıyın. Sizin fiziksel ve ruhsal sağlığınız iyi olmadan, bebeğinize iyi gelmeniz maalesef pek mümkün değil. Zaman zaman yalnız kalmaya ve ufak kaçamaklar yapmaya fırsat yaratabilirsiniz.
Şefkat gösterin
Bebeğinizin hem yeni hayata alışması, güvende olduğunu hissetmesi hem de güvenli bağlanma sağlaması için annenin ve babanın ona dokunması, öpmesi, tenine değmesi çok etkilidir. Bebekle göz teması kurmak, onunla ve onun yanında konuşmak, bebeği kucaklamak, kalp atışınızı hissetmesine imkan sağlamak, bebeğe güvende olduğunu hissettirecek ve bu da onu rahatlatacaktır. Bebek kendi beşiğinde uyurken de annenin ve babanın kokusunu hissedebileceği bir eşya, kıyafet bırakmak planlanabilir.
Yediklerinize dikkat edin
Annenin bu süreçte gaz yapan besinleri tüketmiyor olması önemlidir. Bunu deneme yanılma yöntemiyle keşfetmek de mümkündür. Özellikle bebeğin ve annenin rahatsızlık duyduğu günlerde ne tükettiklerini not alıyor olması, yenmesi ve yenmemesi gereken gıdaları belirlemek açısından önemlidir. Öte yandan günlük su tüketimine dikkat etmek de önemlidir. Rahatsızlık veren besinleri deneme-yanılma yöntemiyle kendileri belirleyebilir. Soğan, kafeinli, asitli içecekler, sarımsak vs. gibi gıdalara dikkat etmekte fayda vardır.
Not alın
Her gün annenin, babanın ve bebeğin duygu durumunu puanlayarak kaydetmek önemlidir. Böylece işe yarayan ve yaramayan teknikler tespit edilebilir. 0-10 arası bir ölçek kullanarak en iyi günleri 10, en kötü günleri 0 ve aradaki rakamlar olacak şekilde puanlayabilirsiniz.
Emzirin
Anne sütü gerçek bir şifadır. Eğer emzirmenizi engelleyen bir sebep yoksa emzirmeye devam edin.
Biberona dikkat edin
Biberon kullanan bebekler için biberon kontrolü önemlidir. Biberonun hava kaçırıyor olması, boyutu, ağızla uyumu mideyle ilgili sorunları olumsuz etkileyebilmektedir.
Bebeğinizin emerken bedenine odaklanın
Bebeğiniz meme emerken veya mamasını yerken dik durmasını sağlayabilirsiniz. Böylece hava yutma ihtimalini azaltabilirsiniz.
Planlayın
Bebeğinizin ağlamasının gün içinde en sık ne zaman olduğunu gözlemleyin. Bu zaman dilimlerinde onu huzursuz olabileceği ortamlara sokmaktan kaçının.
Gazını çıkarın
Düzenli olarak gazını çıkarın. Gaz çıkarırken bebeğin yönünü değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
Alternatif mamalar deneyin
Doktorunuza veya beslenme uzmanına danışarak alternatif mamalar deneyebilirsiniz. Anne sütünü kesiş, ek gıdaya geçiş, yeni mamaya geçiş gibi süreçlerde uzmana danışmanız önemlidir.
Doğaya dönün
Doğayla temas, toprağa değmek, bitkisel çaylar içmek, organik gıda tüketmek yalnızca kolik sürecinde değil normal süreçte de size iyi gelecektir.
Masaj yapın
Bebeğinizin karnına yapacağınız dairesel masajlar rahatlamasına imkan sağlayacaktır. Öte yandan sırtını hafifçe kaşımanız ve ovmanız da etkili olacaktır.
Sıcak su kullanın
Sıcak su bezleri (ılık su olması tavsiye edilir, çok sıcak olmamasına özen gösteriniz) veya hafifçe ıslattığınız havlular veya bezleri bebeğinizin karnında bekletebilirsiniz.
Çeşitli sesler kullanın
Uzun süre anne karnında kalan bebeğin doğumdan sonra yeni hayata uyum sağlaması biraz zaman alabilir ve bebekler, anne karnındaki güven duygusunu arıyor olabilirler. Bebeklere annelerinin karnındaki sesleri anımsatan sesler, sakinleşmelerine ve rahatlamalarına imkan sağlamaktadır. Elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi, araba motor sesi gibi sesler pek çok kaynakta beyaz gürültü olarak geçmekte ve bebeklere anne karnındaki sesleri anımsatmasından ve kendisini anne karnında hissetmesinden dolayı sakinleştirdiğini ortaya koymaktadır. Öte yandan çocukların kulağına hafif uğultulu ses tonu da iyi gelebilmektedir.
Müziğin şifasına kapılın
Gebeliğiniz esnasında bebeğinize dinlettiğiniz müzikleri tekrar dinlemeye başlayabilirsiniz. Bebeğinize ninni ve şarkı söylemek, onu yatıştıracak müzikler dinletmek etkili olacaktır. Hoşuna giden melodileri keşfedip, müziğin şifasına kendinizi bırakabilirsiniz.
Harekete geçirin
Hareketsizlik, bebekleri sıkça rahatsız eder. Bebeğinize hareket alanı açmanız, bebek salıncağı veya sallanan koltuk tedarik etmeniz, ayaklarına bisiklet pedal çevirme hareketi yaptırmanız iyi gelecektir.
Arabayla tur atın
Arabanın hareket etmesi, motorun anne karnına benzer çıkardığı ses ve hareket, kapalı bir ortamda olmak bebekleri rahatlatmaktadır. Ufak bir yolculuk için hareket geçin.
Mekan değiştirin ve hava alın
Sürekli kapalı bir alanda ve aynı ortamda kalmak hem size hem de bebeğinize huzursuzluk verebilir. Mekan değiştirmek, hava almak, yürüyüş yapmak hem bebeğinize hem de size iyi gelecektir. Öte yandan kimi bebek de dışarıda olmaktan huzursuz olabilmektedir. Bu durumda da gezintileri çok uzatmadan eve dönüş yolunu tutmakta fayda vardır.
Sesi, ısıyı ve ışığı gözden geçirin
Kimi bebek yoğun sesten hoşlanırken, kimisi de huzuru ve rahatlığı sessizlikte bulabilmektedir. Öte yandan odanın ısısını düzenlemek, ortamın ışık düzenini değiştirmeyi denemek önemlidir. Bu süreçte odayı gece karanlığı ortamına getirebilecek black out perdeler kullanılabilir.
Kundaklamayı deneyin
Bebeğiniz, anne karnındayken dar ve kapalı bir yerde olmaya alışmıştır. Kundaklayarak bebeğinizin yeni dünyaya adım adım alışmasına imkan sağlayabilirsiniz.
Çeşitli kokular kullanın
Çeşitli kokular bebeklere iyi gelebilmektedir. Piyasada bebekleri rahatlatmak için üretilmiş pek çok özel bebek kokusu mevcuttur. Özellikle banyo, bez değiştirme ve uyku süreçlerinde kokulardan faydalanmayı deneyebilirsiniz.
Rutin oluşturun
Rutinler, bebekleri ve çocukları güvende hissettirir. Belli saatlerde ve aralıklarda yeme ve uyuma düzeni hem size hem de bebeğinize iyi gelecektir.
Banyo rutini oluşturun
Düzenli olarak yaptıracağınız banyo bebeğinizin rahatlamasına imkan sağlayacaktır. Suyun sesini, tenine değmesini, sudaki hareketleri çocuğunuzun ağlamasını yatıştırmak için kullanabilirsiniz.
Emzik kullanmayı deneyin
Özellikle bebeklik sürecinde çocuğunuza arkadaşlık edebilecek ve rahatlatacak bir dost olan emzik kullanımını deneyebilirsiniz. Eğer emzik bebeğinizi sakinleştirebiliyorsa ve rahatlatıyorsa kullanmakta fayda vardır.
Mola verin
Bu yoğun süreçte kendinize vakit ayırmanın önemini anımsayın. Sıcak bir duş, masaj, gezinti size de iyi gelecektir. Yakınlarınıza bir süreliğine bebeğinizi emanet edin ve kendinize bir mola verin.
Tüm süreci hekim ve diğer uzmanların kontrolünde yürütmek ve işbirliği sağlamak son derece önemlidir. Bu gibi durumlarda diğer koliği olan bebek aileleriyle bir araya gelmek, onların yaşadıklarını ve denedikleri yöntemleri dinlemek sizlere iyi gelecektir.
Kendinize ve bebeğinize zaman verin ve aranızdaki sihirli bağın gücüne ve iyileştirici etkisine inanın.
Kaynaklar:
Bruce Taubman, Clinical Trial of the Treatment of Colic by Modification of Parent-Infant Interaction.
I. Akman, K. Kuşçu, N. Ozdemir, Z. Yurdakul, M. Solakoglu, L. Orhan, A. Karabekiroglu, E. Ozek, Mothers’ postpartum psychological adjustment and infantile colic.