Küçük, yeşil bir sebze olan bamyanın faydaları, saymakla bitmeyecek kadar fazla. Mızrak benzeri bir şekle sahip bu sebze, bibere bezer ve yüzlerce yıldır bir besin kaynağı olarak yetiştirilmekte. Günümüzde dünya çapında çeşitli yemeklerde kullanılır. Çok yönlülüğü ve beslenme yelpazesi daha bilinir hale geldikçe bamya da mutfaklardaki yerini sağlamlaştırmakta. Sümüksü yapısı nedeniyle bazı insanlar tarafından sevilmese de sağlığınıza olan faydalarını öğrenince eminiz fikriniz değişecek! Bamyanın faydaları hakkında daha fazlasını keşfetmek ve bamyayı çiğ yemenin faydaları, bamya yemeği bağırsakları çalıştırır mı, bamya tohumu yutmak neye yarar gibi sorularınıza yanıt bulmak için yazımızı okumaya devam edin.

Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.

Bamyanın besin değerleri

Bamya, yenilebilir tohum kabuklarından tanıyabileceğiniz çiçekli bir bitkidir. Sıklıkla Afrika ve Güney Asya gibi sıcak ve tropikal iklimlerde yetiştirilir. Biyolojik olarak bir meyve olarak sınıflandırılan bamya, yemeklerde genellikle bir sebze gibi kullanılır.

Bir su bardağı (100 gram) çiğ bamyada yaklaşık olarak şu besinler bulunur:

• Kalori: 33
• Karbonhidrat: 7 gram
• Protein: 2 gram
• Yağ: 0 gram
• Lif: 3 gram
• Magnezyum: Günlük değerin %14’ü
• Folat: Günlük değerin %15’i
• A Vitamini: Günlük değerin %14’ü
• C Vitamini: Günlük değerin %26’sı
• K Vitamini: Günlük değerin %26’sı
• B6 Vitamini: Günlük değerin %14’ü

Bamya, mükemmel bir C ve K1 vitamini kaynağı. C vitamini, genel bağışıklık işlevinize katkıda bulunan suda çözünür bir besin; K1 vitamini ise kanın pıhtılaşmasındaki rolüyle bilinen yağda çözünen bir vitamin. Ek olarak, bamya kalori ve karbonhidrat bakımından düşüktür; bir miktar protein ve lif içerir. Pek çok meyve ve sebzede protein bulunmaz, bu da bamyayı benzersiz kılan özelliklerinden biridir.

Yeterince protein tüketmenin kilo kontrolü, kan şekeri kontrolü, kemik yapısı ve kas kütlesi için önemli faydaları olduğunu unutmayın.

Bamyanın faydaları nelerdir?

Bamyayı lezzetli bulmuyorsanız farklı tüketme şekillerinden yardım alın. Çünkü yukarıda da özetlediğimiz gibi bamya, birçok besin açısından zengin ve özellikle C, K vitaminleri kaynağı. Bu meyve, diğer birçok meyve ve sebzede eksik olan bir besin olan protein sağladığı için de benzersiz. Elbette bamyanın faydaları, bunlarla da sınırlı değil.

Önemli antioksidanlar içerir

Bamya, sağlığınıza fayda sağlayabilecek birçok antioksidan içerir. Antioksidanlar, gıdalardaki serbest radikaller olarak adlandırılan zararlı moleküllerin neden olabileceği tehlikeleri savuştururlar. 

Araştırmalar, polifenoller bakımından yüksek bir beslenmenin kan pıhtılaşması ve oksidatif hasar riskinizi azaltarak kalp sağlığını iyileştirebileceğini gösteriyor. Polifenoller, beyne girme ve iltihaplanmaya karşı koruma sağlama konusundaki benzersiz yetenekleri nedeniyle beyin sağlığına da fayda sağlayabilir. Bu savunma mekanizmaları, beyninizi yaşlanma belirtilerinden korumaya ve biliş, öğrenme ve hafızayı iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Kalp hastalığı riskinin azaltılmasına yardımcı olabilir

Bamyanın faydaları arasında gösterebileceğimiz şeylerden biri de kalp sağlığı. Yüksek kolesterol seviyelerinin, artan kalp hastalığı riski ile ilişkili olduğunu biliyoruz. Bamya, sindirim sırasında kolesterole bağlanabilen ve vücudunuz tarafından emilmek yerine dışkıyla atılmasına neden olan müsilaj adı verilen kalın, jel benzeri bir madde içerir. Bu sebzeyi sümüksü kılan da bu maddedir. Araştırmalar bamya tüketmenin kötü kolesterol seviyelerini düşürebileceğini gösteriyor.

Bamyanın bir başka olası kalp yararı ise polifenol içeriğidir. 1.100 kişi ile yapılan 4 yıllık bir çalışma, polifenoller açısından zengin bir beslenmenin kalp hastalığı ile ilişkili daha düşük inflamatuar belirteçlere sahip olduğunu göstermiştir. Tüm bunlar bamyayı kalp sağlığı için oldukça yararlı bir besin yapmaya yeter de artar bile.

Antikanser özellikler barındırır

Bamya, insan kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilen lektin adı verilen bir protein türü içerir. Meme kanseri hücrelerinde yapılan bir test tüpü çalışması, bamyadaki lektinin kanser hücresi büyümesini %63’e kadar önleyebileceğini ortaya koydu. Bamya özütünün kanser hücrelerini yok edebildiğini gösteren benzer çalışmalar da mevcut.

Elbette bu çalışmalar, bamyanın konsantre ve ekstrakte edilmiş bileşenleri ile test tüpleri üzerinde yapıldı. Kesin sonuçlara varılmadan önce daha fazla insan araştırmasına ihtiyaç var. Yine de bamyanın sağlık yararları, onun kansere karşı da koruyucu etki gösterebileceğini düşündürüyor.

Kan şekerini düşürebilir

Sağlıklı kan şekeri seviyelerini korumanın, genel sağlığımız için çok önemli olduğunu biliyoruz. Sürekli yüksek kan şekeri, prediyabet ve tip 2 diyabete yol açabilir. Bazı araştırmalar, bamya veya bamya özü yemenin kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar bamyanın sindirim sisteminde şeker emilimini azalttığını ve bunun da daha stabil bir kan şekeri tepkisine yol açtığını öne sürüyorlar.

Bununla birlikte bamya, yaygın bir diyabet ilacı olan metformin ile etkileşime girebilir. Bu nedenle bu tür bir ilaç kullanıyorsanız bamya tüketmeden önce doktorunuza danışmalısınız.

Hamileler için fayda sağlayabilir

Folat (B9 vitamini) hamile kadınlar için son derece önemli bir besindir. Çünkü gelişmekte olan bir fetüsün beynini ve omurgasını etkileyen nöral tüp defekti riskini azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca doğurganlık çağındaki kadınların günde ortalama 400 mcg folat tüketmesi önerilir.

12.000 sağlıklı yetişkin kadını içeren bir inceleme, kadınların günde en fazla 245 mcg folat tükettiklerini ortaya koydu. 5 yıl boyunca hamile olmayan 6.000 kadını izleyen bir başka çalışma, katılımcıların %23’ünün kanlarında yetersiz folat konsantrasyonlarına sahip olduğunu keşfetti. Bamya, yaklaşık 100 gramıyla bir kadının günlük folat ihtiyacının %15’ini sağlayabilir. Bu yönüyle iyi bir folat kaynağı olduğu da söylenebilir.

Kolayca beslenmenize eklenebilir

Bamyanın faydalarından bir diğeri ise diyetinize kolayca eklenebilmesi. Bu sağlıklı sebzeyi pişirmek oldukça kolaydır. Bamya satın alırken, kahverengi lekeleri veya kuru uçları olmayan pürüzsüz ve yumuşak yeşil olmasına dikkat edin. Pişirmeden önce buzdolabında dört güne kadar saklayabilirsiniz.

Genellikle bamya, çorba veya yemeklerde kullanılır. Isıtıldığında yapışkan hale gelen kalın bir madde olan müsilaj içerir. Sümüksü kıvamından hoşlanmıyorsanız şu basit pişirme tekniklerden yardım alabilirsiniz:

• Bamyayı yüksek ateşte pişirin.
• Tavanızı veya tencerenizi fazla doldurmaktan kaçının, aksi takdirde ısıyı azaltarak daha sümüksü bir hal almasına neden olursunuz.
• Bamyanın turşusunu yapabilirsiniz.
• Domates sosunda pişirmek sümüksülüğünü azaltır.
• Bamyayı dilimleyebilir ve fırında kızartarak tüketebilirsiniz.
• Hafifçe kızarana kadar ızgara yapabilirsiniz.

Bamya tohumu faydaları

Artık bamyanın faydaları hakkında bilgi sahibisiniz. Peki, bamya bağırsakları çalıştırır mı? Bamya lif içeriği sebebiyle sindirim sistemi için harikadır ve düzenli bağırsak hareketlerini destekler. Lifli besinler kilonuzu korumanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte sizi daha sağlıklı hale getirirler.

Bamyayı çiğ yemenin faydaları da merak edilen konular arasında yer alıyor. Bamya tohumu yutmak sağlıklı mı?

Eğer bamyayı farklı pişirme yöntemlerine rağmen sevemiyorsanız sağlık yararlarını edinmek için bamya tohumu tüketebilirsiniz. Bamya bitkisinin içini açtığınızda karşınıza çıkan bu çiğ tanelerin kurutulmuş halini aktarlarda bulabilirsiniz. Bamya tohumu faydaları da tıpkı bamyanın faydaları gibi sağlığınıza olumlu etkiler sağlar. Bamya tohumu yutmak neye yarar merak ediyorsanız bamyayı çiğ yemenin faydalarını keşfedin:

• Yüksek vitamin ve mineral içerir.
• Enfeksiyonlara karşı koruyucu etki sağlar.
• Sindirim sistemini düzenler.
• Bilişsel fonksiyonları destekler.
• Kilo vermeye yardımcı olur.

Bamya tohumu nasıl tüketilmeli?

Bamya tohumu taneli olarak tek başına veya bazı besinlerle karıştırılarak tüketilebilir. Taneli tüketmek zor gelirse bamya tohumu tozu da kullanabilirsiniz. Toz halini yine yoğurda karıştırabilir, kaynar su ekleyerek çay şeklinde tüketebilirsiniz.

Eğer akut veya kronik herhangi bir hastalığınız, alerjik reaksiyonlarınız varsa ve herhangi bir nedenle ilaç kullanıyorsanız bamya tohumu tüketmeye başlamadan önce doktorunuza danışmanız gerektiğini unutmayın.

Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.

Kaynak: healthline

İlginizi çekebilir: Domatesin faydaları: Sofraların vazgeçilmezi domatesi ne kadar tanıyorsunuz?