Aldatılmak her şeyin sonu değildir: Aldatılma sonrasıyla nasıl başa çıkabilirsiniz?

Romantik bir ilişki yaşayan bir insanın başına gelecek en kötü durumlardan biri aldatılmaktır. Sayısız filme, romana konu olan aldatılma oldukça travmatik bir olaydır. Duygusal ilişkilerde eşi aldatma, evlilik danışmanları tarafından bir ilişkiye en çok zarar veren ama çalışılması bir o kadar da zor olan konulardan biri olarak değerlendirilmektedir (Özgün, 2010; Whisman, Dixon ve Johnson, 1997). Çoğu araştırma aldatmayı bilişsel, duyuşsal ve davranışsal öğeleri de kapsayan tutumlar olarak incelemektedirler. Drigotas ve Barta (2001) sadakatsizliği ikili bir ilişki bağlamı içinde taraflardan birinin duygusal ya da fiziksel yakınlık düzeyini düzenleyen normları ilişki dışındaki biriyle ihlal etmesi şeklinde tanımlamışlardır.

Lawson (1988) aldatmayı paralel, geleneksel ve rekreasyonel olmak üzere üç gruba ayırmıştır. Bu sınıflandırmaya göre paralel aldatma sadakatsizliğin eş tarafından bilinip örtük şekilde onaylandığı durumu içermektedir. Bu aldatma türünde kimi durumlarda eşlerin ikisi de evlilik dışı ilişkiye sahip olabilmektedir. Bir diğer aldatma türü olan geleneksel aldatmada, aldatılan eş olanlardan haberdar değildir, sadakatsizliği onaylamamaktadır ve evlilik kurumu için bir saldırı olarak görmektedir. Bu sınıflandırmada son tür olan rekreasyonel aldatmada eşlerin evlilik dışı ilişkileri karşılıklı rızaya dayalıdır ve açık ilişki özelliklerini taşır (Tortamış, 2014).

Subotnik (2007) ise aldatmayı, ilişkinin içeriği üzerinden ele alarak dört gruba ayırmıştır. Bu sınıflandırmaya göre ilk aldatma tipi duygusal içerikten yoksun olan tek gecelik ilişkiler serisini veya çok sayıda aldatmayı içeren ve uzun yılları geride bırakmış evliliklerde ortaya çıkabilen “aldatmalar serisi”dir. İkinci aldatma tipi, ilişki uzun süreli olmasına rağmen duygusal bağın düşük seviyede olduğu “kaçamak”tır. Bir diğer aldatma türü gerçek bir fiziksel temas olmadan duygusal bir yakınlığın olduğu “romantik aşk aldatması”dır. Subotnik’in sınıflandırmasındaki sonuncu aldatma türü kişinin duygu ikilemi gibi bir nedenle bir karara varamadığı durumlarda ortaya çıkan “uzun süreli aldatma”dır (Tortamış, 2014).

Peki bir insanın ilişkinin başında aldatmaya eğilimi olup olmadığının anlamanın bir yolu var mıdır? Bir davranış olarak aldatmanın önceden kestirilmesi zor olmakla birlikte bazı çalışmalar bir ilişkide, aldatmaya yönelik hoşgörülü/izin verici tutumlara sahip bireylerin aldatmayı davranış haline dönüştürmeye daha yatkın olduklarını ortaya koymuştur (Treas ve Giesen, 2000). İlişkilerde eşi aldatma ile ilgili çalışmaları sürdüren bir grup araştırmacı, aldatma için tutumların değil, niyetlerin incelenmesi gerektiğini belirterek; tutumların her zaman davranışa dönüşmeyebileceğini, ancak niyetlerin davranışa dönüşme olasılığının tutumlardan daha fazla olduğunu öne sürmektedir (Azjen ve Fishbein, 2005). Her ne kadar öyle sanılsa da aldatma sadece kötü ilişkilerde değil, son derece iyi giden ilişkilerde de görülebilmektedir.

Romantik partneri tarafından aldatılan bir insan hayal kırıklığı, öfke, üzüntü başta olmak üzere birçok duyguyu aynı anda yaşayabilir. Aldatmada ortaya çıkan acı verici duygular kimileri için başlangıçta yoğun olsa da zaman içerisinde yok olmakta, kimileri içinse kişilerin kendilik kavramında kalıcı yaralar bırakmaktadır (Blow, 2005). Ancak ne olursa olsun aldatma deneyiminin yaşattığı acının tamamen silinemediği, geçmişte bir yerlerde gizlendiği ve bu olayı sindirmiş görünen kişilerde bile tetikleyici durumların eski acıları hatırlatabildiği söylenebilir (Blow, 2005).

Romantik partneriniz tarafından aldatılmışsanız bu durumla nasıl başa çıkabilirsiniz?

• Aldatılan kişi aslında bir nevi yas tutar. Güvendiği bir ilişkinin ve güvendiği kişinin gerçekte güvenilmez olduğunun anlaşılması, aldatılan kişide derin bir üzüntüye yol açar. Eğer böyle bir süreçten geçiyorsanız tüm duygularınızı hissetmenize izin verin. Aldatıldığını öğrenen bir kişinin duygularının inişli çıkışlı hale gelmesi son derece normaldir. Duygularınıza saygı gösterip onların size neler söylemeye çalıştığına kulak verin.

• Aldatıldığınız için kendinizi suçlamayın. Unutmayın ilişkiniz ne durumda olursa olsun eşinizin ya da sevgilinizin sizi aldatmaya hakkı yoktu. Ama o, ancak kendinin bileceği bir nedenden dolayı bu yolu seçti. Bu durumu kişiselleştirmeyin.

• Böyle bir durumda olan tek kişinin siz olmadığının farkında olun. Evet, siz yalnız değilsiniz. Romantik ilişkiler var olmaya devam ettikçe, aldatma da var olmaya devam edecek. Aldatılma sonrası yaşadığınız duygularınız ne kadar yoğun olursa olsun bu durumun geçeceğini ve kendinizi eninde sonunda daha iyi hissedeceğinizi unutmayın.

• Duygularınızı biriyle paylaşın. Aldatıldığınızı öğrendikten sonra bu deneyime ait hiçbir duyguyu içinizde tutmayın. Duygularınızı ya arkadaşlarınızla, ya da bu konularda uzman olan bir psikologla paylaşarak iyileşmeye başlayın.

• Dünyanın en güzel giden ilişkisinde bile aldatma görülebilir. Kulağa bencilce gelse bile, siz önce kendinizi sevmeyi öğrenin. Hiçbir ilişkinin içinde kendi benliğinizi, kendi kişiliğinizi kaybetmeyin. Unutmayın bu dünyada tüm hayatınız boyunca yanınızda olacak tek kişi var, o da sizsiniz.

• Kendinize iyi bakın. Aldatılma gibi üzücü bir süreçten geçen kişinin genelde uyku ve yemek düzeni de bozulur. Bu süreçten sağlıklı bir şekilde çıkabilmeniz için kendinize iyi bakmanız lazım. Size ne kadar zor gelirse gelsin düzenli bir şekilde uyuyup, dengeli beslenmeye gayret edin.

Eğer aldatılmak gibi acı veren bir deneyimden geçiyorsanız gereken psikolojik desteği almaktan çekinmeyin. Bana [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz. 2019 yılını “Kendini Sevme” yılı ilan ettim. Kendini sevmekle ilgili psikoloji egzersizlerini #kendinisevmeyılı hashtagi ile paylaştığım Instagram hesabım @ranakutvan

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Kaynaklar:
Ajzen, I. & Fishbein, M. (2005). The influence of attitudes on behavior. (Ed: D. Albarracin, B. T. Johnson & M. P. Zanna) Handbook of Attitudes and Attitude Change. (pp.173-221) Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Blow, A. J. (2005). Facing it head on: Helping couples move through the painful and pernicious effects of infidelity. Journal of Couple & Relationship Therapy: Innovations in Clinical and Educational Interventions, 4 (2-3), 91-102.
Drigotas, S.M. & Barta, W. (2001). The cheating heart: Scientific explorations of infidelity. Current Directions in Psychological Science, 10(5), 177-180.
Özgün, S. (2010). The predictors of the traumatic effect of extramarital infidelity on married women: coping strategies, resources, and forgiveness. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Lawson, A. (1988). Adultery: An analysis of love and betrayal. New York: Basic Books.
Subotnik, R. (2007). Cyber-infidelity. P. R. Peluso (Ed.), Infidelity: A practitoner’s guide to working to working with couple in crisisiçinde (s. 169-190). New York: Taylor and Francis.
Tortamış, M. (2014). Evlı̇ Bı̇reylerde Romantı̇k Kıskançlık Düzeyı̇ Ve Aldatma Eğı̇lı̇mı̇nı̇n Şema Terapı̇ Modelı̇ Çerçevesı̇nde Değerlendı̇rı̇lmesı̇. Yüksek Lisans Tezi.
Treas, J. & Giesen, D. (2000). Sexual infidelity among married and cohabiting Americans. Journal of Marriage and the Family, 62, 48-60.
Whisman, M. A., Dixon, A. E. & Johnson, B. (1997). Therapists’ perspectives of couple problems and treatment issues in the practice of couple therapy. Journal of Family Psychology, 11, 361–366.

İlginizi çekebilir: Benlik saygınızı yükseltin: Çocukluktan kalma fikirleri geride bırakmak