Yaban mersini, “blueberry”, “mavi yemiş” ya da “ayı üzümü” isimleriyle de bilinen bir meyve türüdür. Anavatanı Kuzey Amerika sayılsa da, dünyada Kuzey Avrupa’da, ülkemizde ise Batı Karadeniz’de de üretimi yüksek seviyede yapılmaktadır. Eskiden sadece diyetisyenlerin yemek listesindeyken günümüzde birçok insan tarafından tercih edilir oldu ve artık hemen her marketten temin edebiliyoruz. Kendisi küçük etkileri büyük bu meyve faydaları ve lezzeti sayesinde birçok mutfağa girmeyi başardı. İçerdiği vitaminler ve antioksidan özelliği sayesinde de sık tüketilen sağlıklı bir atıştırmalık haline geldi. Yaban mersinini bu kadar sevdiren temel özelliklerini sizin için sıraladık.
Yaban mersini faydaları nelerdir?
- Çok yüksek miktarda antioksidan kapasitesine sahip olması belki de en sevilen özelliği. Bilindiği gibi antioksidanlar, vücutta gezinen ve hasar veren serbest radikalleri yok etmekte ve onarım sağlamaktadır.
- Yaban mersini iyi bir C vitamini kaynağı.
- Yaban mersini vücuttaki şeker dengesini düzenleyen, diyabetli insanlara sıklıkla önerilen bir meyve.
- Kalorisi çok düşük. 100 gram yaban mersininde yaklaşık 57 kalori bulunuyor. Bu sebeple diyet listeleri için vazgeçilmez bir ara öğün.
- Ayrıca bol lifli bir ürün olduğu için tokluk hissi veriyor ve kilo kontrolüne yardımcı oluyor.
- İçinde bol bol A, C, E ve K vitamini bulunuyor. Kalsiyum, potasyum, magnezyum gibi mineraller de cabası.
- Yaban mersini hafızanın güçlenmesine, unutkanlığın en aza indirilmesine yardımcı oluyor.
- Tansiyonun dengede tutulmasına yardımcı oluyor.
- İçerdiği lifler sayesinde vücudun kabızlık gibi hastalıklarla savaşmasına yardımcı oluyor.
- Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor.
- Göz sağlığının korunmasında vücuda destek sağlıyor.
- Bileşiminde yer alan maddeler sayesinde doğal antibiyotik ve antiseptik özellikler gösteriyor.
- Bu mucizevi besinin kalp ve damar dostu olduğunu da söylemiş miydik?
- Yaban mersini çayı da kan şekerini düşürüyor.
Saymakla bitmeyen faydalarının en bilinenlerine değindik. Faydaları çeşitli olduğu gibi, yaban mersinini tüketme şekilleri de oldukça çeşitli.
Yaban mersinini nasıl tüketebilirsiniz?
- Öncelikle, yaban mersinini hem çiğ hem kurutulmuş halde tüketebilirsiniz.
- Şeker katkılı hazır meyveli yoğurtlardan almaktansa yaban mersini ile kendi meyveli yoğurdunuzu yapabilir, düşük kalorili lezzetli bir ara öğün hazırlayabilirsiniz.
- Yaban mersinli yoğurdunuza yulaf ezmesi ekleyerek kendi parfenizi yapabilirsiniz. Üstelik hem yaban mersini hem yulaf ezmesi lifli olduğu için tokluk hissinizin etkisi daha uzun sürecek.
- Tam buğday unu kullanarak sağlıklı yaban mersinli muffinler yapabilirsiniz.
- Yaban mersininden reçel yapabilirsiniz. Cheesecake yaptığınız zaman sosunu yaban mersini ile hazırlayabilirsiniz.
- Biraz süt, biraz yoğurt, biraz yulaf ezmesi, biraz yaban mersini ve biraz da bal. Ve işte sapasağlıklı bir yaban mersinli smoothie hazır!
Ne yazık ki ülkemizde yaban mersini ile turna yemişi meyveleri birbirine karıştırılmaktadır. Yaban mersini çiğ iken mavi renktedir, yaban mersini kurusu ise mordur. Turna yemişi, öteki adı ile “cranberry” ise kırmızı bir meyvedir. Turna yemişi çiğ iken acımsı bir tada sahiptir, bu nedenle kurutulup tatlandırıldıktan sonra satışa sunulur. Her ne kadar antioksidan içeriği yüksek bir meyve olsa da yapay olarak şekerlendirildiği için diyabetiklere fayda yerine zarar getirir. Yaban mersini tüketmek istediğiniz zaman bu ayrıma dikkat etmek, olası olumsuz etkilerden kaçınmak için çok önemlidir.
Yaban mersini nasıl kurutulur?
Yaban mersini kurusu çok sevilen bir kuruyemiştir. Tatlılarda da keklerde de sık sık tercih edilir. Çiğ yaban mersini yerine yaban mersini kurusu tercih ediyorsanız, yaban mersinini iki türlü kurutabilirsiniz.
Güneşte yaban mersini kurutmak: Yaban mersinini güneşte kurutmak en etkili ve sağlıklı yöntemdir. Fırın yöntemine göre daha uzun sürecektir fakat doğal ısı ile kuruduğu için daha sağlıklıdır. Yaban mersinlerini güneşte kurutmak için öncelikle yıkayıp temizlemelisiniz. Daha sonra geniş bir naylon ya da tepsinin üzerine sererek doğrudan güneş ışığı alan bir alana serin. Nemlenme oluşmaması için yaban mersinlerinin üst üste gelmemesine dikkat edin.
Fırında yaban mersini kurutmak: Yaban mersinlerini fırında kurutmak maksimum 3-4 saat alan bir yöntemdir. Yıkayıp kuruttuğunuz yaban mersinlerini bir tepsiye koyarak fırına veriniz. Kuru yemişiniz birkaç saate hazır.
Yaban mersininin sağlığa zararı var mı?
Yaban mersini insan vücudu için oldukça faydalıdır. Fakat her gıda gibi çok fazla tüketilmesi belli problemlere yol açabilir. Örneğin, yaban mersininin zayıflamaya ve yükselen şekeri düşürmeye olan etkileri bilinmektedir. Fazla tüketilmesi halinde kan şekerini çok düşürebilir ya da direncin düşmesi gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca tıbbi amaçlı ya da kür olarak kullanılmamalı, zayıflama ilacı gibi görülmemelidir. Her vücudun her gıdaya vereceği tepki aynı değildir, bu nedenle olası bir yan etki durumunda doktorunuza danışmanız en iyisidir.
Yaban mersini çayı nasıl yapılır?
Yaban mersini çayı kan şekerini düşürme özelliğine sahiptir. Bu nedenle tüketmeden önce dikkatli olmak gerekir.
Yaban mersini çayı yapmak için bir su bardağı kaynamış içme suyuna, bir yemek kaşığı yaban mersini meyvesi ve yaprağı dökmek yeterli olacaktır. Yaban mersini çayını 5-6 dakika demlemek yeterlidir, fazlası çayı acılaştırır. Dilerseniz bal ile tatlandırabilirsiniz.
Yazımızı sağlıklı bir tarif ile sonlandıralım. Bu tarifi ara öğün yapmak için kullanabilirsiniz.
Yaban mersinli muffin tarifi
Malzemeler:
- 4 adet yumurta
- Yarım su bardağı kurutulmuş yaban mersini
- 1 su bardağı
- Rendelenmiş Hindistan cevizi
- Yarım su bardağı esmer şeker
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 1 paket vanilya
- Yarım paket kabartma tozu
- Yarım çay kaşığı tuz
- Yarım su bardağı toz badem
Yapılışı:
- Yumurta ve esmer şekeri geniş bir karıştırma kabında bir mikser yardımıyla şeker eriyene kadar çırpın.
- Oda sıcaklığında beklettiğiniz tereyağını ekleyin ve karıştırma işlemini sürdürün.
- Rendelenmiş Hindistan cevizi, vanilya, kabartma tozu ve tuzu ayrı bir kapta harmanlayın.
- Çırpılmış sıvı ve karıştırdığınız kuru malzemeleri tahta bir spatula yardımıyla birbirine yedirin.
- Silikon muffin kalıplarını tereyağı ile yağlayın.
- Hazırladığınız muffin harcını kalıpların yarısına gelecek şekilde paylaştırın. Üzerlerine kurutulmuş yaban mersinlerini serpiştirin.
- Muffinlerin üzerinin daha gevrek olması ve yaban mersinlerinin ara katta kalması için; toz badem ve tarçını karıştırın.
- Hazırladığınız karışımı muffin kalıplarına eşit olarak dağıtın. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında 25 dakika kadar pişirin.
- Pişen muffinleri ılındıktan sonra kalıplarından çıkartın. Harika atıştırmalığınız hazır, afiyet olsun!
Kaynaklar: Wikipedia, 1organik.com, Healthline, Draxe
İlginizi çekebilir: Kolajen kullanarak hazırlanan yemek tarifleri