Uyuz hastalığı, belirtileri ve uyuzdan korunma yolları

Uyuz, tıp dilindeki adıyla “scabies” bir çeşit deri hastalığı. Hastalık, uyuz böceği adı verilen bir parazitin deride veya deri altına yaşaması sonucu kaşıntı, kızarıklık ve deride kabarma olarak kendini gösteriyor. Hastalık hayvanlardan veya insanlardan bulaşabiliyor. Uyuz olduğundan şüpheleniyorsanız vakit kaybetmeden bir doktora görünmelisiniz. Uyuz bulaşıcıdır ve ikincil bir enfeksiyona yol açabilir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Uyuz insanlara nasıl bulaşır?

Uyuz genellikle hasta olan biriyle doğrudan ve uzun süreli yakın temas ile bulaşabiliyor. Kişiden kişiye genellikle 15-20 dakikalık bir sürede bile yakın temasla (aynı yatakta yatma, ele ele tutuşma gibi) geçebiliyor. Yatak takımı, giysi ve havlu gibi kişisel eşyaların ortak kullanımı uyuzun bulaşmasını ve yayılmasını kolaylaştırıyor.

Uyuz hastalığının belirtileri nelerdir?

Uyuz hastalığının semptomları, uyuz böceğinin deriye yerleşmesinden yaklaşık 4 hafta sonra ortaya çıkabiliyor. Semptomların nedeni ise derinin proteine ve uyuz böceğinin atıklarına karşı gösterdiği hassasiyetten kaynaklanıyor. Uyuza neden olan bir uyuz böceği, yaklaşık 10-17 gün deride kalabiliyor. Hastalığın semptomları genellikle şu şekilde görülüyor:

– Aşırı kaşıntı (özellikle geceleri)
– Deride kızarıklık ve döküntü
– Deride beyaz veya kırmızı lekeler ve kabartılar

Uyuzun en önemli belirtilerinden biri şiddetli gece kaşıntısı. Kaşıntı, gece yatağa girip vücut ısısının artması ile artarak uykudan uyandırabilecek noktaya ulaşabiliyor. Kaşıntı gündüzleri vücut ısısının daha düşük olduğu saatlerde daha az görülüyor. Uyuz hastalığı genellikle parmak araları, koltukaltı, genital bölge, meme altı, dirsek içi, diz arkası, boyun gibi bölgelerde kendini gösterebiliyor.

Uyuz nasıl tedavi edilir?

Uyuz hastalığını tedavi etmek için farklı yöntemler bulunmakta. İlk ve önemli adım ise doktora danışmak. Genellikle uyuz hastalığı için doktorların reçete ettiği ilaçlar uyuz akarlarını ve yumurtalarını öldürerek tedavi sağlıyor. Öte yandan destek alacağınız uzman doktor kaşıntının hafiflemesi için losyon veya krem uygulamanızı da isteyebilir, bu sayede cildi yatıştırmak amaçlanır. Bir diğer yöntem ise etkilenen bölgelerin üzerine soğuk kompres uygulamak olabilir. Eğer uyuz hastalığı ikincil bir enfeksiyona neden olursa doktorunuz farklı bir tedavi süreci de önerebilir.

Uyuzdan korunma yolları

Uyuz hastalığı ilk başta her duyanı ürkütse de aslında tedavisi kolay, kişisel hayatınızdaki ufak değişikliklerle mücadele edebileceğiniz bir hastalık. Hastalığın belirtilerini fark ettiğiniz anda yapmanız gereken ilk şey bir deri hastalıkları uzmanına danışmak ve doktorun uygun gördüğü reçeteye göre ilaçlarınızı kullanmak. Bunun dışında kişisel hayatınızda ufak değişiklikler yaparak uyuz hastalığıyla mücadele edebilirsiniz. İşte uyuz hastalığıyla mücadele etmek için yapabileceğiniz ufak ve etkili yöntemler:

1. Evinizdeki tekstil ürünlerini temiz tutun

Uyuz hastalığına karşı doktorun önereceği tedavi yöntemlerinin yanı sıra özellikle evdeki tekstil ürünlerini temiz tutmak çok önemli. Nevresim ve perdelerinizi, yastıklarınızı düzenli olarak temizlemeli veya havalandırmalısınız.

2. Düzenli olarak ellerinizi yıkayın

Uyuz hastalığı olan bir hayvana veya insana dokunduktan sonra ellerinizi sıcak suyla yıkayıp ardından kurulamak, uyuzla mücadelenin en önemli adımlarından biridir.

3. Halılarınızı düzenli olarak süpürün

Uyuz hastalığına neden olan uyuz böceği, bir çeşit parazit ve bu parazitlerin en çok yerleştiği yerlerden biri de halılar. Evinizdeki halıları düzenli olarak süpürüp, toz tutmasını engelleyerek uyuzla mücadele edebilirsiniz.

4. Elma sirkesi kullanın

Elma sirkesi hem kaşıntıyı rahatlatıyor hem de uyuz böceğini öldürüyor. Antiseptik ve antibakteriyel özelliğe sahip olan elma sirkesi, derinin pH dengesini düzenleyerek zarar görmüş deriyi rahatlatıyor.

5. Kıyafetlerinizi sık sık yıkayın

Kıyafetlerinizi sık sık yıkamak ve yıkanmış kıyafetleri kurutucu makinede veya açık havada asarak kurutmak uyuz hastalığıyla mücadelede etkili yöntemlerden biri.

Kaynak: healthline

İlginizi çekebilir: Evcil hayvan bakımı ve ev temizliği: 2020 yılının en çok okunan Pet Up yazıları