Adettendir, dünyanın her ülkesinde insanlar yeni yıl hedefleri belirler, kendilerine yeni yılda gerçekleştirmek üzere sözler verirler. Eğer bu sene pandeminin verdiği belirsizlik hissi yüzünden, içinizden hedef belirlemek gelmiyorsa yazımı okumaya devam edin. Hedefler belirlemenin bizi motive etme, önceliklerimizin ne olduğunu fark etmemizi sağlama gibi pozitif etkileri vardır. Hedeflerimiz sayesinde hayattan beklentilerimizin ne olduğunu anlayabiliriz. Özellikle içinden geçtiğimiz bu dönemde hedefler belirleyip onları gerçekleştirmek, pandeminin yol açtığı belirsizlik duygusuyla başa çıkmamızda bize yardımcı olabilir. İyimserlik ve umut seviyemizi artırabilir.
Hedef belirleme zihin sağlığımız için oldukça önemlidir. Araştırmaların da gösterdiği gibi hedef belirlemenin kendimizi iyi hissetmemiz üzerinde olumlu etkileri vardır. Hedef belirleme ve iyi oluş arasındaki ilişkiyi araştıran bir çalışmada, gruplardan biri hedef belirledikleri 1 saatlik kısa seanslara katılmışlardır. Araştırmacılar bu hedef belirleme seanslarına katılanlar ve katılmayanları mukayese ettiklerinde, hedef belirleme ve öznel iyi oluş arasında bir ilişki olduğunu gözlemlemişlerdir (MacLeod ve ark. 2008). Bir başka araştırma ise hedef belirlemenin depresyon tedavisi gören yetişkinlerin tedavi süreçlerine olumlu katkıda bulunduğunu ortaya çıkarmıştır (Weinberger, Mateo, & Sirey, 2009).
Hedeflerimizin gerçekleşmesi için dikkat etmemiz gereken bazı konular vardır. Edwin Locke ve Gary Latham “hedef belirleme kuramlarında” hedeflerimizin gerçekleşmesinde işimize yarayacak “5 tane hedef belirleme prensibini” açıklamışlardır (Locke, & Latham, 1990). Bunlar sırasıyla belirginlik, meydan okuma, bağlılık, geri bildirim ve görev zorluğudur.
Locke ve Latham’a (1990) göre belirgin ve spesifik hedefler belirlemek, hedeflerimizi gerçekleştirmemizde bize yardımcı olacaktır. Zorlu ve adeta bize meydan okuyan hedefler bizi daha büyük düşünmeye doğru itecektir, ki bu daha çok şeyi başarmamızda yardımcı olacaktır (Riopel, 2020). Bunların yanı sıra hedeflerimize bağlılık göstermemiz hedeflerimize daha kolay ulaşmamızı sağlayacaktır. Yine Locke ve Latham’a (1990) göre geri bildirim sayesinde hedeflerimizi gerçekleştirirken neyi doğru ya da yanlış yaptığımızı anlarız. Görev zorluğuyla uyumlu olan hedefler belirlemek de önemlidir. Daha zorlu hedefler belirlediğimizde daha yüksek düzeyde performans sergileyebiliriz.
Evet bazılarımız bu dönemde hedef belirlemeyi gereksiz görüyor olabilir. Ancak unutmamak gerekir ki kendimize hedefler belirleyip, hedeflerimizi gerçekleştirdiğimizi görmek, özellikle pandemi dönemi yüzünden kaybettiğimiz kontrol duygusunu kazanmamıza yol açabileceği için çok önemli. O halde pandemi var diye kendimizi bırakmamalı ve hedeflerimizi gerçekleştirmeye dört elle sarılmalıyız.
Bu yıl harika hedefler gerçekleştirmemiz dileklerimle. 2021 yılı “Kendini Sevme ve Hayatı Güzelleştirme Yılı” ilan ettim. Her hafta @ranakutvan kullanıcı isimli Instagram hesabımdan bu konuyla ilgili psikoloji ödevleri paylaşıyorum. Hadi hep beraber kendimizi sevmeye ve dünyayı güzelleştirmeye. Bu arada sizlere bir eğitim haberim var. Zoom üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Öz Sevgi” eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail adresine yazabilirsiniz.
Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.
Kaynaklar:
Locke, E. A., & Latham, G. P. (1990). A theory of goal setting & task performance. Englewood Cliffs, N.J: Prentice Hall.
MacLeod, A.K., Coates, E. & Hetherton, J. Increasing well-being through teaching goal-setting and planning skills: results of a brief intervention. J Happiness Stud 9, 185–196 (2008). https://doi.org/10.1007/s10902-007-9057-2
Riopel, L. (2020). The Importance, Benefits, and Value of Goal Setting. https://positivepsychology.com/benefits-goal-setting/
Weinberger, M. I., Mateo, C., & Sirey, J. A. (2009). Perceived barriers to mental health care and goal setting among depressed, community-dwelling older adults. Patient preference and adherence, 3, 145–149.
İlginizi çekebilir: Gün içinde uygulayacağın ritüellerle zihinsel enerjini iyi yönet