Kadınlarda yaşın ilerlemesiyle birlikte yaşanan en önemli değişimlerden biri de üreme sisteminde meydana gelen değişimlerdir. Özellikle 40 yaşından sonra menopoz dönemi belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlayabilir. Menopozla birlikte hem hormonlarınız hem de iç ve dış üreme organlarınız birçok farklı değişim geçirir. Özellikle vajinada ve vulvadaki kuruluk ve enfeksiyon riskinin artması kadınların çok ciddi problemlerle karşı karşıya kalmasına neden olabilir. İşte kadınların ilerleyen yaşlarda üreme sistemi ile ilgili karşılaşabilecekleri problemler ve korunma yolları.
Rahmin vajinaya sarkması
Yaş ilerledikçe kadın üreme sisteminde meydana gelen değişikliklerden en önemlisi rahmin, mesanenin ya da rektumun vajinaya sarkması. Uzmanlar, kadınlarda bu bölgelerde yer alan kasların güçlendirilmesinin problemin önlenmesine yardımcı olabileceğini söylüyor. Bu noktada özellikle Kegel egzersizleri olarak adlandırılan, vajina ve çevresindeki kasları güçlendirmeye yönelik egzersizler bu problemin önlenmesine katkı sağlayabiliyor. Problemin ortaya çıkışından sonra ise cerrahi operasyonlarla ve çeşitli tıbbi tedavilerle bu sorunu çözümleyebilmek mümkün. Bu operasyonlarda vajinaya bazı destekleyici aparatlar yerleştirilerek rahmin vajinaya sarkması önlenebiliyor ya da histerektomi denen bir operasyonla rahim cerrahi yolla alınabiliyor. Böyle bir problem yaşadığınızda sağlık durumunuza ve yaşadığınız problemin boyutuna göre göre jinekoloğunuzun önereceği bir yöntemle probleminize çözüm bulabilirsiniz.
Vajina ve vulvada yıpranma
Yaşınız ilerledikçe deriniz ve dokularınız elastikiyetini kaybetmeye başlar, kırışıklıklarınız ve sarkmalar gözle görülür derecede artış gösterir. Östrojen hormonu derinin daha dolgun ve elastik olmasını sağlayan bir hormondur. Yaş artışı ve menopoz gibi nedenlerden dolayı vücutta salgılanan hormon seviyesinde azalma görülür; bu da vajina ve vulvanızda da elastikiyet kaybı yaşanacağı anlamına gelir. Tıp dilinde bu durum vulvar ve vajinal atrofi olarak adlandırılır. Vajina bölgesindeki dokular (Rahim duvarı, vajina kanalı vb.) zamanla incelerek daha kuru hale gelir ve bu bölgede iltihaplanmalar meydana gelebilir. Bu durumu önleyebilmek için bölgeyi cinsel aktivite ile uyararak vajinal sıvıların salgılanması sağlanabilir. Problemin ciddiyetine ve sıklığına göre jinekoloğunuz vajinal nemlendiriciler ya da östrojen hormon salınımını artırıcı ilaçlar kullanmanızı önerebilir.
Rahmin ve vajina girişinin küçülmesi
Vajinanın ve vulvanın yıpranmasında olduğu gibi, yaş ilerledikçe salgılanan östrojen hormonu miktarının azalması nedeniyle rahmin boyutu da küçülebilir. Zaten menopoz sonrasında hamile kalma ve çocuk doğurma olasılığınız kalmayacağı için bebeğin büyümesi için vücutta yer alan bu organ da işlevini yitirerek küçülür.
Aynı şekilde, vajinanın girişi de yaşınız ileledikçe küçülebilir. Özellikle kullanılmıyorsa, yani cinsel olarak aktif değilseniz bu bölgedeki doku giderek büzülür. Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin yayınladığı bir rapora göre vajina girişinde yaşanan bu daralma tahrişe, kuruluğa, vajinal dokularda iltihaplanmalara kadar varabilen ciddi sağlık problemleri ile karşı karşıya kalmanıza neden olabilir. Vajinal dokulardaki bu iltihaplanmalar tedavi edilmediğinde kanamalara, cinsel ilişki sırasında acı duyulmasına ve kasık ağrılarına sebebiyet verebilir.
Mesanenin kontrol edilememesi
Yaşınız ilerledikçe pelvik tabanını destekleyen kaslarda ve bağ dokuda da gevşeme gözlemlenir. Üretra, yani idrar yolu mesaneyle bağlantılı çalıştığı için, zaman zaman idrar kaçırma sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Özellikle hapşırma ya da öksürme gibi kaslarınızda ani kasılmalar meydana getiren durumlardan sonra idrar kaçırma problemi cerrahi müdahale gerektirebilir. Ancak problem daha ileri boyutlarda değilse Kegel egzersizleri gibi bu bölgedeki kasları güçlendirmeye yönelik egzersizler problemin önlenmesinde ve çözümünde yardımcı olabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları
İdrar yolu enfeksiyonu kadınların erken yaşlarda da karşılaşabildiği, oldukça acı veren bir rahatsızlık. Yaş ilerledikçe idrar yolu enfeksiyonlarının daha sık görülmesi ve hatta kronikleşmesi söz konusu olabiliyor. Fark edilmeyen ve tedavi edilmeyen idrar yolu enfeksiyonları böbreklerde enfeksiyon oluşmasına ve enfeksiyonun kronikleşmesine neden olabiliyor. İlerleyen yaşlarda vajinal akıntıların azalması sonucunda vajinal bölgede yaşanan kuruluk, bu bölgenin daha kolay tahriş olmasına ve bölgede açık yara oluşmasına sebebiyet verebiliyor. Bu da idrar yolu enfeksiyon oluşması riskini artırabiliyor. Bazı kadınlar enfeksiyon taşımasalar da hormon seviyesinin düşmesi ve elastikiyetin azalması nedeniyele iritasyon, sık tuvalete çıkma, yanma gibi idrar yolu enfeksiyonu belirtileri deneyimleyebiliyorlar. Böyle durumlarda mutlaka bir uzmana başvurmak ve sorunun nedenini anlayarak problemin çözümüne yönelik tedavileri uygulamak gerekiyor.
Kaynaklar:
Healthline
Women’s Health Mag