Granadilla, çiçek açan tropik bir sarmaşık türüdür ve Passiflora olarak da bilinir. Güney Amerika, Avustralya, Güney Afrika ve Hindistan gibi sıcak iklimlerde yetişir.
Bu meyvenin yaygın türlerinden bir tanesi passiflora edulistir ancak farklı türleri de var ve bazen granadilla olarak da adlandırılıyor.
Granadillanın yumuşak bir eti vardır ve içerisinde sert kabuklu çok sayıda çekirdek bulunur. İnsanlar hem etli kısmını hem de çekirdeklerini tüketebilir, suyunu çıkarabilir ve başka meyve sularının içine katabilirler.
Granadilla son zamanlarda çok dikkat çekmeye başladı çünkü güçlü bir antioksidan kaynağı ve aynı zaman sağlığa başka faydaları da olabilir.
Granadilla Nedir?
Granadilla sulu, çekirdekli bir iç kısmına sahip bir sarmaşık türünden gelir. Pek çok farklı boyut ve renkte türleri vardır. Mor ve sarı çeşitleri en çok bulunan türüdür.
Tropik bir meyve olsa da bazı türleri subtropik iklimlerde de yetişebilir.
Bu nedenle dünyanın her yanında yetiştirildiğini ve satıldığını görmek mümkün olur.
Granadilla Kaç Kalori, Besin Değeri Nedir?
Granadilla özellikle lifler, C vitamini ve provitamin A bakımından zengin ve besleyici bir gıdadır.
Tek bir mor granadilla içerisinde şu besin değerleri vardır:
- Kalori: 17 kcal
- Lif: 2 gram
- C vitamini: Günlük ihtiyacın %9’u
- A vitamini: Günlük ihtiyacın %8’i
- Demir: Günlük ihtiyacın %2’si
- Potasyum: Günlük ihtiyacın %2’si
Bunlar her ne kadar pek fazla görünmeseler de, bu değerlerin sadece 17 kalorilik küçük, tek bir meyveden geldiğini unutmamak gerekli. Kalori kalori bakıldığında lifler, C vitamini ve A vitamini bakımından güzel bir kaynak.
Ayrıca karotenoidler ve polifenoller gibi faydalı bitkisel bileşenler bakımından da zengin.
Hatta yapılan bir çalışmada granadillanın polifenoller bakımından muz, liçe, mango, papaya ve ananas gibi diğer tropik meyvelerden daha zengin olduğu görülmüş.
Granadilla buna ek olarak az miktarda demire de sahiptir.
Bedenimiz normalde bitkilerden gelen demiri pek iyi kullanamaz. Ancak granadillada bulunan demir bol miktarda C vitamini ile birlikte gelir ve C vitamininin demir emilimini arttırıcı özelliği vardır.
İçerisinde fosfor, niasin ve B6 vitamini gibi sağlıklı bir bedenin ihtiyaç duyduğu başka gıdalar da vardır.
Granadillanın Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Çok yüksek besin profilinden dolayı granadillanın sağlığa pek çok faydası olabilir.
Antioksidanlar Bakımından Zengindir
Granadilla antioksidanlar bakımından zengindir ve bu bileşenler bedendeki zararlı serbest radikallerin nötralize edilmesine yardımcı olurlar.
Antioksidanlar bedenin sistemlerini sağlıklı tutma konusunda temel bir rol oynarlar. Bilimadamları antioksidanların kan akışını özellikle de beyne ve sinir sistemine giden kan akışını iyileştirdiğini belirtiyorlar.
Bunlar aynı zamanda bedendeki hücresel stresi ve inflamasyonu da azaltıyorlar ve bu ikisinin kalp hastalıkları ve Alzheimer hastalığı gibi hastalıklar ile bağlantısı vardır.
İyi Bir Lif Kaynağıdır
Granadilla içerisinde pek çok lif vardır. Lifler her beslenmenin temel malzemeleri arasında yer alıyorlar. Sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı oldukları gibi bağırsakları sağlıklı tutuyorlar ve böylece kabızlık ve bağırsak bozukluklarını önlüyorlar.
Amerikan Kalp Derneği’ne göre liflerin kolesterolü azaltma ve kalp sağlığını güçlendirme gibi faydaları da var.
Pek çok insan maalesef günlük yeterince lif almıyor. Yapılan araştırmalara göre 19-30 yaş arası erkeklerin günde 34 gram, kadınların ise 28 gram life ihtiyacı var.
Granadillayı düzenli olarak tüketmek kabızlığı önlemeye, sindirimi iyileştirmeye yardımcı olabilir ve genel sağlığa da faydası dokunabilir.
Glisemik Endeksi Düşüktür
Granadilla glisemik endeks değeri düşük olan tropik bir meyvedir. Yani yedikten sonra kan şekerinde hızlı bir artışa sebep olmaz ve bu nedenle diyabet hastaları için iyi bir tercih olur.
Pek çok meyvenin glisemik endeks değeri düşüktür ancak kuru üzüm, kavun ve ananas gibi meyvelerin yüksek glisemik endeks değerlerine sahip olduklarını unutmamak gerekiyor.
İnsülin Hassasiyetini İyileştirebilir
Bazı araştırmalara göre granadillada bulunan bazı bileşenler kişilerin insülin hassasiyetlerinin artmasını sağlayabiliyorlar. İnsülin hassasiyetini arttırmak kişilerde diyabet başta olmak üzere pek çok hastalığın riskinin azalmasını sağlıyor.
2017 yılında insanlar ile yapılan küçük bir çalışmada, piceatannol adı verilen bir bileşenin metabolizmada iyileşme sağlayabildiği görülmüş ve hayvan deneylerinden de aynı sonuçlar alınmış.
Araştırmacılar fazla kilolu olan ve her gün 8 hafta boyunca 20 mg piceatannol alan bireylerin metabolik sağlıklarında insülin hassasiyeti de dahil olmak üzere plasebo kullananlara göre iyileşmeler olduğunu tespit etmişler.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Granadilla C vitamini bakımından zengindir ve bu antioksidan bedenin serbest radikallerden kaynaklanan hasara karşı korunmasını sağlar.
C vitamini bedenin bitkisel kaynaklardan daha fazla demir almasını sağlar ve böylece bağışıklık sistemini güçlendirerek bedenin enfeksiyonlar ile savaşma kabiliyetinin artmasını sağlar.
Kalp Sağlığını Destekler
Granadilla kalp dostu potasyum bakımından zengindir ve tuz değeri düşüktür.
Granadilla çekirdekleri ile birlikte tüketildiğinde yüksek miktarda life sahip olur ve böylece damarlardaki fazla kolesterolün atılımı mümkün olabilir. Bol lifli bir beslenme insanların kalp hastalıkları riskinin de azalmasını sağlar.
Buna ek olarak granadilla tüketmek insanların tansiyonlarında da iyileşme sağlayabilir. Düşük tuzlu ve bol potasyumlu bir beslenme, tansiyonun düşürülmesine yardımcı olabilir.
Anksiyeteyi Azaltabilir
Granadilla içerisinde magnezyum vardır ve bu önemli mineral stres ve anksiyete üzerinde iyileştirici etkiye sahiptir.
2017 yılında yapılan sistematik bir değerlendirmeye göre magnezyum insanların anksiyetelerini yönetmelerine yardımcı olabiliyor. Ancak yazarlar kanıtların pek kaliteli olmadıklarını ve bu nedenle daha fazla çalışma gerektiğini belirtiyorlar.
Buna ek olarak granadilla içerisinde sadece 5 mg magnezyum vardır ve bu miktar günlük önerilen tüketim miktarının sadece %1.1’ine denk gelir.
Granadillanın Sağlığa Zararları Nelerdir?
Granadillanın tüketimi pek çok insan için tamamen güvenlidir ancak az miktarda insanda alerjisinin görüldüğü de olmaktadır.
Lateks alerjisine sahip olanların granadilla alerjisi bakımından da risk altında oldukları görülmektedir.
Çünkü bu meyvede bulunan bitkisel proteinlerden bazılarının yapıları lateks proteinlerine benziyor ve bu nedenle bazı insanlarda alerjik tepkilere yol açabiliyor.
Mor granadillanın kabuğunda siyanojenik glikositler de bulunur ve bunlar enzimler ile birleşerek siyanür oluşturabilir, bu nedenle çok zehirli olabilirler. Ancak meyvenin sert kabuğu genelde yenmez ve tüketilebilir görülmez.
Granadilla Nasıl Tüketilebilir?
Bu tropik meyveyi yemek için ilk olarak kabuğunu yararak içindeki sulu eti ve çekirdekleri ortaya çıkarmanız gerekir.
Çekirdekleri tüketilebilirdir ve bu nedenle etli kısmı ve suyuyla birlikte tüketebilirsiniz.
Kabuğunu etinden ayıran beyaz ince kabuk da tüketilebilirdir ancak acı olduğundan pek çok insan tüketmeyi tercih etmez.
Granadilla çok güçlüdür ve pek çok şekilde kullanılabilir. Pek çok insan onu çiğ olarak tüketmeyi tercih eder.
Ancak bazı diğer kullanım şekilleri şöyle:
- İçecekler: Suyunu sıkarak granadilla suyu elde edebilir, bunu kokteyllere katabilir veya suya aroma katmak için kullanabilirsiniz.
- Tatlılar: Genelde kekler ve tatlılar üzerinde bir süsleme olarak kullanılır.
- Salatalar: Salatalara tatlı bir aroma ve doku katmak için kullanılabilir.
- Yoğurtlar: Yoğurtla karıştırarak güzel bir atıştırmalık elde edebilirsiniz.
Sonuç Olarak
Eğer besleyici ve lezzetli bir atıştırmalık arıyorsanız, granadilla iyi bir seçenek olacaktır.
Kalorisi düşüktür, besin değeri, lifleri ve antioksidanları yüksektir. Bu nedenle sağlıklı ve dengeli bir beslenme için mükemmel olur.
Kaynaklar;
https://nutritiondata.self.com/facts/fruits-and-fruit-juices/1987/2
https://www.medicalnewstoday.com/articles/324383
https://www.healthline.com/nutrition/passion-fruit