Derinlikleri ile ezoterizm

Daha önceki yazılarımda sizlere Ezoterizm’den bahsetmiştim, şimdi daha derinlere inip biraz daha yakından bakalım istedim.

Ezoterizmin kapsamı

Dünyanın çeşitli yerlerindeki birçok dini hareket, parçası oldukları daha geniş dinin daha yüksek, daha doğru veya daha iyi bir yorumuna sahip olduklarını iddia ediyor. Bunların doğru olup olmadığı kaçınılmaz bir tartışma konusudur. Nadir olmayan bir şekilde, bir ezoterik grubun iddiaları, daha geniş dini kültür tarafından veya kendi rakip iddialarını ortaya koyan diğer ezoterik gruplar tarafından reddedilebilir.

Ezoterizm, kişisel aydınlanma ve içsel ruhsal uygulamaya odaklanma eğilimindeyken, organize din veya egzoterizm, dış ruhsal uygulamaya ve ritüele ve toplumu yöneten yasalara odaklanma eğilimindedir. Bununla birlikte, ezoterizm gelenekleri, kurumları ve diğer kamusal yönleri de içerir.

Ezoterizm içindeki pek çok öğenin kökleri halk geleneklerine dayansa da -örnekler arasında Batı’nın sihir ve büyücülük çalışmaları yer alır- bunlar daha sonraki antikacılar tarafından sahiplenilmeleri sayesinde tartışmalı bir şekilde seçkin geleneklere dönüşmüştür. Bununla birlikte, çoğu “ezoterik” öğretinin yaygın olarak mevcut olduğunu ve aslında sıklıkla aktif olarak tanıtıldığını unutmayın. Bunun bir kısmı, alternatif dini bakış açılarını teşvik etmenin artık genel olarak eskisinden daha güvenli olmasından kaynaklanıyor olabilir.

Başka bir olasılık da, bu tür bilgilerin, koruyucularının niyetiyle değil, doğası gereği – örneğin, yalnızca uygun entelektüel veya ruhsal arka plana sahip olanlar tarafından erişilebilir olması durumunda – gizli tutulabilmesidir. Bir örnek, başarının bol miktarda çalışma, uygulama ve ruhsal hazırlık içerdiği söylenen simya olabilir.

Bazı dini bağlamlarda, özellikle Batı Hıristiyanlığında, “ezoterik” bilgi, sapkınlık olasılığını içeren, bu dinin ana akımı için biraz tehlikeli olarak görülüyor. Yahudilik gibi diğer dini kültürlerde, ana akım dinin liderleri tarihsel olarak onun ezoterik boyutunun, bu durumda Kabala’nın seçkin yorumcuları olarak kabul edilmiştir.

İngilizce “ezoterizm” kelimesi genellikle Batılı manevi geleneklere uygulanır. Bununla birlikte, zaman zaman Batılı olmayan dinler için kullanılmış veya daha sıklıkla yoga veya tantra gibi fenomenleri içerecek şekilde yorumlanmıştır.

Ezoterizmin tarihsel krokisi

Ezoterizm tek bir gelenek değil, çoğu zaman ilgisiz figürler ve hareketlerden oluşan geniş bir dizidir. Bununla birlikte, aşağıdakiler yardımcı olabilir.

Roma İmparatorluğu sadece Hristiyanlığı değil, aynı zamanda inisiyasyonu vurgulayan bir grup gizemli dinleri de doğurdu. Bazıları, vaftiz başlatma ritüeliyle Hristiyanlık’ı gizemli bir din olarak görüyor.

Hristiyanlık Roma’nın devlet dini haline geldikten sonra, muhalif Hristiyan gruplar devlete hain olarak zulme uğradılar. Ayrıca pagan gruplar da bastırılmaya başlandı. “Gnostisizm” ve “Gnosis” terimleri, tutarlı kategoriler olarak sorgulanmıştır, ancak genellikle ruh dünyasına ilişkin gizli öğretilere sahip olduklarını iddia eden eski Yahudi, Hıristiyan ve pagan dini hareketlerin bir ailesini ifade eder. karalamaya meyilli oldukları bir dünya. Antik dünyadan bir başka önemli hareket, bazen onu Rönesans sonrası ödeneklerinden ayırt etmek için Hermetizm idi. Ayrı olarak, eski Babil, Batı astrolojisinin temelini oluşturdu.

Orta Çağ boyunca astroloji, simya ve büyü gibi şeyler, eğitimli bir adamın müfredatının standart konularından farklı değildi. Bazı insanlar ezoterizmin İncil’e veya Hıristiyanlığa karşı olduğunu varsaysa da, tarihsel bir mesele olarak bu gerilim daha sonra ortaya çıkmadı. Gerçekten de, Hristiyanlık kendi ezoterik imgelemine katkıda bulunmuştur, özellikle de Arthur edebiyatından gelen Kutsal Kase.

Pek çok ezoterik konunun binlerce yıllık bir geçmişi olmasına rağmen, bunlar genellikle sürekli gelenekler olarak günümüze ulaşmamıştır. Bunun yerine, çeşitli antikacı canlanma hareketlerinden yararlandılar. Örneğin İtalyan Rönesansı sırasında Ficino ve Pico della Mirandola gibi çevirmenler dikkatlerini neo-Platonculuğun klasik edebiyatına ve Mozaik öncesi Hermetizm geleneği olduğu düşünülen şeye çevirdiler. On dokuzuncu yüzyıl yazarları, dikkatlerini, genellikle günün çeşitli milliyetçilikleriyle bağlantılı olarak, daha önceki büyü ve büyücülük geleneklerine çevirdiler. Nazi mistisizmi uç bir örnektir.

On dokuzuncu yüzyıl ezoterik yazarları, tipik olarak aynı ilahi hakikatten pay aldıklarını düşündükleri çeşitli Doğu dinlerinden derinden etkilendiler. Böylece Madame Blavatsky, Hint felsefesini çeşitli Batı ezoterik gelenekleriyle birleştirebildi. Ona göre, tüm ülkelerin ve çağların azizleri ve mistikleri (çoğu başka türlü bilinmiyor), “görünmez” oldukları söylenen orijinal Gül Haçlılar kadar, Masonluğun localarına benzeyen ortak bir kardeşlik içinde işbirliği yapıyor. (Gül-Haççılık, on dokuzuncu yüzyılda yeniden canlanan bir başka gelenekti.)

Belki de yirminci yüzyılın en önemli gelişmesi, ezoterik öznelerin geçerli bilimsel görüşle daha uyumlu yeni öznel yorumlar edindiği belirli bir psikolojik dönüştü. Simya, kelimenin tam anlamıyla alındığında, yani yapay altın veya yaşam iksiri arayışı olarak alındığında bir çıkmaz sokak haline gelirse, o zaman Carl Jung’un sahip olacağı gibi, bilinçaltının işleyişi için bir sembol olarak yeni bir hayat bulabilirdi. Ezoterizmin mistisizm ve dini çoğulculuk ile kesişmesi bu dönemin bir diğer önemli vurgusudur ve Rene Guenon’un yazılarında temsil edilir. Post-modernizmin etkisinin sindirilmesi gerekiyor.

Ezoterik temalar

Özetle, “ezoterizm” ne öğretir? Bu isim altında toplanan sayısız grubun hakkını verecek hiçbir olası cevap olamazdı. Bununla birlikte, bazı temsili örnekler verebiliriz:

Yapıbozumculuk, bir zamanlar net görünen klasik felsefi yazıları ve kavramları alır ve süreç ve sonuç ezoterik olsa da, yeni anlayışları ortaya çıkarmayı amaçlayan yeni varyantlara ulaşmak için dil ve sözdizimine odaklanarak onları parça parça inceler.

Kabala, insanlığın ve evrenin kökenini ve kaderini tanımlayan geleneklerin yanı sıra kendimizi ve dünyayı gerçek konumlarımıza geri getirmeyi amaçlayan uygulamaları korur. Bunlar elbette tipik dini kaygılardır ve bu durumda ana akım Yahudiliğin öğretileri ve uygulamalarıyla paralellik gösterir veya bunları güçlendirir.

Gnostisizm, bu dünyanın bizim gerçek evimiz olmadığını öğretir – yanılsamayı görerek ve gerçek doğamızı fark ederek, ruh dünyasına geri dönerek kaçabileceğimizi öğretir.

Astroloji de dahil olmak üzere hermetizm, ruh ve kozmosun gizemli ve temelde bağlantılı olduğu varsayımına dayanır. “Yukarıdaki gibi, aşağıda da.”

Masonluk ve bazı simya biçimleri, erdemi artırmak ve ilahi olana yaklaşmak amacıyla, uygulayıcıya kendi bireysel iyileştirmesinde yardımcı olmak için sembolik araçlar kullanır.

Teozofi ve onun dalları, dünyanın ruhsal evrimine rehberlik etmekle görevli gizli üstatların varlığını öğretir. Bu çabalarla aktif olarak işbirliği yapmayı seçebiliriz.

Spiritüalizm, hayaletlerle birlik aracılığıyla ölümden sonraki yaşamın doğrudan deneyiminin rahatlığını vurgular.

Gurdjieff’in çalışması, insanların normalde otomatlar gibi işlev gördüklerini, ancak bizi normal, zihin uyuşturan alışkanlıklarımızdan kurtaran özel uygulamalar aracılığıyla “uyanmanın” öğretilebileceğini öğretir.

Jung psikolojisi, mitler, rüyalar ve vizyonlarla ilişki kurarak hastanın ruhundaki çeşitli ikilikleri ve karşıtlıkları bütünleştirmeye çalışır.

Taoizm, eski Çinlilerin düşüncelerini korumayı amaçlar ve doğa ile dengeyi (yin/yang) sağlamayı amaçlar. Klasik eserler, birçok Doğu Asya ezoterizmini güçlü bir şekilde etkileyen Daodejing’i içerir. Taocu yorumcular kadim Daodejing’in şu şekilde tercüme edilebilecek açılış dizelerinden çok etkilenmişlerdir:

Söylenebilecek yol, ebedi Yol değildir. Adlandırılabilen ad, ebedi Ad değildir.

Ezoterizmin bu cevaplardan herhangi biri kadar önemli bir parçası, çağlar boyunca arayışçıları daha derin anlamlar ve nihayetinde kurtuluş için dünyayı ve kendi ruhlarını aramaya teşvik eden arayış ruhudur.

İlginizi çekebilir: Ezoterizmin derinliklerine doğru bir yolculuk