Ailelerin bir araya geldiği, güzel yemeklerin yapıldığı ve hep birlikte eğlenceli zamanların geçirildiği bayram tatillerinde, beslenmeye bağlı olarak bazı sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Gündüz her şey yolunda gidebilir. Uzun zamandır görmediğiniz dostlarınızla, ailenizle iyi vakitler geçirebilirsiniz. Ancak beslenmenize dikkat etmemeniz halinde, gündüz yedikleriniz sizi gece rahatsız edebilir.
Geceliklerinizi giydiniz, 1 bardak suyu komodinin başucuna koydunuz; günün yorgunluğunu atmak, yeni güne dinç ve berrak zihin ve bedenle başlamak için yatağa yattınız. O da nesi? Midenizden başlayıp ağzınıza doğru ilerleyen acı ve bulantı hissi oluşturan bir yanma. Bir sağa bir sola dönüyorsunuz ama değişen hiçbir şey yok. Sizi kıvrandıran his yine devam ediyor.
Gece mide yanması olarak tanımlayabileceğimiz bu problemle özellikle bayram tatilinde karşılaşabilirsiniz.
Midenin özellikleri nelerdir?
Yetişkinlerde 1,6-2,4 litrelik bir kapasiteye sahip olan mide bir günde 2-3 litre mide suyu üretir. Mide ile beyin arasında doğrudan tel bulunur ve bir mide 70 yılda yaklaşık 50.000 litre sıvı ve 30.000 kilogram besin işler. Ayrıca asit içeren mide suyunun çeliği bile eritebilir.
Mide, alınan besinlerin saklanması, karıştırılması ve parçalanması için işlev görür. Mide suyu üretir, bu su aynı zamanda tuz asitleri (mide asidi), zarlar ve sindirim enzimleri içerir. Gıda püresi karıştırılır ve küçük porsiyonlar halinde bağırsağa ulaşır. Bileşimine bağlı olarak gıda maddeleri farklı sürelerde midede kalır.
Yemek ne kadar yağlı olursa ve kötü çiğnenirse, midenin bununla ilgili çalışması da o oranda uzun sürer.
Mide yanması ya da ekşimesi nedir?
Eğer yemek borusu ve mide arasındaki kapak kasları doğru kapanmazsa veya sürekli olarak sindirim işlemi sırasında kapak açılırsa, mide ekşimesi görülür. Bu durumda mide asidi ve yemek püreleri yemek borusuna geri döner ve oradaki zarı tahriş eder, kişi bunu ekşime olarak hisseder.
Mide ekşimesi çoğu zaman midenin bozulan hareket seyrine dayanmaktadır. Mide ekşimesi kendisini bulantı, asitli geğirme ve muhtemelen kalp bölgesindeki bası hissiyle gösterir.
Mide ekşimesini neler tetikler?
• Yağlı yiyecekler
• Çok tatlı besinler
• Çok baharatlı yemekler
• Aşırı alkol tüketimi
• Sigara kullanımı
• Çok asitli gıdalar
• Çok soğuk içecekler
• Stres
• Hamilelik
• Obezite
• Fazla miktarda kafein alımı
• Düzenli non steroidal antienflamatuvar ilaç kullanımı (özellikle aspirin)
• Çeşitli egzersizler(ağırlık kaldırma, bisiklet)
Gece mide yanmasını önlemek için yaşam tarzınızda gerçekleştirebileceğiniz 9 ipucu
1. Başınız omuzlarınızdan daha yüksekte uyuyun
Düz bir şekilde uzanarak yatmak; mide içeriğinin alt özofagus sfinkterinine(LES) baskı yapmasına neden olur. Ayrıca başınızı yüksekte tutmak mide içeriğinin yer çekimi etkisi ile orada kalmasını sağlar.
2. Sol tarafınıza dönüp uyuyun
Çalışmalar sol tarafta yatmanın midenin sindirimine yardımcı olduğunu göstermektedir. Sağ tarafta yatmanın ise mide yanmasını kötüleştirmektedir.
3. Uyumadan en az 2-3 saat önce yemeğinizi yemiş olun.
Dolu mide ile uyumak mide içeriğinin LES’e baskı yapmasına neden olur ve içeriğin geri akışına neden olur.
4. Gecelikleriniz rahat ve bol olsun
Dar gecelikler midene baskı yapabilir ve mide içeriğinin yemek borusuna geri akışına neden olabailir.
5. Yatmadan önce sakız çiğneyin
Sakız tükürük üretimini uyararak kısa süreli mide ekşimesini azaltabilir. Tükürük mide asidini nötralize edebilir.
6. Sigarayı bırakın
Sigara içeriğindeki nikotin LES’i zayıflatabilir. Ayrıca sigara mide asidi üretimini uyarır.
7. Alkolü tüketimini sınırlandırın
Alkol mide asidi üretimini artırır.
8. Zayıflayın
Eğer kilolu iseniz, aşırı kilo karın içi basıncı artırır ve mide içeriğinin yemek borusuna çıkmasına neden olur.
9. Rahatlayın
Stres mide asidi üretimde artışa sebep olabilir. Ayrıca stres aşırı yemeye neden olabilir; özellikle yağlı, şekerli ve işlenmiş gıdalara; bu tarz yeme davranışı da mide yanmasına neden olur.
Unutmayın sizi hayallerinize ve hedeflerinize ulaştırma yolunda en önemli aracınız bedeniniz. Sağlığına dikkat etmek yapabileceğiniz en doğru yatırımlardan biridir. Doğumdan ölüme kadar sizinle olacak bir bedeni yıpratmak ileride yaşam kalitenizi aşağı çekebilir.
Ailenizle mutlu bir bayram geçirmenizi dilerim.