Titanyum gibi sağlam ol: Ruh sağlığı zihinsel dayanıklılıktan geçer

“En kolay gün dündü.”
Deniz Komandoları mottosu

Titanyum üstün fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip, nadir bulunan bir element. Doğada bulunan en sağlam maddeler arasında yer alıyor. Bazen hayatta da titanyum gibi “sağlam” olmayı gerektiren durumlarla karşılaşılabiliyor. Bu zorlayıcı durumlara hazırlıklı olmak için de zihinsel olarak dayanıklı olmak gerekiyor. Bu yazımda size zihinsel dayanıklılığınızı artırmaya yardımcı olacak bazı ipuçları vermek istedim.

Zihinsel dayanıklılık nedir?

Zihinsel dayanıklılık kısaca zorlukları aşabilme yeteneği. Hayatta başarılı olmak istiyorsanız, bu yeteneğiniz gelişmiş olmalı. Hedeflerinizi gerçekleştirirken karşınıza çıkan zorluklarla mücadele etmek, korku ve endişelerinizi yenebilmek için zihinsel olarak güçlü olmalısınız. Zihinsel dayanıklılık, tıpkı kaslarınız gibi güçlendirilebilen bir özellik. Hedeflerinizi gerçekleştirmekte zorlanıyor ve her şeyden çabuk vazgeçiyorsanız belki de potansiyelinizin tamamını kullanmıyorsunuzdur. Buna “Yüzde 40 Kuralı” deniyor. Bir aylığına bir deniz komandosuyla yaşayan girişimci Jesse Itzler Bir Donanma Özel Kuvvetler Askeri ile Yaşamak isimli çok satan kitabında bu kuralı şöyle açıklıyor: “Eğitmenim ‘Eğer zihniniz size tükendiğinizi söylüyorsa aslında henüz kapasitenizin yüzde 40’ını kullanmışsınız demektir’ derdi. Eğitmenimin mottosu, ‘Yeterince berbat değilse, yapmayız’ idi. Onun bunu derken kastettiği, yeterince rahatsız etmeyen ve zorlamayan, konfor alanından çıkarmayan bir hedefin sizi zihinsel olarak güçlendirmeyeceğiydi. Herkeste kendini aşma potansiyeli var, önemli olan bunu günlük yaşantımıza yaymak.” 

Zihinsel dayanıklılık nasıl geliştirilir?

Peki zihinsel dayanıklılığınızı nasıl geliştirebilirsiniz? Uzmanlar zihinsel dayanıklılığın şu 4 C’ye control (kontrol), challenge (mücadele), commitment (kararlılık), confidence (özgüven) bağlı olduğunu söylüyor (mentaltoughness.partners):

• Kontrol (Control): Kaderinin kontrolünün senin elinde olduğuna inanma, durumu kontrol edebilme, dış etkilerin kontrolü altına girmeden devam edebilme,
• Mücadele (Challenge): Meydan okunmasını ve zorlanmayı fırsat olarak görme,
• Kararlılık (Commitment): Amacına ve görevine bağlı kalabilme,
• Özgüven (Confidence): Yüksek özgüvene sahip olma ve kendine olan inancını sürdürebilme.

Yine nörobilim de zihinsel dayanıklılık için şu üç şeyi yapmanız gerektiğini belirtiyor:

• Neşeli ve iyimser olun: Zihnin güçlü olması demek, sınırlarını aşmış, yaratıcı ve problemlere çözüm üretebilir olması demektir. Bunun için zihnin güvende ve esnek olmaya ihtiyacı var. Esnek bir zihin ise ancak iyimser bir bakış açısıyla olur. İyimser bakış açısı, olaylara eğlenceli bir açıdan bakmaktır. Bunun için gülümsemenin gücünü kullanabilirsiniz. Gülümsemek için önce mutlu olmanız da gerekmez, yüz kaslarınızı oynatın yeter.

• Beyninizi eğitin: Beyniniz de bir kastır. Kaslarınızı geliştirmek için nasıl egzersiz yapmanız gerekiyorsa, beyninizi eğitmek için de sürekli egzersiz yapmalısınız. Her gün biraz daha fazla çalıştırmak, bu kası daha da geliştirir. Sürekli aynı şeyleri yapmak zamanla sıkıcı bir hale gelir ve motivasyon kaybına da sebep olur. Bu nedenle zihninizi farklı uyaranlara maruz bırakmalısınız, daha önce de yazdığım gibi, yeni şeyler denemeli, farklı şekilde düşünmelisiniz.
• Bakış açınızı değiştirin: Başınıza gelen şeyleri veya yapacaklarınızı gözünüzde büyütmek işleri zorlaştırır ve gücünüzü tüketir. Zorluklarla baş etmenin en kolay yolu, zorluk olarak gördüğünüz şeye karşı bakışınızı değiştirmektir. Zorlukları angarya olarak değil, bir oyun gibi görün, işin püf noktası bu. Zaten hayatın kendisi de bir oyun değil mi?

Mutlu ve iyi bir yaşamın koşulu zihinsel olarak dayanıklı olmaktan geçiyor. Yaşamdaki zorlukların amacı sizi geliştirmek ve olgunlaştırmak. Israrla konfor alanınızda kalmaya çalışmak, maalesef sizi geliştirmez. Çünkü hayat durağan değil, esnek ve değişken. Buna uyum sağlamanın yolu ise zihinsel esneklik ve dayanıklılıktan geçiyor. Dayanıklı olmak için illa titanyumdan yapılmış olmanıza gerek yok, yukarıda vermiş olduğum ipuçlarını uygulamanız yeterli. Yazımı bitirirken sizi David Guetta ve Sia’nın Titanium şarkısıyla baş başa bırakıyorum…

Sorularınız ve profesyonel destek almak için bana [email protected] vasıtasıyla ulaşabilirsiniz. Sevgiyle kalın.

Kaynaklar:
Alex Hutchinson, Endure: Mind, Body and the Curiously Elastic Limits of Human Peformance
Jesse Itzler, Living with a SEAL: 31 Days Training with the Toughest Man on the Planet
https://www.mentaltoughness.partners/the-4-c/

İlginizi çekebilir: Çözüm odaklı terapi: Büyük değişimlere giden yol küçük değişimlerden geçer