Sıfır atık yaşam dışında yapabileceğiniz uygulamalar: Çevre dostu 6 öneri

Sıfır atık hareketi, gezegenimizdeki en ciddi sorunlardan biri ile, yani çevre kirliliği ile mücadele etmek için başlatılmış önemli bir harekettir. Kişi başına açığa çıkan çöp miktarını sıfıra indirerek kirliliği engellemeyi hedefler. Tek kullanımlık plastikleri reddederek gezegenimize %80 daha az çöp yüklemiş oluruz ki bizler bireysel olarak sadece buna dikkat etsek bile çevre tahribatını engellemekte çok büyük bir adım atmış oluruz.

Sıfır atık hareketinin önemi ve işe yararlılığı su götürmez bir gerçek, uzun uzun anlatmama gerek yoktur sanıyorum. Ancak ne kadar sürdürülebilir, orası tartışılır. Sıfır atık yaşamanın herkes için kolay ve mümkün olmadığı aşikâr. Modern dünyanın gereklilikleri, mesleki zorunluluklar ve günlük hayatımızda başa çıkmamız gereken onca iş arasında her zaman atıksız olmak elbette mümkün olmayabilir.

Çevre dostu uygulamalar arasında sıfır atık son birkaç yılda adını duyurmuş olsa da, tek uygulama değildir. O nedenle atığınızı sıfırlayamadıysanız üzülmeyin ya da pes etmeyin. Sıfır atık dışında çevre için yapabileceğiniz, oldukça etkili pek çok şey var.

Kaynağına inmek

Kaynağına inmek derken kastettiğim, çöp olacak malzemenin ilk üretildiği noktayı düşünmek ve tam o noktada müdahale etmek için çalışmak. Plastik paketlenmiş bir ürünün ambalajsız bir alternatifini arayıp bulamadıysak ya da araştırmaya zamanımız yoksa bu ürünü üreten firmalar ile iletişime geçip paketleme yöntemlerini değiştirmelerini talep edebiliriz. Bizler tüketiciyiz; tüketiciler talep ederse üreticiler arz sağlar. Eğer üreticilere sesimizi duyurabilirsek, bireysel olarak yapabileceğimizden çok daha büyük bir etki sağlayabiliriz. Çünkü bu işin sonucunda normalde ambalajını önemsemeden o ürünü satın alan insanların bile plastik tüketimi azalmış olacaktır.

Merkezi atık yönetimi

Yaşadığınız mahallede ya da ilçede geri dönüşüm için özel konteynerler yoksa bağlı olduğunuz belediyeden geri dönüşüm konteynerleri talep edebilirsiniz. Pek çok insan sırf bahçesi ya da büyük bir balkonu olmadığından kompost yapmaya yanaşmıyor çünkü biriken kompost ile ne yapacaklarını bilemiyorlar. Bunun çözümü de yine yöneticiler ile konuşarak ve dilekçe yazarak haftanın belirli günlerinde kompostların toplanmasını ya da kompost toplama noktaları oluşturulmasını istemektir. Aynı durum atık yağlar, piller ve elektronik atıklar için de geçerli.

Çöp toplamak

Kardeşim kumsalda renkli taşları ve deniz kabuklarını toplamaya bayılır ama ne zaman birlikte kumsalda gezintiye çıksak, deniz kabuğundan çok çöp buluruz. Kuma gömülmüş karton bardaklar, sigara izmaritleri, rüzgârda denize uçan poşetler… Bir avuç deniz kabuğu topladıysak, en az üç poşet de çöp toplar, eve öyle döneriz.

Ormanlık alanlarda, şehrin sokaklarında bırakılan ve denize ulaşan her bir plastik çöp, kara ve deniz canlıları için ölüm kalım savaşına dönüşüyor. Plastik bir eldivene girip çıkamayan bir balık, gagasına sakız yapıştığı için hiçbir şey yiyip içemeyen bir kuş, boynuna plastik bir halka dolandığı için nefes alamayan bir kaplumbağa için bu çöpler dehşet vericidir. Çözüm olarak, aile ve arkadaşlarınızla bir hafta sonu plan yaparak ya da sivil toplum kuruluşlarının çöp toplama etkinliklerine katılarak çöplerin geri dönüşümüne katkı sağlayabilir ve doğal yaşamı kurtarabilirsiniz.

Vegan olmak

Çevre kirliliğinde tüketim alışkanlıklarımızın rolü büyük. Buna hayvansal ürün tüketimimiz de dâhil. Hayvancılık sektörü, insan kaynaklı sera gazı emisyonunun %51’ini oluşturuyor (evet, egzoz dumanı, fabrikalardan çıkan gazlar değil, hayvancılık). Buna hayvanları yetiştirmek için işgal edilen verimli tarım arazileri, harcanan su, tüketilen yem ve antibiyotikler de eklendiğinde, sektörün çevreye verdiği zarar daha da iç acıtıcı oluyor. Hayvanları yiyecek, giyecek, ulaşım aracı ve benzeri şekillerde kullanmayı reddettiğimizde hem etik dışı bir vahşete karşı durmuş hem de gezegenimiz için büyük bir iyilik yapmış olacağız. Haftanın sadece bir günü vegan olmak bile tahmin edemeyeceğiniz kadar büyük bir fark yaratır.

İlginizi çekebilir: Vegan Dosyası 1: Hayvancılık ve çevre

İhtiyaç dışı tüketimden kaçınmak

Bu maddeye genel bir başlık attım çünkü tüketimin her türlüsü çevre kirliliğine olumsuz bir etkiye sebep oluyor. Satın aldığımız her ürün, harcanmış doğal kaynak ve iş gücü demektir. Üstelik tüketim arttıkça atık miktarı da artar. İçinde yaşadığımız dünyada tüketmeden yaşamak mümkün değil ancak ihtiyaç dışı tüketimimizi minimuma indirerek doğal kaynakların tüketimini ve atık oluşumunu azaltabiliriz. Buna enerji, su ve fosil yakıt tüketimini de dahil edebiliriz. Üstelik bu şekilde sadece çevreye fayda sağlamakla kalmaz, tasarruf da etmiş oluruz.

İlginizi çekebilir: Fazlalıklardan kurtulurken sürdürülebilir olmanın yolları

Çevre dostu web siteleri ve aplikasyonlar

Günlük hayatta kullandığınız web siteleri ve uygulamalar için çevre dostu çalışmalar yapan versiyonlarını tercih edebilirsiniz. Örneğin arama motoru olan Ecosia, yaptığınız her 45 aramaya karşılık dünyanın ihtiyaç duyulan herhangi bir yerine bir ağaç dikiyor. Site, reklam gelirlerinden elde ettiği karın yaklaşık %80’ini ağaç dikme faaliyetleri için harcıyor. Ben yaklaşık iki yıldır kullanıyorum, çok da memnunum.

Kendim de kullandığım bir diğer uygulama Forest. Forest, odaklanarak çalışmanıza olanak veren bir mobil uygulama. Bir süre boyunca odaklanmanız gereken bir iş var diyelim ve telefonunuzun dikkatini dağıtmasını istemiyorsunuz. Forest uygulamasında sürenizi belirleyip telefonunuzu kenara koyarak çalışmaya başlıyorsunuz. Bu süre boyunca ekranda sizin seçtiğiniz bir bitki tohumdan başlayıp büyüyor. Geri sayım tamamlanmadan telefonunuzu kullanırsanız, bitki ölüyor. Geri sayım bitene kadar telefonunuzla ilgilenmemeyi başarırsanız puan kazanıyorsunuz. Bu puanları da gerçek ağaçlar dikmek için kullanabiliyorsunuz.
Bunların dışında da çok sayıda çevre dostu uygulama mevcut. Biraz araştırma ile çok daha fazlasını bulabilirsiniz. Dünyamız için yapabileceğimiz çok şey var, biz yeter ki yapmak isteyelim.

Hepinize atıksız günler!

Kaynaklar
Exploring Alternatives – Zero Waste Is Not the Only Solution

Pick Up Limes – Our One & Only Planet Earth

Ecosia – https://info.ecosia.org/about
Forest App – https://www.forestapp.cc/

İlginizi çekebilir: Plastiksiz Temmuz: Plastiksiz yaşamı deneyimlemeye başlamak için bir fırsat