Omega-3 yağı takviyeleri, genel sağlık için gerekli mi?

Denizlerle çevrili bir ülkede yaşıyor olsak da, ekolojik sistemin bozulmasından ötürü artık denizlerden gelen balık ürünlerinde de ne yazık ki civa, nikel gibi birçok yük artarken, omega-3 içerikleri de azalmıştır. Bu da balık tüketiminin azalmasına ve balık tüketiminin azalması ile birlikte çeşitli kronik rahatsızlıkların görülme sıklığını artmasına neden olmuştur.

Balık, yağı düşük bir protein kaynağı olmasının yanı sıra biyo-yararlınımı en yüksek omega-3 kaynağıdır. Omega-3 vücutta sentezlenemediği için dışarıdan alınması gerekir. Bu nedenle yeterli miktarda balık tüketimini sıkça vurgulamakta ve beslenme programlarında önermekteyiz. Ancak araştırmalar yeteri kadar balık tüketmediğimize, tüketsek de yeterli omega-3 ü alamadığımıza işaret ettiği için de açığı balık takviyeleri ile kapatabilir miyiz sorusu çok fazla gündemde.

Edilen balık yağı takviyeleri içeriği 2 tür omega-3 yağ asidinden oluşmaktadır: Eikozapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA). Genelde yağ oranı yüksek olan somon, sardalya, uskumru gibi balık türlerinden elde edilmektedir. Faydaları oldukça yaygın olan EPA ve DHA; kalp-damar ve cilt sağlığını olumlu etkilemektedir. Bunların yanında, yapılan araştırmalar hafıza kaybını önlediğini ve depresyonu da olumlu etkilediğini göstermektedir. Aynı zamanda hücre zarının bileşenleri de olan bu iki yağ asidi, gösterdiği antiinflamatuvar özellik sayesinde vücutta oluşan iltihapların/enflamasyonun dağılmasına da yardımcıdır.

EPA ve DHA’nın beyin üzerideki önemi, beyin hücrelerinin zarlarında oldukça yoğun oranda bulunmasıdır. Bu sayede beyin hücrelerini korurlar, yaşlanmayı geciktirirler ve dolaylı yoldan Alzheimer’ı önlemeye yardım ederler. Ancak Alzheimer hastalığına yakalandıktan sonra maalesef iyileşmede etkili olamadıklarına yönelik çalışmalar vardır. Bu nedenle balık yağı tüketiminin çocuk ve yetişkinlik dönemlerinde oldukça önemli olduğunu unutmamalıyız.

EPA ve DHA ile ilgili yapılan diğer çalışmalar incelendiğinde; çocuklarda beyin gelişimini anne karnından itibaren olumlu etkiledikleri saptanmıştır. Hamilelikte balık yağı takviyesi almanın, çocuğun okul başarı ve IQ seviyesi üzerinde olumlu etkisi olduğu savunulmaktadır.

Özetle, mevsiminde bulabildiğiniz yağlı balıkları doğru pişirerek yiyin, balık yemediğiniz günler de içeriğine güvendiğiniz, doktorunuza, diyetisyeninize danışarak seçtiğiniz iyi bir omega-3 hapı kullanabilirsiniz.

Balık yağı takviyeleri seçerken dikkat edilmesi gereken noktalar 

  • Dünya Sağlık Örgütü ve Beslenme Konseyi’ne göre ağır metal, temizlik, konsantrasyon testlerinden geçmiş IFOS onaylı olmasına,
  • “Trigliserid” formunda olanlarına göre “fosfolipid” yapıda olanlarına,
  • Kapsül formda olanların kapsül içeriklerine, tercihen balık jelatini olmasına,
  • İçerdikleri EPA –DHA ve Omega-3 oranlarına dikkat edilmelidir.

İlginizi çekebilir: Odaklanma sorunu yaşayanlar dikkat: Bu 7 besine sofranızda yer açın

Diyetisyen Müge Bozok Diyetisyen
2008 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümünden başarı ile mezun oldu. Türkiye’nin ilk Tıp Merkezi İntermed’de kariyerine başladı, bu merkezde ... Devam