Yazın bitmesi biraz hüznü beraberinde getirse de, sonbahar demek şehirde sanat demek! Kasım ayında sanat severleri heyecanlandıracak pek çok etkinlik var! Gelin, bunlara birlikte bakalım…
Perşembe Sineması: “Normal dediğin nedir ki?”
Salt’ın Perşembe Sineması güz dönemi 3 Kasım’da başlıyor. Beş filmden oluşan “Normal dediğin nedir ki?” temalı program, 1 Aralık’a kadar Salt Beyoğlu’nda ve saltonline.org’da devam edecek. Salt Beyoğlu’ndaki Açık Sinema’da ve çevrimiçi ortamda düzenlenen gösterim programı, pandemi sonrası dünyada normallik kavramını irdeliyor.
Kurgusal ve yarı-kurgusal beş filmden oluşan “Normal dediğin nedir ki?” seçkisi, bir yandan günümüzün ortak kaygılarını yansıtırken, bir yandan da dünyayla ilişkilenme biçimlerimize dair farklı olasılıklara işaret ediyor. Programda yer alan filmler; düşlerin, hislerin, hikâyelerin veya zihnin yaratabileceği alternatif “gerçeklik”lere odaklanıyor. Uzaya gönderilen ilk canlı olan ve ölümünün ardından bir hayalet olarak Moskova sokaklarına dönen Laika isimli köpeği, Kanada’nın Québec eyaletindeki Laurentian Ormanı’nın kralı olan esrarengiz bir geyiği, Montreal’de şehrin tüm radyo dalgalarını ele geçirmekle görevli gizli bir örgütün başındaki gizemli adamı takip ederek, gerçek ile kurmacanın iç içe geçtiği anlatılar sunuyor.
Programın ilk filmi Archipel [Takımada], yönetmen Félix Dufour-Laperrière’in doğup büyüdüğü Québec eyaletinde geçen, belgesel ve animasyon arasındaki sınırların muğlaklaştığı yarı-kurgusal bir macerayı konu alıyor. Gösterim, 3 Kasım Perşembe günü saat 19.00’da Salt Beyoğlu’ndaki Açık Sinema’da gerçekleştirilecek.
Herkesin katılımına açık ve ücretsiz gösterimler 3 Kasım’dan 1 Aralık’a her Perşembe saat 19.00’da Salt Beyoğlu’nda devam ederken; her hafta bir film Cuma’dan Pazar’a saltonline.org üzerinden izlenebilecek. Yalnızca Türkiye’den erişime açık olan filmler, orijinal dilinde Türkçe altyazılı olarak gösterilecek.
Işık Kaynağı
OMM devam eden “Yas ve Haz” sergisine paralel olarak, 7 Kasım – 17 Aralık 2022 tarihleri arasında, Performistanbul işbirliğiyle ve Simge Burhanoğlu küratörlüğünde performans sanatçısı Ata Doğruel’in 40 gün / 960 saat aralıksız gerçekleştireceği, “Işık Kaynağı” performansını sanatseverlerle buluşturuyor. İdil Tabanca Koleksiyonu’na tekrar gerçekleştirilme hakkı ile 2020 yılında dahil olan, Türkiye’de bir müzenin ev sahipliği yaptığı ilk kesintisiz en uzun süreli performans örneği “Işık Kaynağı”, TEPTA sponsorluğunda gerçekleşiyor.
Performans sanatçısı Ata Doğruel’in 40 yaşına gireceği 2031 senesine kadar birbirinden farklı 40 günlük performanslar gerçekleştirme fikriyle yola çıktığı ‘40’ serisinin ilk performansı “Işık Kaynağı” 7 Kasım 2022 tarihinde OMM’da başlıyor. Performans süresince müze içerisinde belirlenen karanlık bir odada 40 gün / 960 saat boyunca aralıksız kalacak sanatçının tek ışık kaynağı içeriye mum getiren ziyaretçiler olacak. Oda sadece ziyaretçi orada kaldığı sürece aydınlanacak ve sanatçı, mum getiren her bir katılımcının fotoğrafını çekerek süreci dokümante edecek. Bu sayede performansın bir parçası haline gelen katılımcılar bu deneyimi adeta sanatçının gözleri rolünü üstlenerek yaşayacaklar.
“Işık Kaynağı” bu yönüyle aynı zamanda insanların birbirlerine duydukları ihtiyaca dair performatif bir yorum sunuyor. Hayatın gerçekliği ile sanatın sınırlarının kesiştiği 40 günlük süreçte Doğruel, toplumsal yaşam ve sosyal ilişkilerin yanı sıra bedensel, ruhsal ve zihinsel sınırlar ve değişimler üzerine gözlem yapma fırsatı sunarken, sanatçı/seyirci ayrımının belirsizleştiği bir ortamda katılımcıları da bu sürece dahil ediyor.
Sanatçının toplumdan izole geçirdiği 3 yıllık süreç içerisinde “insan insanın ışığıdır” fikrinden ortaya çıkan performans, ayrıca süresi itibariyle de 40 sayısının doğu/batı kültürlerinde yer alan kadim tarihine bir referans niteliğinde. Sanatçı ‘40’ serisini; 40 yaşı törensel bir karşılayış, 40 sayısının gizemli gücüne bir göz kırpış olarak da görüyor.
Performans özelinde “Benim 3 senedir yaşadığım izolasyonu, tüm dünya pandemi sebebiyle yaşadı. Bir anda izole olan insanlar, toplumsal ve sosyal ilişkilerin ihtiyacını süreç ilerledikçe görmeye başladılar.” yorumunda bulunan Doğruel, soyutlanma, dayanıklılık gibi kavramlar üzerine yoğunlaşarak, bedensel ve zihinsel sınırlarını zorlayan performans çalışmalarıyla dikkat çekiyor. Performans sanatına bakışını “Performanslar arasında sürdürdüğüm yaşam, sadece bir sonraki performansı beklemek ve ona hazırlanmak demek, esas dünyam, hayatım performansı icra ettiğim, içinde olduğum zamanlar” şeklinde açıklayan sanatçı, 6 hafta boyunca güneş görmeyen bir odada kalarak günün evrelerini, zaman ve gece – gündüz kavramını değiştirerek, performans sanatı tarihinde ender rastlanan bir çalışmaya imza atmaya hazırlanıyor.
Türkiye’de bir müzenin uzun süreli ve kesintisiz olarak ev sahipliği yaptığı ilk performans olan “Işık Kaynağı”, 40 gün boyunca, geceleri ve Pazartesi günleri de dahil olmak üzere 24 saat boyunca OMM’da deneyimlenebilecek.
Yapay Zeka Odaklı Algoritmik Sanat Sergisi
15 Ekim – 30 Kasım tarihleri arasında Fuaye Feriye ve Hol Feriye’de düzenlenecek olan serginin küratörlüğünü Yeşer Sarıyıldız, danışmanlığını Ender Diril üstlenirken; Teknoloji Sponsoru Arçelik, Medya Sponsoru ise Culture Vulture. Yapay zeka ile Algoritmik Sanat Sergisi’nde Aipedia, Barış Kabalak, Deniz Binici, Selay Karasu gibi 20 farklı sanatçının farklı yapay zeka araçlarıyla kimi zaman kendi yeteneklerini harmanlayarak ortaya çıkardığı 250’den fazla eser yer alıyor. Sergiyi ziyaret ise ücretsiz. “Yapay zeka hayal gücünü artırır mı yoksa sınırlar mı?” tartışmasının süregeldiği bugünlerde, 20 farklı sanatçının hayal güçlerinin ve yapay zekanın birleşimini izlemek, şüphesiz ki hepimizin ufkunu açacak.