Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni

Keyif veriyor, eğlendiriyor, istediğim yere götürüyor. Gece demiyor, gündüz demiyor, benimle birlikte geziyor da geziyor. İkamesi yok; yerine koyamam herhangi bir şeyi. Merak ettim, “Nasıl doğmuş acaba?” dedim. Araştırdım, buldum. İşte huzurlarınızda bisikletin doğuşu ve 1850-1920 yılları arasındaki gelişim serüveni.

Asalet göstergesi

Bisikletin patenti 1818 yılında, Almanya’da, Baron Karl von Drais of Baden tarafından alındığına göre belli ki bu laufmaschine veya koşan makine (running machine) şimdilerin en lüks arabaları ile eşdeğermiş. Baksanıza bisiklet üzerindeki adamcağızın endamına, kendine güvenine.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
4 tekerli “pedamotive” taşıyıcı. Yıl: 1850

Atlar ölünce iş tekerlere kalmış

Her ne kadar bisikletin patenti baron tarafından alınmış olsa da bu aletin ortaya çıkışı hazin bir hikayeye dayanıyor: 1815 yılında volkanik Tambora Dağı’nın patlaması sonucunda kışın bir açlık baş gösteriyor ve insanlarla birlikte atlar da teker teker ölmeye başlıyor. Taşıma için kullanılan atların yerine hemen başka bir şey düşünülüyor ve “Draisine” adını alan cihazın tekerlekleri demir yollarında dönmeye başlıyor.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Atların yerine kullanılan bu alet, bisikletin doğuşuna öncülük etmiş

Yasak geliyor

Bu ilginç şey bir anda moda oluyor, adeta bir statü simgesi haline geliyor ve git gide yayılmaya başlıyor ancak bu sefer de yayalar yolda yürüyemez hale geliyor. O zaman gelsin yasaklar, kısıtlamalar.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Amerikan hükümet binasından çıkan bir bisikletli. Yıl: 1895
Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Sherlock Holmes’ün yaratıcısı Sir Arthur Conan Doyle, karısıyla birlikte gezintiye çıkmadan hemen önce. Yıl: 1895

Ne kadar yasaksa, o kadar cazip

Bisiklet kullanımıyla ilgili kısıtlamalar onu daha da cazip hale getiriyor, 4 ve 3 tekerleğin ardından insanlar cesaretlenerek 2 tekerleği denemeye karar veriyor, düşmeden ne kadar dayanabileceklerini merak ediyorlar.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Bazıları rahatına pek düşkün. Yıl: 1881
Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
3 tekerlekli bisiklet Dunlop Rubber Company’nin kurucusu John Boyd Dunlop tarafından geliştiriliyor. Yıl: 1888

Cesaret işi tamam, sıra geliyor hızlanmaya

Artık 2 teker üzerinde gitmekten korkmuyor kimse. O zaman neden hızlanmasınlar, gidecekleri yere daha çabuk varmanın yollarını aramasınlar? Çareyi ön tekerleğin çapını artırıp, sürücünün bacak uzunluğu ile orantılamada buluyorlar. Sürücünün oturduğu sele yüksekte olduğundan bol miktarda düşen olsa da bisikletle yol kat etmek hala ilginç bulunuyor. Artık başlasın yarışlar, kazansın hızlı olanlar.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Amerika’daki bir yarıştan. Yıl: 1890
Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Berlin’deki ilk bisiklet yarışından. Yıl: 1889

Önce zincir geliyor, sonra diğerleri

Silindir zinciri 1880 yılında devreye giriyor. 1885 yılında da şu anda kullandığımız aksama en yakın formuna kavuşuyor bisiklet.

Tek başına binemeyenler, arkadaşlarından yardım almayı ihmal etmiyorlar

3 teker, 2 teker, tek kişilik, 2 kişilik derken bir yandan da topluca binilebilecek tandem bisikletin namı alıp yürüyor.

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Rolls-Royce’un kurucusu Charles Stewart Rolls (sağdaki), sınıf arkadaşıyla Cambridge Üniversitesi’nde bisiklete binerken. Yıl: 1895
Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Tandem bisiklette çocuklar gibi şendiler. Yıl: 1895-1896

Eğlence kaynağı tekerler

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Dublörler iş başında. Yıl: 1905
Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Cambazlar hünerlerini sergiliyor. Yıl: 1891

1920’lerde bisiklet

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Sadece ben mi bugünkü katlanan bisikletlere benzediğini düşünüyorum acaba? Yıl: 1920

Şimdilerde ne haldeyiz?

Ortaya çıkışından bugüne bisikletin gelişim serüveni
Yaklaşık böyle bir şeye doğru gidiyoruz

Kıvanç Ergun Koşucu
Kıvanç Ergun bugün bisikletin tepesinde, yarın ormanda çamurun içinde… Harekete, iyilik peşinde koşmaya doyamıyor, başkalarına çılgınca gelen şeyleri yapmaktan inanılmaz keyif alıyor. İflah olmaz ... Devam