Hobiler, hayatınızı ve mental sağlığınızı nasıl etkiliyor?

Çeşitli yayın organlarında, katıldığınız kurslarda veya bir uzmandan aldığınız tavsiyelerde değişik aktivitelerin hayatınızı, duygu durumunuzu, hatta hayata bakışınızı ne kadar değiştireceği yönünde yorumlara denk gelmişsinizdir.

Bu aktiviteler çok çeşitli olmakla beraber size mutlak suretle iyi geleceğini bildiğiniz aktivitelerdir. Spor yapmak, ev içi hobiler, kitap okumak, sanatsal faaliyetler vb. uygulamalar fiziksel sağlığınız kadar mental sağlınızı da etkiliyor. Bu yazımda, avantajları çok genel olarak bilinen bazı hobilerin sizi mental olarak da nasıl etkilediğine değinmek istiyorum.

Açık hava yürüyüşü

Dolaşım, solunum ve iskelet sistemine olumlu etkisi bilinen yürüyüşün zihnimize ve ruhumuza olan faydaları da yadsınamaz. Düzenli yürüyüş sonunda mutluluk hormonları olarak da bilinen dopamin ve serotonin kimyasalları salgılanır. Serotonin sizin daha mutlu hissetmenizi sağlarken dopamin de yaratıcılığınızı arttırır, hafızanızı güçlendirir, daha verimli bir uyku düzenine geçmenize yardımcı olur. Yürüyüşün mental etkileri bu kadarla da kalmıyor. Konsantrasyon güçlüğü, yüksek stres ve dikkat problemlerinizin de azalmasını sağlamaktadır.

Enstrüman çalmak

Müzik dinlemenin rahatlatıcı ve sakinleştirici etkisi olduğu bilinmekte. Müzik dinlemek kadar bir müzik aleti çalmanın da beyne olan etkileri şaşırtıcı derecede fazla. Nota okumak, nota ile beraber çalmak, aynı zamanda şarkı söylemek genel koordinasyonu çok fazla arttırmakta. Bununla beraber enstrüman öğrenmenin ve çalmanın kaygı bozukluklarının tedavisinde oldukça etkili olduğuna dair bilimsel araştırmalar da mevcut. Uzun süre boyunca enstrüman çalan kişilerin beyin fonksiyonlarında da değişiklik gözlemlenmiş. Buna göre; beyinlerindeki işitsel ve motor sistemler arasındaki bağların güçlendiği sonucu ortaya çıkmış.

Puzzle (Yapboz) yapmak

Özellikle 500 ve üstü parçalı puzzle ile uğraşmak, değişik renkleri ve şekilleri bir araya getirmek el göz koordinasyonunu geliştirdiği gibi diğer insanlara göre daha sabırsız olan kişilerin zaman dengesini kurmasını sağlıyor. Bir parçayı arayıp bulmak ise hedef koymak ve hedefe ulaştıktan sonra artan motivasyona en basit örneklerden biri

Yazmak

Sanırım birçoğunuz küçükken günlük tutmuştur. Çocukluk heyecanlarınızı, arkadaşlarınızla yaşadıklarınızı, ailenize söylemek istemediğiniz şeyleri bir deftere aktarmışsınızdır. Okumak gibi yazmak da dil gelişimini ve kelime haznesini arttırır. Ancak yazmanın asıl önemli etkisi hayatınıza dair birçok önemli olayı hatırlamanızı ve belki yeniden yüzleşmenizi, yaşadığınız durumlara, kişilere farklı bir pencereden bakmanızı sağlamasıdır. Biz terapistler de seans sürecinde danışanlarımıza bol bol yazmalarını tavsiye eder hatta bununla ilgili ödevler veririz. Yazarken daha şeffaf, içten olursunuz. Başkalarıyla paylaşamadıklarınızı yazarak dökersiniz. İçsel gelişiminiz için, yaşadığınız psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde yazmak çok önemli rol oynar.

Resim, heykel vb. çalışmalar

Sıfırdan ortaya bir eser çıkarmak aynı enstrüman çalmak gibi beyin fonksiyonlarını olumlu yönde etkileyen, yeteneğinizi ve yaratıcılığınızı ortaya çıkaran, motivasyonunuzu arttıran önemli bir aktivitedir. Burada dikkat edilmesi gereken kısım ‘mükemmel yapmak’ değil kendi yorumunuzla, kendi tarzınızla bir eser yaratmaktır. ‘Beceremiyorum, yapamıyorum, yeteneksizim’ demek yerine öğrenip bol bol pratik yaparak çıkardığınız eserle gurur duymalısınız.

Yemek yapmak

Tat ve koku direkt olarak parasempatik sinir sistemini etkileyen duyulardır. Değişik tatlar ve baharatlar denemek, bunları birleştirip bir yemek yapmak ya da değişik mutfakları araştırıp o kültüre özel tarifleri uygulamak farklı bakış açıları geliştirmenize dolayısıyla daha objektif bir hayat görüşü oluşturmanıza yardımcı olur.

Burada kişilik özelliğimizi ve beynimizin işlevini geliştirecek bazı aktivitelerden söz ettim. Ancak siz burada yazılı olmayan ancak sizi geliştireceğini düşündüğünüz aktivitelere lütfen zaman ayırın. Önce siz gelişin ki çevreniz gelişsin.

İlginizi çekebilir: Akış teorisi: Ya sevdiğiniz işi yapın ya da yaptığınız işi sevin

Uzman Psikolog Merve Saraçoğlu Psikolog
İstanbul Ticaret Üniversitesi Psikoloji Lisans ve Uygulamalı Psikoloji Yüksek Lisans eğitimini tamamladıktan sonra Bristol Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji Programı’nı tamamlamıştır. 2010 yılında başladığı Bilişsel ve ... Devam