Hayatımızı yöneten travmatik duyguların farkında mıyız?

Bir suluboya paletindeki renklerin resmi canlandırması ve ona hayat vermesi gibi, duygularımız da hayatımıza renk katar ve onu bizim için anlamlı hale getirir.

Etkisi altındayken bizi keskince zorlamayan, zamanı dolunca da geçip giden duygular doğaldır. Fakat bazı duyguları yaşamak bizi çok yıpratır. Bu duygular, geçmişte yaşadığımız olumsuz zorlayıcı deneyimlerden kaynaklanır. Yaşarken ne yapacağımızı bilemediğimiz, bir türlü geçmeyen, geçse de bumerang gibi geri dönen duygular travmatize olmuş duygulardır.

Doğal duyguların hayatımız üzerinde “yanlış yönlendirme” etkisi yoktur. Travmatize duygular ise kendimiz ya da çevremiz için zarar verici kararlar almamıza sebep olur. Bu yüzden doğal ve travmatik duygularımızı ayırt edebilmek, hayatımızı daha etkili bir şekilde yönetmemizi sağlar.

Travmatik duyguları şu şekilde ayırt edebiliriz:

1. Başka biri yaptığında doğal karşıladığımız, fakat kendimiz yaptığımızda yoğun suçluluk ya da utanç duyduğumuz davranışlar
2. Objektif baktığımızda doğru, doğal ya da olağan bir davranış gelmesine rağmen, kendimiz yaptığımızda çok kötü hissettiren durumlar
3. Bize gereksiz ya da yanlış gelmesine rağmen bizi o davranışı yapmaya zorlayan duygular.

Travmatik duygular “zorlama” hissiyle öne çıkar. Bir duygu bizi bir şey yapmaya ya da yapmamaya zorluyorsa, o anda kararlarımız ve davranışlarımız üzerinde bir seçim gücümüzün olmadığını hissediyorsak, o duygunun travmatik olma ihtimali yüksektir.

Travmatik duygular nasıl iyileşir?

Duygular akışkandır, değişkendir. Belli tekniklerle çalışıldığında, travmatik duygularımızı yeniden düzenleyerek “iyileştirebiliriz.” Bilinçli farkındalık çalışmaları, travmatik duygularımızı fark etmemizi sağlar. Travmatik duyguları yaşarken anda kalmak, dikkatimizi o yoğun ve zorlayıcı duyguya odaklamak ve kendimize bunun travmatize bir duygu olduğunu söylemek birinci adımdır.

Travmatize duyguların bizi zorladığı şekilde değil, bize doğru ve makul gelen şekilde davranmak ikinci adımdır. Bu duyguların üzerimizde kurduğu baskıya yenik düşmeden ciddi bir kararlılık göstermek travmatik duyguları iyileştirmemizi sağlar.
Bu tutumlarda istikrar gösterdiğimiz sürece her defasında travmatize duyguların üzerimizdeki etkisi belirgin şekilde azalacaktır.

İlginizi çekebilir: İyi hissetmek zorunda mıyız: “Üretilmiş stres” nedir, bize ne yapar?