Fetal programlanma: Yetişkin dönemdeki kronik hastalıkların tohumu anne karnında atılır

Anne karnındaki ilk 8 haftalık embriyo döneminden sonra fetüs (cenin) dönemi başlamaktadır, bu dönem gebeliğin 9. haftasından 40. haftaya kadar sürmektedir ve bu dönemde de organ sistemleri gelişmektedir.

Fetal beslenme ile fetüsün rahim içinde gelişmesi ve yetişkin dönemde oluşabilecek kronik hastalıklar arasındaki ilişki fetal programlanma olarak tanımlanmaktadır.

Fetal programlanmaya göre, annenin gebelik öncesi ve gebelikteki diyetinin yanı sıra, erken bebeklik dönemindeki beslenme, çocuğun gelecekteki sağlığını programlamada önemli rol oynamaktadır.

Annenin beslenme durumu, fetal genom ve gen ekspresyonunu değiştirebilir. Hatta hamilelikteki olumsuz olaylar sadece o çocuğu değil, daha sonraki nesilleri de etkilemektedir. Çocuğun doğum ağırlığını belirleyen önemli faktörlerden birisi de annenin doğum ağırlığıdır. Düşük doğum ağırlığı olan annelerin zayıf bebeklere sahip olduğu, ancak babanın doğum ağırlığıyla bebeğin doğum ağırlığı arasında ilişki olmadığı gösterilmiştir.

Anne karnında rahimde başlayan fetal beslenme, bebeğin doğduktan sonra beslenmesi, onun erişkin dönemde kardiyovasküler, metabolik ve endokrin hastalıklarına veya sağlığına zemin hazırlamaktadır.

Fetal programlanma ve sağlık-hastalık ilişkisi infografik sunumunu aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz:

İlginizi çekebilir: Ultraviyole olmayan tedavi: İnfraruj ışın terapisi

Kaynak:

• Kuloğlu Z. Fetal programlanma: yetişkin hastalıklarının gelişimsel kökeni. Klinik Enteral Parenteral Nütrisyon Derneği Bülteni. www.kepan.org.tr KEPAN Bülten. 2018. Sayı:1.
• Özdemir K et al. Fetal beslenmenin erişkin sağlığına etkileri. STED. 2015; 24(2): 64-68.
• Holness MJ, Sugden MC. Epigenetic regulation of metabolism in children born small for gestational age. Curr Opin Clin Nutr Metab Care 2006;9:482-488.
• Levin BE. Metabolic imprinting: critical impact of the perinatal environment on the regulation of energy homeostasis. Phil Trans R Soc Lond B Biol Sci 2006; 361:1107-1121.
• Baker DJP. The developmental origins of chronic adult disease. Acta Paediatr 2004;446:26-33.
• Dilli D et al. Fetal programlanma. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2010; 4(4):245-252.