Değişim “imkansız” değil: Size zarar veren kötü alışkanlıklardan kurtulma rehberi

Bu satırları okurken bir yandan telefonunuzu veya sosyal medya hesaplarınızı kontrol ediyor, sandalyenizde yamularak oturuyor veya elinizin altındaki sağlıklı atıştırmalıkları tüketiyor olabilirsiniz. Hatta belki de bu satırları, uyumadan önce yatağa girdiğinizde okuyor olabilirsiniz. Üstelik elektronik aletlerin uykunuzu olumsuz etkileyeceğini bildiğiniz halde…

Kötü alışkanlarla aramızdaki aşk-nefret ilişkisi

Hepimizin zaman zaman kötü alışkanlıkları oluyor. Sağlığınız veya hayatınız üzerinde olumsuz bir etkisi olsa da kötü alışkanlıklara sahip olmak, bir insanı kötü biri yapmaz. Ancak hayatınızda bir değişiklik yapmakta zorlanıyorsanız, büyük ihtimalle kendinize iki konuda yalan söylüyor olabilirsiniz:

  • Çok uzun zamandır bunu yapıyorum ve hayatımız bu kadar çok etkilediğini düşünmüyorum. Bırakmak için uğraşırdım ama buna gerek olduğunu sanmıyorum.
  • Çok uzun zamandır bunu yapıyorum ve bunsuz bir hayatı düşünemiyorum. Vazgeçebileceğimi sanmıyorum.
Sağlığınız veya hayatınız üzerinde olumsuz bir etkisi olsa da kötü alışkanlıklara sahip olmak, bir insanı kötü biri yapmaz.

Kötü alışkanlıklar, günlük alışkanlıklarımızın içine o kadar geçmiş ki bunları değiştirmek pek de kolay olmuyor. Bu tür alışkanlıklar hayat rutinimizin bir parçası olduğu için, yarattığı olumsuz etki bile onu değiştirmek için yetmiyor.

Öte yandan düşünün ki size iki teklif sunuluyor: İlkinde hemen 100 lira teklif ediliyor, ikincisinde ise bir hafta beklerseniz 1.000 lira teklif ediliyor. Hangisini tercih ederdiniz? Birçok insan, kısa süre bekledikten sonra daha fazla para kazanacağını bilmesine rağmen beklemek istemiyor ve kısa sürede daha az parayı tercih ediyor. Bunun sebebi ise beynimizin ödülü geciktirmek istememesinden kaynaklanıyor. İşte bu yüzden, kötü alışkanlıklardan kurtulma söz konusu olduğunda en büyük düşman anlık tatminler oluyor. Bir şeyin negatif etkileri olacağını bilmek, o şeyden vazgeçmek için yeterli olmuyor.

Tüm bunlara rağmen kötü alışkanlıklardan kurtulmak imkansız değil. İşte kötü alışkanlıklardan kurtulmanızı kolaylaştıracak birkaç öneri:

1. Zihninizi uzaklaştırın.

Eğer kötü alışkanlığınızı bırakmaya karar verdiyseniz ve zihninizi buna hazırladıysanız, kendinize başka bir alternatif de bulduysanız, her seferinde kötü alışkanlık sizi tetiklediğinde verdiğiniz karar sadık kalın. Değişime sadık kalmak demek, bir kereliğine yapmamak için kendinizi ikna etmek veya bahaneler uydurmak değildir. Kötü alışkanlığı yapıp yapmamayı düşünmeyin, ne olursa olsun yapmayacağınızı düşünün. Örneğin masa başında çalışırken kambur duruyorsanız, kendinize ne olursa olsun otururken kambur durmayacağınızı söylemelisiniz.

2. Kötü alışkanlığı her gün yapıp yapmadığınızın farkında olun.

Verdiğiniz söze ne kadar uyabildiğinizi her gün not edin. Davranışlarınızı not etmezseniz, kaydettiğiniz ilerlemeyi kaçırabilirsiniz. Hayatınızda yeni bir sayfa açtığınız zaman, hata yapmaya çok meyilli olabilirsiniz. Bu yüzden günlük davranışlarınızı yazarak, zayıflık anlarıyla ilişkili olabilecek durumları daha kolay tespit edebilirsiniz.

Bir şeyin negatif etkileri olacağını bilmek, o şeyden vazgeçmek için yeterli olmuyor.
3. Katı bir ödül ve ceza sistemi kurun.

Sözünüze sadık kaldığınız zaman kendinizi ödüllendirin. Verdiğiniz ödül çok büyük olmak zorunda değil ancak sizin için değerli olmalı. Örneğin masanızın üstündeki atıştırmalıkları bilinçsizce yemediğiniz için kendinize 5 dakikalık ara verebilir veya öğle yemeğinin sonunda ufak bir kurabiye yiyebilirsiniz. Ancak kendinizi vazgeçmeye çalıştığınız kötü alışkanlıkla ödüllendirmemelisiniz.

İlginizi çekebilir: Üretkenlik kaybından kaynaklanan kötü alışkanlıkların 6 nedeni

Kaynaklar:
Lifehack
Webmd

Uplifers
Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!