Covid-19 kadınlara kıyasla erkekleri neden daha fazla etkiliyor?

Covid-19, yaşlısından gencine herkesi etkiliyor. Fakat Covid-19’dan erkeklerin kadınlara göre daha fazla etkilendiği araştırmalarca ortaya konmuş. Konuyu anlayabilmek için, biyolojik faktörlerin yanı sıra farklılığa etkisi olduğu varsayılan sosyal normlara ve davranışlara gelin beraber bakalım.

Bağışıklık sistemi

Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yayınlanan, Covid-19 ile ilgili şu zamana kadar yapılan en kapsamlı raporda; erkeklerin kadınlara oranla virüse karşı daha savunmasız olduğu ortaya kondu. Araştırmada, erkekler ile kadınlara yaklaşık aynı oranda virüs bulaştığı tespit edildi. Erkeklerde ölüm oranı %2.8’ken kadınlarda ise  %1,7 şeklinde olduğu gözlemlendi.

Neslin devamlılığını sağlayan dişilerin bağışıklık sisteminin daha kuvvetli olduğu; yavrularını hayatta tutabilmek için anne sütünün hastalıklara karşı savaşacak antikorları içerdiği biliniyor. Covid-19’un kadınları daha az etkilemesinin nedeni olarak; dişilerin genlerinde iki X kromozomu taşıyor olmaları ve bu ek X kromozomun bağışıklıkla ilgili önemli genleri içeriyor olduğu düşünülüyor.

Bu görüşü destekler nitelikteki bir araştırma, ABD’nin Iowa Üniversitesi Mikrobiyoloji Bölümü’nde yapıldı. Uzmanlar yaptıkları araştırmalarda östrojen hormonu bloke edilmiş ve yumurtalıkları alınmış dişi farelerin SARS virüsüne maruz kaldıklarında çok daha hızlı ve kolay şekilde öldüklerini tespit etti. Öte yandan erkek farelerin, bağışıklık sisteminin güçlü olmadığı, virüsü vücutlarından atma sürelerinin çok uzun ve ölüm oranlarının yüksek olduğu ortaya kondu. Testesteron hormonun bloklanması hiçbir değişikliğe yol açmazken, östrojen hormonunun koruyucu bir rol üstlendiği de bu araştırmada ortaya çıkan bir sonuç.

Enzimler

Avrupa Kalp Dergi’sinde (EHJ) yayınlanan bir araştırmada, erkeklerin Covid-19’dan daha fazla etkilenmelerinin nedeninin, kanlarında daha yüksek seviyelerde bulunan anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 veya kısaca ACE2 olabileceği ortaya kondu. ACE2 enziminin; akciğer, kalp, böbrek ve damarları kaplayan dokuların yanı sıra özellikle testislerde yüksek seviyelerde bulunduğuna işaret edildi. Enzimler, Covid-19’un sağlıklı hücreleri de enfekte etmesine yol açabilir. Bundan dolayı, erkekler kadınlara göre Covid-19’a karşı daha savunmasız olabilirler.

Sosyal Faktörler

Erkeklerin Covid-19’dan daha fazla etkilenmelerinin nedeni olarak; erkek nüfusunun daha fazla sigara kullanması, daha ağır ve tehlikeli işlerde çalışmaları varsayılıyor. Erkeklerde sigara kullanımının fazla olması; akciğerlerinin zarar görmesine, hastalığın semptomlarını daha ağır bir şekilde yaşamalarına neden oluyor. Sigara kullanmayanlara göre ağız bölgelerine daha sık dokundukları için bu durumun virüsün bulaş riskini artırdığının da altı çiziliyor.

Erkeklerin hava kirliliğine ve diğer tehlikeli durumlara maruz kaldıkları ortamlarda daha fazla çalışmaları, Covid-19’a yakalanmalarına neden olan bir faktör olarak görülürken; kadınların bu “Erkek alanlarına” girmesiyle, erkekler kadar hastalığa maruz kaldığı görülebilir. Kadınların global pandemide iş alanlarında karşılaştıkları sorunlar üzerine makaleler yazan siyaset bilimci Deborah Jordan Brooks’un Double Whammy: Why the Underrepresentation of Women among Workplace and Political Decision Makers Matters in Pandemic Times makalesinde, kadınların pandemide daha dikkatli bir tavır sergiledikleri, işyeri sağlığı ve güvenliğine daha önem vererek, evde çalışmayı tercih ettiklerinin altı çiziliyor. Brooks, ayrıca kadınların uzman tavsiyelerini daha fazla dinleyip sosyal mesafe ve maske kullanımı gibi kurallara daha fazla riayet ettiklerini belirtiyor.