Büyülü zehir sosyal medya sizi ne kadar içine çekiyor?

Sosyal medyanın hayatımızın her yerinde olduğu gerçeğini artık hepimiz kabullendik. Nereye gitsek cebimizde, ellerimizde  uçsuz bucaksız ve renkli bir dünyayı taşıyoruz. Öyle yoğunuz ki yıllardır yüzünü görmediğimiz çoğu insanla ilişkimizin hala sürüyor olmasını bile sosyal medyaya borçluyuz. Buluşamıyoruz ama birbirimizi takip ediyor ve haberleşebiliyoruz. Artık yakınlarımızın özel günlerini unutmuyor ve hatta eşlik edebiliyoruz. Yeni “trendlerden” anlık haberlere kadar her şeye tek bir “tık” ile erişebiliyoruz.

Sabah uyandığımızda yataktan kalkmadan ilk kontrol ettiğimiz şey telefonumuz değil mi? Uzun zamandır görüşmediğimiz arkadaşlarımızla buluşabildiğimiz günde bile, sohbetin durağanlaştığı ilk anda sosyal medyada bir yerlerde buluyoruz kendimizi. Sinemaya mı gittik… 10 dakikalık arada telefonunu eline almayan var mı? Bir şey kaçırdık mı? Oh kaçırmamışız! Artık filmin ikinci yarısına, sigarasını söndürmüş bir tiryakinin huzuru içinde devam edebiliriz. İşte tam da bu durum sosyal medyanın zehrini beynimizin her noktasına saldığını gösteriyor. Beyin sürekli yapılan eylemlerde sevgi ve bağımlılık arasındaki farkı yitirebiliyor. Bu sebeple Twitter’a girip bir tweet daha atmayı sevdiğimiz için değil ona bağımlı olduğumuz için yapıyoruz.

Diğer bir ilginç yanı ise beynin sosyal medyada dönüştüğü karaktere olan hayranlığı. Sosyal medya üzerinden yaptığımız klavye kahramanlıklarına hayran olur hale geliyoruz. Söyleyemediğimiz her şeyi daha ustaca ve cesaretle ifade ediyor; ülke sorunları, haksızlıklar ve canımızı sıkan her şeye uzay boşluğunda gibi isyan ederek rahatlıyoruz. Aldığımız like’larla gizli gizli, çaktırmadan özgüvenimizi tazeliyor ve vicdanımızı rahatlatıyoruz. Paylaştığımız postlarla sesimizi duyurduğumuzu yeri geldiğinde vatandaşlık görevimizi yerine getirdiğimizi sanıyoruz. Instagram logosu üzerinde duran kırmızı kalp +1 bize iyi geliyor. Onaylanmak hoşumuza gidiyor. Hoşumuza gittikçe de sıradaki her +1’i tutkuyla beklediğimiz bir kısır döngüye giriyoruz. Aslında sosyal medyanın kullandıkça daha fazla içine çekildiğimiz bir bataklık olduğunu göremiyoruz.

Durumun ciddiyetinin biraz daha farkında olanlarımız, hesaplarını sık sık güncellemeye, telefonunu eline daha az almaya çalışsa da çoğunlukla bu durum hüsranla sonuçlanıyor. Çocuklarımıza günde belli saatlerde internette vakit geçireceklerini söylüyor; belli yaşa kadar ellerine telefon vermiyor, belki de televizyondan uzak tutuyoruz. Fakat onlar için bu kuralları koyarken kendimiz için hiçbir şey yapmamaya devam ediyoruz. Parkta oynarken ona eşlik etmek yerine fotoğrafını çekip paylaşmayı tercih ediyoruz. Anı yakaladığımızı sandığımız sosyal medyada geçirdiğimiz dakikalarla gerçek hayatımızdaki “anları” yitiriyoruz.

New York’ta gerçekleştirilen Amerikan Psikiyatri Birliği Kongresi’nde; mesleği özel bir çalışma gerektirmedikçe, sosyal medyada günde 6 saatten daha fazla vakit geçirilmesi ve bu ilginin 6 aydan uzun sürmesinin “sosyal medya bağımlılığına” işaret ettiği görüşüne varıldı. Beynin bağımlılığı alışkanlıklardan ayırma becerisini yitirdiği ve tıpkı keyif verici maddelere bağımlılık durumlarında olduğu gibi aynı reaksiyonu verdiğine karar verildi. Şimdi kendinize bir bakın. Siz de bağımlı mısınız yoksa?

İlginizi çekebilir: Hayatınız tüm sağlıklı yaşam akımlarının peşinde koşacak kadar değersiz mi?