Beslenme ve hipertansiyon: Bitkisel bazlı beslenme kan basıncını nasıl etkiliyor?

Yüksek tansiyon, dünya çapında kalp krizi, felç ve diğer kardiyovasküler hastalıklar için önde gelen risk faktörleri arasındadır. Bu noktada kan basıncında az miktarda bir düşüş bile sağlık üzerine birçok olumlu etkisi var. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, ölüm nedenleri arasında ilk sırayı yüzde 38,4 oranla, dolaşım sistemi hastalıkları yer alıyor. Eğer önlem almazsak bu oran gittikçe artacak. Daha iyi bir yaşam ve kalp sağlığına sahip olmak için yapılması gerekenlerin başında stres yönetimi, kaliteli ve yeterli uyku uyumak ve düzenli egzersiz yapmanın önemi vurgulansa da araştırmalar yeterli ve dengeli beslenmenin kardiyovasküler sağlık üzerine oldukça etkili olduğunu söylüyor.

Bitkisel bazlı beslenme kan basıncını düşürüyor

Yapılan çalışmalar, bitkisel gıdalardan yüksek, hayvansal gıdalardan düşük diyetlerle beslenmenin, kalp krizi, inme veya diğer kardiyovasküler hastalıklarla ilişkili ölüm riskini azalttığının altını çiziyor. Geçtiğimiz Temmuz ayında Journal of Hypertension Dergisi’nde yayımlanan bir araştırmaya göre, beslenme düzeninde bitkisel bazlı besinleri artırmak ve hayvansal kaynaklı ürünleri sınırlamaya gitmek bile başta kalp krizi, inme olmak üzere kardiyovasküler hastalık riskini azaltıyor.

Peki bitkisel bazlı diyet nedir?

Bitki bazlı diyetler, yüksek oranda meyve, sebze, kepekli tahıllar, baklagiller, yağlı tohum tüketimini desteklerken hayvansal ürünlerin (özellikle et ve süt ürünleri) tüketimini sınırlandırır. Bu çalışmada artan tam tahıl, sebze, yağlı tohum ve meyve tüketiminin, her yıl dünya çapında sırasıyla 1.7, 1.8, 2.5 ve 4.9 milyon ölümü önleyebileceğini gösteriyor.

Bir diğer American Society for Nutrition’da yayımlanan bir makalede ise, yetersiz meyve ve sebze tüketiminin her yıl kalp hastalığından ve felçten kaynaklanan milyonlarca ölüme sebebiyet verdiği söylüyor. Çalışmaya göre her 7 kardiyovasküler ölümden 1’i yetersiz meyve tüketiminden kaynaklanırken, her 12 kardiyovasküler ölümden 1’i yetersiz sebze tüketiminden kaynaklanıyor.

Çalışmada, hayvansal kaynaklı ürünleri tamamen beslenme düzeninden çıkarmak yerine az miktarda bir kısıtlamanın bile kan basıncı üzerine iyileşme ile ilişkili olarak felç görülme oranında %14, kalp krizi görülme oranında %9 ve genel ölüm oranlarında %7 olmak üzere bir azalma gözlemlenmiştir. Bu noktada hayvansal kaynaklı besinleri hayatımızdan tamamen çıkarmak yerine tüketimini sınırlandırmak daha kalıcı bir çözüm olacaktır.

DASH diyeti

Kan basıncını düşürmede etkili olan bir diğer beslenme şekli ise DASH diyeti. DASH diyeti; (Hipertansiyonu önlemek için Diyet Yaklaşımları) meyvelerin, sebzelerin, tam tahılların, yağlı tohumların ve az yağlı süt ürünlerinin tüketiminin çoğunlukta olduğu, şeker, doymuş yağ ve sodyum alımının sınırlandırıldığı beslenme modelidir. Bu beslenme düzeninde bir diğer önemli nokta ise günlük sodyum alımının 2300 mg – 1500 mg arasında olması gerekiyor. Bu noktada 1 çay kaşığından az tuz tüketmek kan basıncı üzerine oldukça etkili.

İlginizi çekebilir: Bağışıklığınızı güçlendirmek için tüketmeniz gereken 3 besin grubu

Büşra Şen Diyetisyen & Psikolog
2018 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden yüksek onur öğrencisi ve bölüm 6.sı olarak, 2019 yılında ise yine aynı ... Devam